- TỔNG QUAN THƯ VIỆN UPTODATE
1.1. Giới thiệu
Sự ra đời của thư viện y khoa UpToDate khởi phát từ ý tưởng của Giáo sư Burton (Bud) Rose, ông là một bác sĩ khoa thận niệu của Đại học Harvard. Ban đầu với mong muốn để cuốn sách giáo khoa đầu tiên của ông có thể cập nhật nhanh hơn, ông đã lên ý tưởng cho một chương trình UpToDate – Hypercard trên máy tính. Nhờ vào sự phát triển vượt trội của internet, UpToDate ngày càng được biết đến rộng rãi và phát triển như là một trong các công cụ hỗ trợ quyết định lâm sàng dựa trên chứng cứ hàng đầu.
Năm 2008 nhà xuất bản Wolters Kluwer đã mua lại UpToDate và vào tháng 5 năm 2014, công ty cho ra mắt UpToDate ở Anh. Cho đến nay đã có hơn 1,9 triệu bác sĩ tại hơn 190 quốc gia dựa vào UpToDate để hỗ trợ đưa ra các quyết định lâm sàng. Rất nhiều trường đại học y dược, bệnh viện ở Việt Nam hiện nay cũng đã cấp tài khoản cho sinh viên, nhân viên nhằm giúp ích trong việc học tập, giảng dạy cũng như nâng cao tay nghề.
1.2. Ưu điểm, nhược điểm so với các thư viện khác
UpToDate được xếp hạng là công cụ tham khảo số 1 hỗ trợ quyết định lâm sàng trong 2 năm liên tiếp (2019 – 2020) bởi KLAS, một công ty nghiên cứu chuyên theo dõi và báo cáo hiệu suất của các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Đây cũng là trang web được các bác sĩ nội trú sử dụng nhiều nhất trong các trang web giáo dục về y khoa như PubMed, Wikipedia, DynaMed… qua khảo sát trong nghiên cứu của John Torous thuộc Đại học Harvard.
1.2.1. Ưu điểm
– Lab Interpretation: giúp giải thích các xét nghiệm có kết quả bất thường và gợi ý các hướng đi kế tiếp trong điều trị.
– UpToDate Pathways: sơ đồ thông minh có thể tương tác trực tiếp với từng đặc điểm của bệnh nhân để đưa ra bảng đánh giá và kế hoạch.
– Liên kết với cơ sở dữ liệu về thuốc của Lexicomp, cổng thông tin về thuốc tốt nhất của Mỹ.
– Có hơn 7300 tác giả, biên tập viên và nhà phê bình nổi tiếng tham gia bình duyệt, đánh giá, mức độ chứng cứ rõ ràng.
– Thông tin trên UpToDate có thêm các nhận xét, giải thích, tham khảo ý kiến từ chuyên gia nên có mức độ áp dụng thường cao hơn, sẽ dễ hiểu và dễ tiếp cận hơn so với các thư viện khác như DynaMed (chỉ đưa ra thông tin, không giải thích thêm), đặc biệt hữu ích với đối tượng là sinh viên chưa đủ kiến thức chuyên môn.
1.2.2. Nhược điểm
– UpToDate không phải là dữ liệu dùng để trích dẫn hay hướng dẫn thực hành lâm sàng vì các bằng chứng được tham khảo từ các chuyên gia (mức độ chứng cứ thấp nhất).
– Không nêu rõ quy trình lựa chọn tài liệu đưa vào bài viết, cách theo dõi các tạp chí hay cách thực hiện các tìm kiếm tài liệu.
- NỘI DUNG THƯ VIỆN UPTODATE
2.1. Tài nguyên thư viện
– Trải rộng > 25 chuyên khoa
– Số chủ đề lâm sàng hiện tại: > 12,000, chưa bao gồm thông tin về thuốc
– Số tạp chí được bình duyệt: > 425
– Số chủ đề dành cho người bệnh: > 1,500
– Tổng số tài liệu tham khảo/ trích dẫn (Medline): > 514,000
– Các tính toán lâm sàng: > 200
– Hình ảnh mô tả đi kèm: > 36,000
– Các khuyến cáo được lượng giá bằng thang GRADE: > 9,500
– Tra cứu thuốc, tương tác thuốc qua cổng thông tin Lexicomp: > 6,900
– Guideline theo các bệnh cụ thể có liên kết với chủ đề: > 740
– Tổng số cá nhân và tổ chức đăng ký CME/CE/CPD: > 257,100
– Tổng số thành viên ban biên tập, thẩm định: > 7,300 chuyên gia
– Các phiên bản của thư viện: UpToDate Basic Online, UpToDate Basic Online Offline (vẫn có thể truy cập khi offline, dữ liệu được cập nhật hàng ngày khi có kết nối mạng), UpToDate Advanced (bổ sung tính năng UpToDate Pathway và Lab Interpretation).
2.2. Tính năng đặc trưng
– Tra cứu tài liệu y khoa theo bệnh học, triệu chứng, chuyên khoa.
