4Matic là một trong các hệ thống dẫn động bốn bánh toàn thời gian được đánh giá cao về độ an toàn lẫn khả năng cải thiện hiệu suất.
4Matic là gì?
4Matic là một hệ thống dẫn động bốn bánh toàn thời gian (AWD – All-wheel Driving) do hãng ô tô Mercedes-Benz phát triển. Tên gọi 4Matic có nguồn gốc ghép từ hệ thống dẫn động 4-wheel và automatic. 4Matic được Mercedes giới thiệu lần đầu vào năm 1987 trên dòng xe W124 (E Class) 4 cửa. Hiện nay đa số các mẫu xe của Mercedes-Benz đều sử dụng hệ thống dẫn động này.
Xem thêm:
- Công nghệ VVT-i của Toyota là gì?
- Công nghệ VTEC và i-VTEC của Honda là gì?
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động 4Matic
Cấu tạo hệ thống 4Matic gồm có:
- Hộp phân phối công suất nằm bên trong hộp số giúp truyền năng lượng đến các bánh xe
- Bộ vi sai chống trượt trung tâm giúp điều chỉnh và cân bằng lực kéo giữa cầu trước và cầu sau
- Hệ thống kiểm soát lực kéo điện tử bốn bánh (4-ETS) giúp quản lý và phân phối chính xác mô men xoắn đến từng bánh xe trong các điều kiện vận hành khác nhau. Hệ thống này sẽ sử dụng chung các cảm biến của hệ thống chống bó cứng phanh ABS, cân bằng điện tử ESP…
Xem thêm:
- Turbo tăng áp là gì?
- Ý nghĩa ký hiệu i4, V6, V12, W12 trên động cơ ô tô là gì?
Nguyên lý hoạt động của 4Matic:
Hệ thống dẫn động bốn bánh 4Matic thường hoạt động dựa trên sự phân phối mô men xoắn theo tỉ lệ 45:55 giữa cầu trước và cầu sau. Bộ hạn chế trượt vi sai trung tâm nhiều đĩa với mô men xoắn khoá 50 Nm giúp sức kéo ở mức cao.
Ban đầu, khi xe tăng tốc, sự thay đổi về tải trọng trên cầu sau sẽ được khai thác để cung cấp thêm mô men xoắn cho cầu sau. Sau đó mô men xoắn giữa cầu trước và cầu sau có thể thay đổi linh hoạt với tỉ lệ 30:70 hoặc 70:30 tuỳ theo điều kiện mặt đường.
Hệ thống 4Matic không hoạt động độc lập mà liên kết với nhiều hệ thống an toàn ô tô khác như: hệ thống cần bằng điện tử ESP, hệ thống kiểm soát lực kéo 4-ETS, hệ thống chống trượt ASR…
Ở một số điều kiện mặt đường, hệ thống 4Matic có thể tự động phát hiện và ngăn cản xe bị trượt đuôi. Khi này, hệ thống kiểm soát lực kéo điện tử can thiệp điều chỉnh để đạt được gia tốc lớn nhất nhằm giảm thiểu tối đa hiện tượng bánh xe bị trượt, đảm bảo độ ổn định khi di chuyển.
Với những đoạn đường trơn trượt ngoằn ngèo, hệ thống sẽ điều chỉnh mô men xoắn động cơ ở bánh xe bên ngoài giảm xuống để lốp có thêm lực bám. Trong trường hợp hệ thống chống trượt ASR không thể khôi phục sự ổn định cho xe thì hệ thống cân bằng điện tử ESP sẽ can thiệp bằng cách áp dụng phanh.
Các loại hệ thống 4Matic
Hệ thống dẫn động bốn bánh thường xuyên 4Matic
Hệ thống dẫn động bốn bánh thường xuyên 4Matic (4Matic Permanent all‑wheel drive) giúp dẫn động linh hoạt chia công suất cầu trước và cầu sau theo tỉ lệ 45:55 hoặc 50:50. Trong trường hợp phát hiện xe có dấu hiệu bị trượt bánh, công suất sẽ được truyền sang cầu đang quay chậm hơn. Từ đó giúp cải thiện sự kéo và độ ổn định của xe.
Đây là hệ thống dẫn động được sử dụng phổ biến nhất trên xe Mercedes hiện nay. Một số mẫu xe Mercedes sử dụng hệ thống này: Mercedes C-Class, Mercedes E-Class, Mercedes S-Class Mercedes CLS, Mercedes GLC, Mercedes GLE…
Hệ thống dẫn động bốn bánh biến thiên 4Matic
Hệ thống dẫn động bốn bánh biến thiên 4Matic (4Matic Variable all-wheel drive) cho phép công suất có thể biến thiên hoàn toàn với cầu trước hoặc cầu sau dựa trên điều kiện vận hành thực tế. Khi di chuyển thông thường, cầu trước sẽ dẫn động. Trong các tình huống khó, công suất sẽ truyền xuống cầu sau và tự ngắt nếu không còn cần thiết.
