Phôi là gì? Phôi trong cơ khí là khái niệm khá cơ bản mà bất kỳ ai làm việc với cơ khí hàng ngày cũng đều biết rõ. Tuy nhiên, với những người mới vào nghề cơ khí thì không phải ai cũng biết khái niệm phôi là gì?Các phương pháp gia công phôi là gì? Bài viết sau đây sẽ giúp bạn tìm hiểu kỹ hơn về những kiến thức liên quan đến khái niệm phôi trong cơ khí.
Tìm hiểu phôi là gì?Gia công phôi là gì?
Những thông tin dưới đây sẽ giúp bạn hiểu đúng về phôi – khái niệm rất hay được nhắc đến trong gia công cơ khí.
Phôi là gì?
Phôi là nguyên vật liệu chính để tạo ra các sản phẩm trong gia công cơ khí theo yêu cầu của khách hàng đã được thiết kế từ trước kích thước, mẫu mã. Ví dụ: Để sản xuất ra một chiếc ghế inox, nguyên liệu cần có là những tấm, thanh inox rời và các loại máy móc, thiết bị gia công. Phôi ở đây chính là những tấm, thanh inox, thép, nhôm,… còn quá trình tạo ra thành phẩm gọi là gia công cơ khí phôi inox, thép, nhôm,…
Gia công phôi là gì?
Gia công phôi là việc sử dụng các loại máy móc và công nghệ để tạo ra thành phẩm từ phôi gia công. Những phương pháp phổ biến nhất được thực hiện trong gia công cơ khí phôi là cắt, gọt, bào, mài, tiện, phay, phôi để tạo ra thành phẩm với hình dáng, kích thước theo yêu cầu. Những thao tác này được thực hiện bởi người thợ cơ khí với sự hỗ trợ của các loại máy móc, thiết bị tạo nên đa dạng sản phẩm như các chi tiết máy, các loại khuôn mẫu,…
Một số sản phẩm phổ biến được tạo ra từ phương pháp gia công phôi là thanh răng và bánh răng dùng trong chế tạo máy, Jig gá sử dụng trong gia công cơ khí; Bàn inox được tạo ra từ phôi inox; các chi tiết, linh kiện bằng nhựa,….
Tìm hiểu các phương pháp gia công phôi phổ biến hiện nay
Để tạo ra một sản phẩm hoàn chỉnh từ phôi gia công, có thể thực hiện bằng rất nhiều phương pháp. Dưới đây là một số phương pháp gia công phôi phổ biến hiện nay.
Gia công cơ khí tiện
Gia công cơ khí tiện là công nghệ gia công cắt gọt phôi bằng chuyển động tiến của lưỡi dao và chuyển động quay tròn của phôi. Trong suốt quá trình này, phôi và lưỡi dao sẽ chuyển động tiến dọc và tiến ngang để cắt, tạo hình phôi. Phương pháp gia công cơ khí tiện thích hợp để gia công các loại chi tiết máy, ốc vít, bu lông,…
Gia công cơ khí phay
Phương pháp gia công cơ khí phay sử dụng dao có nhiều lưỡi cắt chuyển động quay tròn kết hợp chuyển động theo các phương thẳng đứng, ngang, dọc để cắt và tạo hình phôi. Phương pháp này được ứng dụng để sản xuất bộ truyền động, vỏ hộp số, vỏ đĩa nhôm,… của ô tô. Bên cạnh đó, nó cũng được sử dụng để chế tạo bánh răng và giá đỡ cho các loại máy móc.
Gia công cơ khí khoét – taro – khoan – doa
Gia công cơ khí khoan – doa – khoét – taro là phương pháp gia công để tạo lỗ trên phôi. Dựa vào đặc điểm của phôi mà thợ cơ khí sẽ quyết định xem sẽ sử dụng phương pháp khoan, doa, khoét hay taro. Phương pháp gia công này được sử dụng để chế tạo thanh răng, bánh răng, trục răng, hộp số,…
Gia công cơ khí chuốt
Gia công cơ khí chuốt cũng là một phương pháp gia công để tạo lỗ trên phôi. Chuyển động chuốt ở đây là chuyển động tịnh tiến của dao chuốt. Phương pháp gia công này có thể tạo ra các lỗ thẳng, lỗ then hoa, lỗ tròn, lỗ định hình, rãnh xoắn,…
Gia công cơ khí bào
Gia công cơ khí bào là một phương pháp gia công với mục đích làm nhẵn, làm phẳng bề mặt của vật liệu. Trong quá trình gia công, dao và phôi sẽ chuyển động theo một quy luật nhất định. Hai phương pháp bào phổ biến nhất hiện nay là gia công thô và gia công tinh. Phương pháp này ứng dụng để gia công các chi tiết có chiều rộng nhỏ nhưng chiều dài lớn như rãnh chữ V.
