Quy củ là một loại quy ước, cũng chính là một loại nguyên tắc. Sống trên đời, luôn tồn tại các mối quan hệ giao tiếp giữa người với người, việc tu dưỡng bản thân, cách hành xử và các quy tắc đều không thể tách rời sự quy củ.
Ai cũng đều không muốn làm việc với những người không tuân theo các nguyên tắc, không hiểu quy củ. Chỉ khi ở cạnh những người có quy củ thì chúng ta mới có thể tích lũy được những điều quý giá và thành tựu được chính cuộc đời của mình.
Quy củ là một loại thước đo
Người xưa Trung Quốc có câu: ‘’Ngư phóng tam nhật phát xú, khách trụ tam thiên thảo hiềm’’. Ý nghĩa rằng, thịt cá tươi mới thì thơm ngon, nhưng để qua vài ngày sẽ bốc mùi hôi thối; khách đến thăm, chủ nhà đều rất vui vẻ, nhưng nếu nán lại quá lâu sẽ khiến chủ nhà khó chịu.
Đây chính là nói: Mọi việc đều không thể đi quá giới hạn.
Sở dĩ những người có thể thuận buồm xuôi gió, không chỉ bởi sự thông minh cần cù của họ, mà còn bởi họ có cái nhìn sâu sắc về nhân sinh, họ hiểu rõ điều gì là thích đáng và điều gì là quan trọng, cái gì tốt đẹp thì tiếp thụ, phát huy chúng. Có thể nói rằng họ là người có phân tấc, rất có chừng mực.
Người sống có khuôn phép thường thì lời nói ra luôn có chuẩn mực, dung mạo đoan trang, khí chất bất phàm, tâm thái ung dung tự tại nhưng tuyệt nhiên không phải là hời hợt. Khi làm việc đều biết chừa lại đường lui cho mình cho người, người như vậy sẽ khiến người khác cảm nhận được sự thân thiết, từ đó nhận được sự tôn trọng của mọi người.
Quy củ chính là một loại giáo dưỡng
Trong cuộc sống, có rất nhiều những quy tắc bất thành văn, những chi tiết nhỏ nhặt trong cuộc sống. Những quy tắc này lại có thể phản ánh ra phẩm chất và sự tu dưỡng của một người.
Ví dụ:
1. Không rung chân khi ngồi ghế.
2. Khi đi hát chung, nếu bài hát đó không phải là bài đã chọn thì cho dù có thể hát cũng không giành lấy.
3. Khi người khác đang ngủ, biết giữ yên lặng.
4. Khi xem phim thì luôn giữ yên lặng, ngay cả điện thoại di động cũng tắt âm để tránh ồn.
5. Luôn đeo tai nghe khi xem video, nghe nhạc và chơi game trong ký túc xá, nơi công cộng hay trên xe buýt…
6. Trên tàu điện ngầm, không dựa người vào tay vịn mà nhường chỗ để tay cho người khác sử dụng.
Học vấn và văn hóa là hai thứ khác nhau. Có người học vấn rất cao nhưng không có giáo dục văn hóa tốt. Ngược lại có những người không có nhiều học vấn nhưng lại có giáo dưỡng, có chừng mực và chuẩn tắc.
Sự giáo dục quyết định chuẩn mực đạo đức của con người, sống có nguyên tắc là bài học cơ bản nhất trong việc dạy dỗ.
Học giả Mạnh Tử giảng: “Bất dĩ quy củ, bất thành phương viên”, ý nghĩa rằng nếu không được giáo dục về quy củ, lễ nghi thì chẳng nên người và không làm nên đại sự.
Quy củ là một nguyên tắc
Một người có nguyên tắc, có quy củ mới có được sự bình yên trong nội tâm.
Cô Hoa thuộc hộ gia đình có thu nhập thấp, cô từ nhỏ đã mắc bệnh hiểm nghèo, chồng cô đau ốm quanh năm không làm được việc nặng. Hai vợ chồng buôn bán một sạp hàng chỉ vẻn vẹn có hơn một mét vuông, kiếm sống bằng nghề mua bán trứng, trái cây khô, mì sợi. Từ sáng đến tối, làm việc cật lực cả ngày cũng chỉ kiếm được khoảng 150 ngàn. Vợ chồng cô có một người con vừa mới tốt nghiệp đại học xong và hiện đang thất nghiệp ở nhà.
Một ngày nọ, cách gian hàng của cô không xa, cô nhặt được một chiếc ví, thấy trong đó có khá nhiều tiền mặt, thẻ ngân hàng và chứng minh thư, cô liền liên hệ với chủ chiếc ví để trả lại. Sau khi chủ nhân chiếc ví nhận lại đồ, anh ấy lập tức lấy ra một xấp tiền để cảm ơn cô.
Nhưng cô Hoa đã từ chối, cô nói: “Đây chỉ là chuyện nhỏ, không tính là gì cả, nếu như cô muốn lấy tiền thì ngay từ đầu cô đã không trả nó lại cho cháu. Tiền này cô không thể nhận, nếu cô nhận nó cô sẽ rất hổ thẹn với lương tâm của mình.”
Khi một người trong lúc cao hứng mà giữ vững nguyên tắc thì có thể là do họ muốn bảo vệ cái danh của mình. Nhưng ngay cả khi không vui vẻ mà vẫn tuân thủ nguyên tắc thì mới là lòng tốt chân chính.
Sự hàm dưỡng của một người không chỉ nằm ở chỗ họ thể hiện với người khác như thế nào, mà chính là có thể nghiêm khắc tuân thủ nguyên tắc với chính bản thân mình. Khi ấy mới thật sự có bình yên trong lòng.