Một số mẫu xe Mercedes sử dụng hệ thống này: Mercedes B-Class, Mercedes GLA, Mercedes CLA…
Xem thêm:
- Các dấu hiệu lỗi hỏng bơm xăng ô tô
- Ưu nhược điểm các loại bơm cao áp ô tô VE, PE, PF…
- Các nguyên nhân khiến áp suất dầu ở mức thấp
Hệ thống dẫn động bốn bánh thường xuyên 4Matic hiệu năng AMG
Hệ thống dẫn động bốn bánh thường xuyên 4Matic hiệu năng AMG (AMG Performance 4MATIC permanent all‑wheel drive) là hệ thống dẫn động có sự phân phối công suất giữa cầu trước và cầu sau theo tỉ lệ 33:67 giúp xe tăng tốc nhanh ngay từ khi bắt đầu. Trong trường hợp cần thiết, để đảm bảo an toàn, hệ thống sẽ đưa cả bốn bánh xe đạt được công suất kéo tối đa.
Một số mẫu xe Mercedes sử dụng hệ thống này: Mercedes GLC 43, Mercedes GLE 43…
Hệ thống dẫn động bốn bánh biến thiên 4Matic hiệu năng AMG
Hệ thống dẫn động bốn bánh biến thiên 4Matic hiệu năng AMG (AMG Performance 4Matic Variable all-wheel drive) hoạt động tương tư như hệ thống dẫn động bốn bánh biến thiên nhưng trong vi sau cầu được tích hợp ly hợp đa đĩa với bộ kiểm soát thuỷ lực điện tử đặc biệt của AMG. Hệ thống dẫn động này giúp kết hợp lý tưởng sự nhanh nhẹn, hiệu suất và sức kéo.
Một số mẫu xe Mercedes sử dụng hệ thống này: Mercedes CLA 45, Mercedes GLA 45…
Xem thêm:
- Những dấu hiệu bô bin đánh lửa gặp vấn đề
- Những nguyên nhân khiến vòng tua máy cao
- Vì sao đèn Check Engine ô tô sáng?
Ưu điểm hệ thống 4Matic của Mercedes
Hệ thống dẫn động 4Matic mang đến nhiều lợi ích lớn về mặt an toàn, hiệu suất lẫn tính kinh tế.
Tính an toàn cao
Hệ thống dẫn động 4Matic của Mercedes giúp cả bốn bánh xe đều nhận được mô men xoắn từ động cơ. Đặc biệt tuỳ theo tình huồng vận hành thực tế mà tỷ lệ truyền mô men xoắn đến cầu trước và cầu sau sẽ linh hoạt thay đổi để phù hợp nhất.
4Matic không hoạt động độc lập mà kết hợp với nhiều công nghệ an toàn khác như: cân bằng điện tử, kiểm soát lực kéo, chống trượt… Hệ thống sẽ tự động kích hoạt, điều chỉnh để xe thích nghi với từng điều kiện mặt đường khác nhau. Điều này giúp xe có thể vận hành ổn định và an toàn trong nhiều tình huống khó như: lái xe vào cua, lái xe đường trơn, lái xe trời mưa, lái xe đường đèo dốc, đường xấu…
Cải thiện hiệu suất vận hành và mức tiêu thụ nhiên liệu
Hệ thống dẫn động hai cầu thường chiếm nhiều không gian và nặng hơn so với dẫn động một cầu. Tuy nhiên với 4Matic của Mercedes, hệ thống lại có thiết kế nhỏ gọn, trọng lượng nhẹ, bố trí thông minh hơn.
Điều này giúp cắt giảm đáng kể trọng lượng tổng thể của xe. Nhờ đó mà xe có thể đạt được hiệu suất mạnh mẽ hơn, cho khả năng tiết kiệm nhiên liệu tốt hơn. Theo số liệu từ nhà sản xuất, với cùng một mẫu xe, phiên bản sử dụng hệ thống dẫn động 4Matic có mức tiêu thụ nhiên liệu tương đương với phiên bản dẫn động cầu sau.
Với điều kiện đường sá và thời tiết như ở Việt Nam thì hệ thống 4Matic thực sự hỗ trợ rất lớn, giúp lái xe an toàn hơn đặc biệt vào những ngày mưa, đường ẩm ướt, trơn trượt…
Duy Khiêm
