Xét nghiệm khí máu động mạch cung cấp thông tin về các chỉ số quan trọng như phân áp oxy máu động mạch (PaO2), phân áp CO2 máu động mạch (PaCO2) và nồng độ oxy trong khí hít vào (FiO2). Những giá trị này góp phần chẩn đoán các rối loạn thăng bằng kiềm – toan và suy hô hấp.Bạn đang xem: Fio2 là gì
Tế bào hồng cầu có tác dụng vận chuyển các khí máu O2 và CO2 đi khắp cơ thể. Dựa vào mức độ cân bằng nồng độ oxy, carbon dioxide và thăng bằng kiềm toan (pH) có thể giúp gợi ý sự hiện diện của các bệnh lý, đặc biệt là các bệnh về tim mạch, phổi, thận.Bạn đang xem: Fio2 là gì
Xét nghiệm khí máu động mạch (ABG) là xét nghiệm cung cấp thông tin về pH, phân áp, nồng độ oxy và CO2 trong máu động mạch. Xét nghiệm khí máu giúp chẩn đoán các rối loạn thăng bằng kiềm toan và suy hô hấp. Do đó, đây là một xét nghiệm quan trọng trong các khoa bệnh nặng như hồi sức tích cực (IPU).
Khác với các mẫu máu xét nghiệm thông thường khác được lấy từ tĩnh mạch, máu dùng làm xét nghiệm khí máu được lấy từ động mạch trên cơ thể.
2.1 PaO2 (phân áp oxy máu động mạch)
Chỉ số PaO2 của người trưởng thành nằm trong khoảng 85 – 100 mmHg, chiếm 95 – 98% tổng lượng oxy có trong máu. PaO2 tăng trong trường hợp áp lực riêng phần O2 máu phế nang tăng. PaO2 giảm trong trường hợp giảm thông khí, giảm khuếch tán và mất cân bằng tỷ lệ Va/Q (thông khí/lưu lượng máu).Các phân tử oxy hòa tan trong huyết tương (tức là không bị dính với hemoglobin) được gọi là các phân tử oxy tự do. Sự va chạm giữa các phân tử O2 tự do được gọi là áp suất riêng của oxy.
Nếu mẫu xét nghiệm là máu động mạch, thì chỉ số đó là PaO2. Vì PaO2 chỉ phản ánh các phân tử oxy tự do hòa tan trong huyết tương mà không phải các tế bào kết hợp với hemoglobin nên không thể cho biết hàm lượng oxy trong máu. Tồn tại một lượng oxy hòa tan trong pha plasma, do đó PaO2 được xác định bởi phế nang PO2 và cấu trúc phổi và không liên quan đến hemoglobin. Các phân tử oxy đi qua màng tế bào mao mạch mỏng đi vào pha plasma như các phân tử giải phóng, nhanh chóng đi vào tế bào hồng cầu và liên kết với hemoglobin.
Chỉ số PaO2 của người trưởng thành nằm trong khoảng 85 – 100 mmHg, chiếm 95 – 98% tổng lượng oxy có trong máu
2.2 PaCO2 (phân áp CO2 máu động mạch)
Phân áp CO2 máu động mạch (PaCO2) là kết quả của sự trao đổi khí CO2 của máu tĩnh mạch chứa trong mao mạch phổi và khí phế nang. Các yếu tố quyết định PaCO2 bao gồm:
Thông khí phế nang VaTưới máu phế nang QcLượng CO2 có trong máu tĩnh mạch trộn
2.3 FiO2 (nồng độ oxy trong khí hít vào)
FiO2 là thuật ngữ chỉ phần trăm lượng oxy trong thể tích được đo. Chỉ số này thường được dùng trong y khoa để chỉ phần trăm lượng oxy tham gia quá trình trao đổi khí. Khi áp suất khí thay đổi, phân lượng oxy hít vào sẽ không đổi còn áp suất riêng phần của oxy sẽ thay đổi theo áp suất của thể tích khí.Xem thêm: Ngày Hoàng Đạo Giờ Hoàng Đạo Là Gì Và Cách Tính Giờ Hoàng Đạo Như Thế Nào?
Trong không khí tự nhiên, thành phần oxy chiếm 20,9% tương đương với trị số FiO2 là 0,209. FiO2 thường được duy trì ở mức 350 (80mmHg/0.21), giá trị nhỏ hơn cho thấy có rối loạn trao đổi khí. Bệnh nhân với tổn thương phổi cấp hoặc hội chứng suy hô hấp cấp (ARDS) sẽ có giá trị P/F tương ứng phổi tắc nghẽn mạn tính, giảm tần số hô hấp hoặc suy hô hấp.
Tuy nhiên, sự hiện diện giá trị PaO2 bình thường không loại trừ được suy hô hấp, đặc biệt là đối với bệnh nhân đang được thở oxy. Giá trị PaCO2 cao hơn mong đợi là một chỉ điểm có độ nhạy cao hơn của suy hô hấp so với giá trị của PaO2, đặc biệt khi đang thở oxy, vì nó có liên hệ chặt chẽ với độ sâu và tần số thở.
4. Khi nào bạn nên thực hiện xét nghiệm khí máu động mạch?
Xét nghiệm phân tích khí máu động mạch được chỉ định trong trường hợp bác sĩ nghi ngờ bạn đang gặp các bất thường ở phổi
Nồng độ oxy và mức độ khó thở được phản ánh qua xét nghiệm khí máu động mạch. Bằng cách này, bác sĩ có thể xác định được độ bão hòa oxy máu, tình trạng cân bằng pH và nồng độ oxy lẫn CO2 trong máu. Từ đó, giúp xác định tình trạng chức năng của một số cơ quan trong cơ thể.
Xét nghiệm phân tích khí máu động mạch được chỉ định trong trường hợp bác sĩ nghi ngờ bạn đang gặp các bất thường:
Bệnh lý về phổiBệnh lý về thậnBệnh về chuyển hóa và trao đổi chấtChấn thương đầu hay cổ ảnh hưởng đến chức năng hô hấp
Xét nghiệm cũng được thực hiện với trẻ nhỏ, đặc biệt là những trẻ sơ sinh có khó thở. Việc kiểm tra khí máu được lấy từ máu cuống rốn của trẻ, dựa vào đó để tìm những rối loạn hô hấp tiềm ẩn, đánh giá tình trạng toan kiềm, từ đó đưa ra biện pháp xử trí kịp thời và hiệu quả.Xem thêm: Mocktail Là Gì Và Mocktail Khác Với Cocktail Như Thế Nào? Một Số Loại Mocktail Phổ Biến Bạn Cần Biết
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế ktktdl.edu.vn là một trong những bệnh viện không những đảm bảo chất lượng chuyên môn với đội ngũ y bác sĩ đầu ngành, hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại mà còn nổi bật với dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp; không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và tiệt trùng tối đa. Khách hàng khi chọn thực hiện các xét nghiệm tại đây có thể hoàn toàn yên tâm về độ chính xác của kết quả xét nghiệm.