Gia công cơ khí mài
Gia công cơ khí mài là phương pháp gia công phôi sử dụng đá mài cọ xát vào phôi để dần dần lấy đi từng lớp mỏng kim loại, làm bề mặt nhẵn mịn nhằm tạo độ bóng cho phôi. Phương pháp gia công này được ứng dụng để tạo độ nhẵn và bóng cho các chi tiết có độ mỏng nhất định mà không thể sử dụng những phương pháp gia công khác được.
Gia công tinh lần cuối
Gia công tinh lần cuối bao gồm các phương pháp: mài siêu tinh xác, đánh bóng, cạo, mài nghiền, mài khôn. Phần lớn các sản phẩm gia công cơ khí đều phải trải qua giai đoạn này để đạt đến độ hoàn thiện cao nhất.
Các vật liệu gia công phôi phổ biến nhất hiện nay
Để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng, hiện nay rất nhiều vật liệu khác nhau đã được đưa vào sử dụng trong quá trình gia công phôi. Những loại vật liệu này được chia thành 2 loại là các loại vật liệu kim loại, hợp kim và các loại vật liệu phi kim.
Các loại vật liệu làm từ kim loại, hợp kim
- Sắt, sắt non
- Thép SCM440, SKS3, S45C, S50C, S55C, SS400, SKD61, SKD11, …
- Gang cầu, gang dẻo, gang trắng, gang xám, g…
- Thép không gỉ (inox): SUS 316, SUS 420, SUS201, SUS304, …
- Nhôm: A5052, A6061, A7075,…
- Đồng thau C62300, C36000, C9500, C3601, C3602, C3604,…
- Kẽm, thiếc, chì,…
Các loại vật liệu phi kim:
- Chất dẻo: PS, PVC, HDPE, PP, PE, PMMA,…
- Cao su
- Mica
- Gỗ
Nguyên tắc chọn phôi trong gia công phôi
Khi lên kế hoạch chế tạo một chi tiết ta cần chọn vật liệu chế tạo phôi, loại phôi, xác định kích thước phôi phù hợp. Kích thước phôi thường được xác định bằng cách tính toán lượng dư gia công. Loại phôi thì dựa trên yêu cầu kỹ thuật và chức năng làm việc của chi tiết.
Chọn phôi phải đảm bảo các tiêu chí về chỉ tiêu kinh tế – kỹ thuật, tính năng, giá thành phù hợp. Sao cho chế tạo với chi phí thấp, dễ chế tạo, quy trình công nghệ đơn giản, tiết kiệm mà vẫn phải đảm bảo tốt về yêu cầu kỹ thuật. Từ đó chọn được loại vật liệu phù hợp, hình dáng, kết cấu công nghệ, quy trình sản xuất, phương pháp chế tạo phôi và khả năng đạt độ chính xác của phương pháp. Bên cạnh đó người thợ còn phải căn cứ vào điều kiện làm việc của xưởng để cân nhắc cho phù hợp. Nếu chọn loại phôi không phù hợp với điều kiện nhà xưởng không đáp ứng yêu cầu chế tạo sẽ làm thất thoát về mặt kinh tế, thời gian và tiền bạc.
Xem thêm: khối lượng riêng của sắt
Qua bài viết trên đây thì các bạn đã biết được phôi là gì và các phương pháp chế tạo phôi cơ bản, phổ biến nhất. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp ích cho bạn trong quá trình gia công cơ khí hiệu quả.
Tân Phú là đơn vị chuyên gia công, đúc gang thép để tạo ra các sản phẩm Nắp Hố Ga cung cấp ra thị trường. Quý khách hàng và chủ thầu cần tư vấn báo giá về sản phẩm hãy liên hệ với Tân Phú ngay hôm nay.
