Rigging là thuật ngữ chuyên ngành được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau mà được biết đến nhiều nhất trong sản xuất phim hoạt hình. Nhưng trong lĩnh vực sản xuất sự kiện thì đây lại là một thuật ngữ khá mới. Và trong bài viết này thì rigging được đề cập đến trong sự kiện. Rigging đã là một lĩnh vực phát triển rất lâu trên thế giới như một nghề chính thức. Hiểu nôm na thì Rigging là quá trình đặt và giữ đồ vật (mà cụ thể ở đây là các thiết bị âm thanh, ánh sáng, trình chiếu,…) ở đúng những vị trí để đáp ứng nhu cầu đặt ra. Nó cũng để phục vụ cho những màn trình diễn bay, nâng,… Tất tần tật những kiến thức căn bản về rigging như định nghĩa, phân loại, khi nào cần,… chúng ta đều có thể tìm hiểu ở website của SXS – một đơn vị cung cấp dịch vụ rigging trên thế giới.
1. Lợi ích khi sử dung rigging
Trong bài viết này, mình sẽ chỉ đề cập đến những lợi ích của rigging mang lại trong quá trình sản xuất sự kiện. Điều đầu tiên dễ nhận thấy nhất khi tham gia các event được sử dụng rigging trong quá trình sản xuất chính là giải phóng được diện tích. Với tính chất căn bản của nó, rigging giúp chúng ta mang tất cả những thứ “xấu nhất” trong sản xuất “bay” lên trời, lên trên đầu khán giả – nơi mà khó lọt vào tầm mắt người nhìn nhất. Chắc những ai từng tham gia các sự kiện đặc biệt sự kiện indoor đều ít nhất gặp trường hợp đứng ở vị trí xấu không nhìn được những gì diễn ra trên sân khấu do vướng phải cột trụ truss, dàn không gian che mất. Lý do đơn giản là vì hiện tại, các sự kiện của chúng ta khi set up luôn phải sử dụng dàn truss, layer truss để có thể treo được các thiết bị âm thanh, ánh sáng lên cao nên việc có cột trụ chân giữ là không tránh khỏi. Đương nhiên, khi có những chân truss như vậy kéo theo việc chúng ta cần những chân choãi để có thể đối trọng cho hệ thống đấy. Lúc đấy, không ít thì nhiều dù đã cố gắng giảm số lượng chân choãi thì vẫn sẽ có những phần diện tích không gian bị chiếm, đôi khi gây cản trở di chuyển. Và điều dĩ nhiên, nếu sử dụng biện pháp rigging ta có thể hoàn toàn loại bỏ điều đấy do tất cả đều sẽ được cố định từ trên xuống bằng hệ thống rigging.Điều thứ hai, rigging giúp cho hệ thống sân khấu được tùy biến một cách linh hoạt. Điều đó giúp cho người thiết kế sân khấu dễ dàng sáng tạo để tạo nên những sân khấu độc nhất vô nhị. Cá nhân mình tin những sân khấu đỉnh nhất từng nhìn thấy sẽ rất khó thực hiện gấp nhiều lần nếu không nhờ vào hệ thống rigging dù vẫn có thể có cách thực hiện được. Dựa vào nguyên lý hoạt động dựa trên việc cố định những điểm trên hệ thống khung sân khấu bằng cáp treo thì ta hoàn toàn tùy biến được. Nhờ vào nguyên lý đấy, đôi khi ta chỉ cần thay đổi điểm neo, độ dài dây neo là đã tạo ra vô số thiết kế sân khấu khác nhau.
Điểm thứ ba mình muốn nhắc đến chính là tính linh động thực tế của hệ thống rigging. Những ngày đầu phát triển, rigging chỉ bị giới hạn tính linh động khi chỉ được neo 2 điểm là kết cấu khung của địa điểm với điểm neo trên các khung truss bằng dây cáp. Thì đến nay, nhờ vào các hệ thống điều khiển tự động (stage control system – có thể tìm hiểu ở post trước của mình) thì tính linh động của nó còn cao hơn rất nhiều. Việc sử dụng các palang kèm với hệ thống nâng hạ được lập trình thì việc thay đổi độ dài dây neo là hoàn toàn linh hoạt. Ngày nay, không khó bắt gặp những màn biểu diễn mà ta thấy cả hệ thống sân khấu, ánh sáng, màn led,… lúc nâng lên lúc hạ xuống tạo cảm giác rất tốt cho người xem. Vậy tất cả những điều đấy có được đều là nhờ hệ thống rigging.
Cuối cùng, vấn đề mà cá nhân mình nghĩ quan trọng không kém trong sản xuất sự kiện chính là tính thẩm mỹ. Nhờ vào việc tất cả hệ thống khung sân khấu được cho “bay” lên trời thì đồng nghĩa các hệ thống dây tín hiệu, dây điện,… cũng đều được hoàn toàn biến mất trước mắt người xem giúp tạo nên sự gọn gàng, an toàn đối với người tham gia. Sẽ không còn những cảnh hàng đống dây tín hiệu chạy lộn xộn giữa sàn, sau backstage. Cũng không còn phải sử dụng các hệ thống ống gen đi dây lồi lõm trên mặt sàn. Mình đã từng thấy có những hệ thống rigging mà đến toàn bộ hệ thống server của màn LED, tủ điện, công suất của âm thanh, ánh sáng đều được “bay” trên không trung, được đặt hoàn toàn trên hệ thống rigging.