Cây Sầu đâu là một món ăn dân giã của người dân miền Tây Nam Bộ. dẫu thế, có khá nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng Sầu đâu có công dụng chữa bệnh ấn tượng. Vậy những tác dụng đó là gì? Cùng đào bới nội dung bài viết sau đây nhé!
1. Cây Sầu đâu là cây gì?
Tên khoa học: Azadirachta indica, thuộc bọn họ Meliaceae.
Tên Tiếng Anh: Neem tree.
Đây là cây thân gỗ được dùng nhiều trong chữa bệnh và có thể dùng lá làm các món ăn ngon.
1.1. Cây sầu đâu miền Bắc gọi là gì?
Cây Sầu đâu hay còn tồn tại tên thường gọi khác là cây Neem, sầu đông, xoan Ấn Độ hay sầu đâu rừng.
Cây Sầu đâu xuất xứ từ Ấn Độ với tên thường gọi “Neem” nên trên thế giới Sầu đâu còn hay gọi là cây Neem.
1.2. Sự tích cây sầu đâu
Cây sầu đâu gắn liền với nhiều câu chuyện cổ tích hoặc qua lời kể của cha ông ta nên cây được biết đến từ rất sớm với nhiều công dụng chữa bệnh và được dùng từ đời này qua đời khác.
Xem thêm:
- 8+ tác dụng tuyệt vời của quả khế trong chữa bệnh
- Các bài thuốc dân gian chữa bệnh tiểu đường được sử dụng nhiều
1.3. Cây xoan và cây sầu đâu giống hay khác nhau?
Nhiều người lầm tưởng Sầu đâu đó là cây xoan vì hình dáng hai cây tương đối giống nhau hơn nữa sầu đâu còn hay được gọi là cây xoan Ấn Độ. Vậy Cây Sầu đâu có phải cây xoan như mỗi người hay nghĩ?
Câu trả lời là hai loài này hoàn toàn khác nhau bởi vì:
-
Sầu đâu hay xoan Ấn Độ có lá xanh, hoa trắng, lá ăn được và là vị thuốc quý chữa được rất nhiều bệnh.
-
Cây xoan nước ta có lá xanh nhưng hoa tím và phải đặc biệt lưu ý là lá độc không ăn được.
2. Điểm điểm cây Sầu đâu
2.1. Hình ảnh cây sầu đâu
-
Cây lớn nhanh, cao từ 15 – 19m, một số cây có thể đạt tới độ cao tới 35 – 40m. Nhánh cây tỏa rộng có tán rậm hơi tròn hoặc hình ovan.
-
Cây có lá màu xanh, mọc đối nhau, mỗi lá có khoảng chừng 5-15 lá chét.
-
Hoa sầu đâu có màu trắng, ăn có vị đắng nhẹ.
-
Quả non màu xanh khi chín chuyển sang vàng, quả chín vào khoảng tháng 6 đến tháng 8.
-
Hầu như tất cả các bộ phận của cây đều được dùng để thuốc trong Đông y, tuy nhiên lá được sử dụng nhiều nhất.
2.2. Lá Sầu đâu (Lá neem)
-
Theo y học cổ truyền, lá có vị đắng, hậu ngọt, tính mát.
-
Nhân dân hay dùng lá Sầu đâu trong nấu ăn, ngoài ra trong lá giàu chất oxy hóa mạnh, có khả năng ức chế gốc tự do và ngăn ngừa ung thư.
2.3. Thành phần hóa học của cây Sầu đâu
Sầu đâu vốn là vị thuốc quý có công dụng chữa nhiều bệnh như làm thuốc đông y giúp hạ đường huyết, chống ung thư, kháng khuẩn, chống viêm,… bởi trong cây có những thành phần hoạt chất sau:
-
Trong hạt sầu đâu chứa 4,5% dầu bao gồm nimbin, nimbidin, nimbolide và limonoids: các hoạt chất này giúp kiềm chế sự phát triển của tế bào bệnh ung thư.
-
Trong lá neem chứa chất Quercetin và ß-sitosterol: đó là các Flavonoid polyphenol có hoạt tính chống khuẩn, kháng nấm.
-
Cụm hoa: chứa hàm lượng tinh dầu cao, acid béo, nimbosterol và glucozit nimbosterin.
-
Quả sầu đâu: chứa chất đắng bakayamin.
2.4. Phân bố, thu hái, sản xuất và bảo quản
Phân bố
Ở Việt Nam, cây Neem hay được trồng ở các tỉnh miền Tây Nam Bộ như Ninh Thuận, Cà Mau,Trà Vinh, Kiên Giang,…
Thu hái
Cây chủ yếu thu hái là và hoa khi cây bắt đầu thay lá vào khoảng tháng 10 đến tháng 2 năm sau.