– Lab Interpretation: giúp giải thích các xét nghiệm có kết quả bất thường và gợi ý các hướng đi kế tiếp trong điều trị.
– UpToDate Pathways: sơ đồ thông minh có thể tương tác trực tiếp với từng đặc điểm của bệnh nhân để đưa ra bảng đánh giá và kế hoạch.
– Patient Education: tài liệu giáo dục người bệnh với 2 phiên bản The Basics và Beyond the Basics hỗ trợ công tác tư vấn và quá trình điều trị.
- NHỮNG ĐỐI TƯỢNG SỬ DỤNG THƯ VIỆN UPTODATE
3.1. Bác sĩ
Đây là nhóm đối tượng chính mà UpToDate hướng đến. Tất cả tính năng mà UpToDate cung cấp đều có thể phục vụ cho các bác sĩ ở nhiều phương diện và mục đích khác nhau:
– Contents:
+ What’s New: xem bản tóm tắt các cập nhật quan trọng và thông tin mới về thực hành lâm sàng trong vòng 6 tháng gần nhất, được sắp xếp theo chuyên khoa.
+ Practice Changing Updates: cập nhật những thay đổi có tác động đáng kể và rộng rãi trong thực hành lâm sàng thông thường (không hiển thị tất cả, chỉ hiển thị thông tin quan trọng nhất), bao gồm tất cả chuyên khoa.
+ Lab Interpretation: giúp giải thích các xét nghiệm có kết quả bất thường và gợi ý các hướng đi kế tiếp trong điều trị.
+ Drug Information: tra cứu thuốc với các nhóm thuốc thuộc các chuyên khoa, đối tượng dùng thuốc khác nhau.
+ Patient Education: tài liệu giáo dục người bệnh với 2 phiên bản The Basics và Beyond the Basics hỗ trợ các bác sĩ trong công tác tư vấn và điều trị.
+ Topics by Specialty: dễ dàng tìm đọc các bài viết được sắp xếp theo các chuyên khoa.
– Calculators: hỗ trợ tính toán các bảng điểm và chỉ số trên thực hành lâm sàng.
– Drug Interactions: tra cứu tương tác thuốc
– UpToDate Pathways: sơ đồ thông minh có thể tương tác trực tiếp với từng đặc điểm của bệnh nhân để đưa ra bảng đánh giá và kế hoạch.
– Nhận Chứng chỉ đào tạo liên tục (CME), Chứng nhận duy trì (MOC) khi tra cứu các thông tin.
3.2. Dược sĩ
– Công cụ Search: tìm kiếm nhanh thông tin thuốc, các loại thuốc dùng trong điều trị một bệnh cụ thể, cơ sở dữ liệu được liên kết với Lexicomp – cổng thông tin về thuốc tốt nhất của Mỹ.
– Drug Information: tra cứu thuốc theo chuyên ngành, nhóm bệnh nhân, cập nhật thay đổi mới trong điều trị sử dụng thuốc.
– Drug Interactions: tra cứu phản ứng thuốc.
– Patient Education: hướng dẫn bệnh nhân cách dùng thuốc hiệu quả hơn.
– Nhận Chứng chỉ đào tạo liên tục (CME) khi tra cứu các thông tin.
3.3. Sinh viên khối ngành sức khỏe
– Thuận lợi cho các sinh viên đi lâm sàng, so với các nội dung trong sách và các trang web miễn phí như Medscape, MSD Manuals… các nội dung trên UpToDate được cập nhật nhanh hơn.
– Tiếp cận các guideline và tài liệu từ các tổ chức y khoa danh tiếng, cập nhật kiến thức hàng đầu trong lĩnh vực y tế.
– Chuẩn bị kiến thức trước khi đi thực hành ở các bệnh viện, đem đến kết quả học tập tốt hơn.
– Drug Information, Drug Interactions: tra cứu các loại thuốc, phản ứng thuốc.
– Calculators: tính toán các chỉ số khi đi thực hành lâm sàng.
3.4. Điều dưỡng
– Đưa ra các hướng tiếp cận bệnh nhân, đặc biệt trong trường hợp khẩn cấp bằng cách tìm kiếm theo triệu chứng chi tiết.
– What’s New, Practice Changing Updates: Cập nhật thông tin về thực hành lâm sàng mới nhất, mở rộng kiến thức chuyên môn.
– Drug Information, Drug Interactions: tra cứu các loại thuốc, phản ứng thuốc. Hỗ trợ hướng dẫn bệnh nhân dùng thuốc, nêu các phản ứng phụ có thể gặp phải nhằm trấn an tinh thần, tăng cường sự hợp tác giữa người bệnh và nhân viên y tế, nâng cao kết quả điều trị.
– Patient Education: chia sẻ thông tin và thảo luận về các lựa chọn điều trị với bệnh nhân.
– Calculators: hỗ trợ tính toán các bảng điểm và chỉ số trên thực hành lâm sàng.
– Nhận các chứng chỉ CME.
