BS. Mai Thị Cẩm Cát
Bộ môn Da liễu – Trường Đại học Y Dược Huế
1.Sùi mào gà là gì? Nguyên nhân do đâu? Lây truyền như thế nào?
Sùi mào gà (SMG) (genital warts) hay còn gọi là hạt cơm sinh dục, mụn cóc sinh dục là bệnh lý lây truyền qua đường tình dục do HPV (Human Papilloma virus – virus sinh u nhú ở người) gây ra. Đây là một trong những bệnh lây truyền qua đường tình dục thường gặp nhất.
Bệnh lây qua quan hệ tình dục (sinh dục-sinh dục, hậu môn-sinh dục, sinh dục-miệng) và mẹ truyền sang con (qua sinh đường dưới). Hiện tại chưa có nhiều bằng chứng ghi nhận đường lây qua tiếp xúc gián tiếp như dùng chung đồ dùng (khăn tắm, áo quần,…) với người bệnh. Người truyền bệnh Sùi mào gà có thể đang có thương tổn da hoặc chỉ mang HPV mà không hề có biểu hiện lâm sàng.
Quan niệm chỉ “quan hệ ngoài” hay dùng bao cao su khi quan hệ thì không bị lây SMG là sai vì bệnh lây truyền qua tiếp xúc trực tiếp da niêm mạc vùng sinh dục với da niêm mạc vùng sinh dục người nhiễm HPV. Trên thực tế, nam giới dùng bao cao su khi quan hệ thường mắc sùi mào gà ở gốc dương vật.
2. Biểu hiện và triệu chứng SMG như thế nào? Làm sao để biết mình mắc bệnh?
SMG đặc trưng bởi các sẩn, mảng sùi (nốt gờ lên trên mặt da, bề mặt xù xì, có thể có hình dáng giống ngón tay hoặc súp lơ) màu da, nâu, hồng ở vùng da niêm mạc sinh dục, hậu môn, miệng. Bệnh nhân thường có biểu hiện lâm sàng sau 3 tuần – 9 tháng nhiễm HPV.
Các thương tổn da thường ít gây cảm giác khó chịu cho bệnh nhân. Đa phần là phát hiện tình cờ. Số ít bệnh nhân có thể có cảm giác ngứa hay đau, ra máu khi quan hệ.
Không có xét nghiệm máu nào có thể tầm soát và chẩn đoán sùi mào gà. Khi bệnh nhận có thương tổn nghi ngờ hoặc lo lắng cần đến các để khám và chẩn đoán.
3. Sùi mào gà có gây ung thư?
Mắc sùi mào gà nói riêng hay nhiễm HPV nói chung có liên quan mật thiết đến chuyển dạng và ung thư, đặc biệt Ung thư cổ tử cung, âm hộ âm đạo ở nữ giới, ung thư hậu môn, niêm mạc miệng. 90% chuyển dạng và ung thư cổ tử cung liên quan đến các type HPV nguy cơ cao: 16, 18, 26, 31, 33, 35,…
Do đó song song với việc chẩn đoán và điều trị sùi mào gà bệnh nhân mắc sùi mào gà cần được định type HPV để được tư vấn và theo dõi nguy cơ loạn sản, chuyển dạng ung thư về lâu dài.
4. Sùi mào gà có cần điều trị không? Nếu không điều trị sẽ có biến chứng gì ?
Hơn một nửa số người mắc HPV (sùi mào gà, không có biểu hiện) có thể tự lành trong 1-2 năm. Số còn lại virus sẽ tồn tại dai dẳng và hoặc tiến triển gây tắc nghẽn các ống tự nhiên (hậu môn, âm đạo, niệu đạo); gây loạn sản, chuyển dạng dẫn tới ung thư. Do đó một khi đã xuất hiện thương tổn sùi mào gà thì cần thiết phải điều trị. Điều trị giúp loại bỏ thương tổn, giảm nguy cơ lây nhiễm, chuyển dạng ung thư,tránh biến chứng bội nhiễm, tắc nghẽn.
5. Điều trị như thế nào?
Hiện nay, có nhiều phương pháp điều trị sùi mào gà bao gồm điều trị nội khoa và tiến hành thủ thuật phá/ cắt bỏ:
– Điều trị tại nhà: Kem Imiquimod, Podophilox, Sinecatechins,… Các kem bôi điều trị tại nhà dù thuận tiện nhưng hiệu quả thấp đòi hỏi sử dùng trong thời gian dài, vài tuần, vài tháng để có hiệu quả và chỉ hiệu quả với thương tổn có kích thước nhỏ, các thương tổn ở sinh dục ngoài.
Việc điều trị tại nhà bằng các thuốc bôi nếu không sử dụng đúng cách cũng như tự ý sử dụng TCA tại nhà gây nhiều biến chứng: loét, nhiễm trùng,… về lâu dài có thể gây xơ sẹo ảnh hưởng đến thẩm mỹ cũng như chức năng tình dục.
Do đó để lựa chọn được phương pháp điều trị phù hợp cũng như được điều trị đúng, hiệu quả, người bệnh cần đến bệnh viện, cơ sở khám chữa bệnh uy tín, đầy đủ cơ sở vật chất thay vì tự tìm hiểu hoặc vì tâm lý hoang mang, xấu hổ mà tìm đến các cơ sở không đảm bảo dẫn đến hậu quả lâu dài.
– Điều trị tại cơ sở y tế:
+ Nội khoa: chấm TCA, BCA, tiêm Interferon,…
+ Thủ thuật: áp Nito lỏng, đốt điện, laser, phẫu thuật.
Hiện tại, Phòng khám Da liễu Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Huế đã triển khai nhiều phương pháp điều trị phối hợp cho bệnh lý Sùi mào gà, cá nhân hóa điều trị để đạt hiệu quả sớm và tốt nhất cho bệnh nhân. Việc sàng lọc các bệnh lý lây truyền qua đường tình dục đồng nhiễm và định type HPV để có kế hoạch theo dõi và tầm soát nguy cơ chuyển dạng ác tính về lâu dài cho bệnh nhân cũng luôn được chú trọng.
Nếu bạn đang lo lắng và cần được tư vấn, điều trị về các bệnh lây truyền qua đường tình dục nói chung và Sùi mào gà nói riêng hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và điều trị.
PHÒNG KHÁM DA LIỄU – BỆNH VIỆN TRƯỜNG ĐHYD HUẾ
TẦNG 3, TÒA NHÀ 51 NGUYỄN HUỆ, TP.HUẾ
HOTLINE: 0234 3969509
Tài liệu tham khảo
1. Jean L. Bolognia, Julie V. Schaffer, Lorenzo Cerroni (2018). Dermatology.
2. Sewon K., Masayuki A. et al (2019), Fitzpatricks Dermatology (9th ed), McGraw Hill Education, New York.
3. Thomas P. Habif (2016), Clinical Dermatology (6th ed), Elsevier, Amsterdam.
4. King K. H. et al (2007), Sexually Transmitted Diseases
5.https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/sexually-transmitted-infections-(stis)
6. https://www.cdc.gov/std/tg2015/warts.html