Chế biến vị thuốc dược liệu
Sau khi thu hái, tùy thuộc vào bộ phận làm thuốc cũng như cách sử dụng cây được chế biên như sau:
-
Vỏ sầu đâu: đem giã, đập rồi đun với nước uống chữa sốt rét, bệnh da, dạ dày và ruột, đau và sốt.
-
Hoa sầu đâu: dùng làm giảm mật, điều trị giun đường ruột, kiểm soát đờm.
-
Quả sầu đâu: sử dụng điều trị bệnh trĩ, rối loạn nước tiểu, giun đường ruột, chảy máu mũi, rối lạn mắt, đái tháo đường, đờm, vết thương và bệnh phong.
-
Cành sầu đâu: dùng điều trị ho, hen suyễn, giun, bệnh trĩ, mật độ tinh trùng thấp, rối loạn nước tiểu và tiểu đường.
-
Hạt sầu đâu: dầu hạt dùng điều trị bệnh phong và giun đường ruột, sử dụng ngừa thai và phá thai.
-
Lá sầu đâu: đem phơi khô rồi đun với nước dùng điều trị bệnh phong, rối loạn mắt, chảy máu mũi, buồn nôn, loét da, kén ăn, tiểu đường, bệnh nướu răng và các vấn đề về gan.
-
Dùng để xoa bóp: Ngâm lá sầu đâu với cồn 90 độ trong một ngày rồi thêm dầu dừa vào chưng để xoa bóp dần.
Bảo quản: bảo quản vị thuốc sau khi chế biến ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ẩm mốc.
3. Tác dụng của cây sầu đâu
Cây sầu đâu nhiều thành phần hoạt chất là thế, vậy công dụng chữa bệnh của cây như thế nào, hãy cùng Dược Kiên Minh phân tích tiếp nhé!
Lá Neem trị tiểu đường
-
Theo nghiên cứu hoạt chất trong lá Neem giúp tuyến tụy tăng sản xuất hormon Insulin – chất giúp kiểm soát lượng đường trong máu.
-
Ức chế những enzym phân cắt tinh bột, đường đôi thành đường glucose do đó hỗ trợ làm giảm lượng đường.
-
Phòng ngừa biến chứng bệnh tiểu đường như xơ vữa mạch máu, tắc động mạch, cục máu đông, biến chứng thần kinh,…
-
ngăn cản cơn đau do biến đổi thần kinh trung ương ở người bị tiểu đường.
-
Tuy nhiên cần sử dụng đúng liều lượng lá Neem để phòng ngựa tụt đường huyết.
Xem thêm: Lá ổi chữa tiểu đường
Cách dùng cây sầu đâu trị tiểu đường
Bạn cần phơi lá sầu đâu hơi héo sau đó mang rửa sạch bằng nước và hãm uống như trà, kiên trì dùng vài tháng sẽ thấy hiệu quả. Liều lượng mỗi ngày dùng 30mg, không nên lạm dụng nhiều quá có thể gặp phải tác dụng phụ như thiếu máu, mất ngủ, nôn mửa thậm chí là tiêu chảy.
Để an toàn, hiệu quả nhanh trong cải thiện bệnh tiểu đường quý khách nên dùng dây thìa canh – dược liệu hàng đầu trong trị bệnh tiểu đường.
Trị da nhăn, da khô
-
Dầu neem giàu Vi-Ta-Min E, axit béo và hàm lượng chống oxy hóa nên khi dùng lên da mặt sẽ tốt trong việc dưỡng ẩm da khô, da nứt nẻ.
-
Bên cạnh đó, nó còn làm giảm những gốc tự do trong da, thúc đẩy chế tạo collagen, giúp chống lão hóa và giữ cho làn da của bạn căng bóng.
Lá Sầu đâu trị mụn, mụn cóc, mề đay, ghẻ, thủy đậu, rôm sảy
Chất Flavonoid trong lá neem có chức năng chống viêm và kháng khuẩn cực tốt do đấy nó giúp loại bỏ vi sinh vật trên da, làm dịu các vết đỏ và giảm sẹo mụn mà không gây khô da.
Công dụng của cây sầu đâu với những bệnh về tim mạch
Lá sầu đâu còn giúp cải thiện việc lưu thông máu, cải thiện các vấn đề về tim mạch như làm giảm đông máu, khống chế huyết áp, tăng lipid máu và bệnh tim.
Cây sầu đâu trị cảm lạnh, cảm cúm
Sắc uống hoặc pha trà lá neem giúp tăng cường hệ miễn dịch, sức đề kháng cho cơ thể do đó giúp làm giảm và ngăn chặn cảm lạnh, cảm cúm.
Một số công dụng khác của sầu đâu
Ngoài các công dụng phổ biến trên, cây sầu đâu còn giúp cải thiện một số bệnh lý sau:
-
Viêm gan siêu vi A, Viêm gan siêu vi B
-
Nhiễm trùng đường tiểu
-
Trị rối loạn hệ tiêu hóa, tiêu chảy, táo bón
-
Viêm loét dạ dày, tá tràng
-
Ổn định hệ thần kinh, động kinh
-
Chữa vảy nến
-
Bệnh bạch biến
-
Dùng lá neem nấu nước tắm cho bà đẻ
4. Cách dùng – dạng bào chế
Sầu đâu trong vị thuốc thường dùng dưới dạng bào chế như dùng ngay lá tươi, chế thành dạng kem bôi hoặc dầu hay bột nhão cụ thể như sau:
Chiết xuất vỏ cây Sầu đâu
-
Đối với bệnh đau dạ dày: ngày uống mỗi lần 30mg, uống sáng tối, dùng trong 10 ngày.
-
Đối với bệnh loét tá tràng: ngày uống mỗi lần 30-60mg, uống sáng tối, dùng trong 10 tuần.
Dầu Sầu đâu
Dùng liều 0,2mL/kg thể trọng.
Viên Sầu đâu
Ngày dùng 2 – 3 lần, mỗi đợt 1 – 2 viên uống cùng nước, sử dụng liên tục trong 1 tháng, sau ăn.
Trà lá Sầu đâu
-
Nhiều phân tích chỉ ra rằng lá Sầu dùng rất tốt trong điều trị bệnh tiểu đường.
-
Thường dùng dạng sắc nước tùy theo tình trạng bệnh mà thầy thuốc sẽ chỉ định dùng bao nhiêu lá/ngày.
5. Cây sầu đâu ăn được không? – Các món ăn ngon với lá Neem (sầu đâu)
Nhiều người cứ lo sợ rằng cây sầu đâu có độc không bởi vì ăn lá xoan rất độc hại. Câu trả lời là lá sầu đâu hoàn toàn yên tâm khi ăn lá sầu đâu bởi vì ăn lá rất ngon khi chế biến làm gỏi cuốn hoặc nấu canh.
Ở miền Tây Nam Bộ, lá sầu đâu trộn gỏi rất được ưa chuộng và là một món ăn thân thuộc nên được thưởng thức khi bất kỳ ai du lịch nơi đây.
6. Tác dụng phụ khi dùng cây sầu đâu
Những tác dụng phụ nghiêm trọng có thể gặp khi bạn dùng sầu đâu bao gồm:
-
Nôn
-
Bệnh tiêu chảy
-
Buồn ngủ
-
Rối loạn máu
-
Động kinh
-
Mất ý thức
-
Rối loạn não
-
Tử vong
7. Thận trọng khi dùng cây Sầu đâu
Tuy sầu đâu có nhiều công dụng tốt, chữa được nhiều bệnh nhưng mọi người vẫn phải lưu ý khi sử dụng bởi có thể gây một số phản ứng phụ khi chúng ta dùng quá liều hoặc cơ thể mẫn cảm như:
Một số phản ứng phụ có hại như: Nôn, tiêu chảy, buồn ngủ, trường hợp xấu có thể gây rối loạn máu, mất ý thức,…
Cẩn trọng khi sử dụng sầu đâu trong một số trường hợp sau:
-
Phụ nữ có thai hoặc cho con bú.
-
Đang sử dụng thuốc Tây y mà có thể gây tương tác thuốc như Lithium, thuốc điều trị tiểu đường, thuốc ức chế miễn dịch,…
Như vậy, bài viết trên đã cung cấp khá đầy đủ các thông tin về cây Sầu đâu, một món ăn dân giã nhưng lại có không ít tác dụng tuyệt vời trong chữa bệnh. Để đẩy lùi bệnh tiểu đường nhanh chóng và kịp thời, cắt giảm nguy cơ tiềm ẩn biến chứng tiểu đường, các bạn hãy gọi ngay tới hotline sau đây để được tư vấn hỗ trợ kịp thời nhất nhé!
02163541383
Đừng quên like, share và đánh giá nếu bạn cảm thấy bài viết này hữu ích nhé, Duockienminh cảm ơn độc giả nhiều!
Xem thêm: Cây đuôi chuột chữa bệnh tiểu đường
