1. Giải mã định nghĩa chất xám là gì?
Khi hỏi ai đó câu hỏi này bạn sẽ nghe được đủ thứ câu trả lời và ngỡ ngàng trước định nghĩa mà nhiều người đưa ra. Có người cho rằng chất xám thật sự là một thứ chất lỏng tồn tại trong não bộ quyết định trí thông minh của mỗi người. Hay chất xám được hình thành từ một bộ phận nào đó của não, chất xám nhiều hay ít thể hiện người đó có thông minh hay không. Có quá nhiều những khái niệm sai lệch như vậy về chất xám mà con người ta có thể tự định nghĩa riêng cho mình. Tuy nhiên bạn thật sự cần biết được định nghĩa chính xác của chất xám là gì.
Chất xám không phải là một chất lỏng hay một dây thần kinh trong hệ thần kinh mà là một thành phần chính của hệ thần kinh trung ương bao gồm các neurone tế bào thân, các tế bào thần kinh đệm , vùng kết thần kinh , synapse và các mao mạch. Chất xám là hợp thể của nhiều cơ quan tế bào và sợi trục thần kinh có bao myelin. Gọi tên là chất xám là bởi trong mô sống, chất xám thật sự mang một màu xám nhạt với vàng nhạt hoặc hồng nhạt do màu của mạch máu mao mạch và các neurone thần kinh.
Để học giỏi tất cả các môn học sinh cần có một người hướng dẫn chính vì thế tìm gia sư tại nhà sẽ cải thiện tình trạng học tập của con hiệu quả, với hình thức học 1 – 1 khả năng tiếp thu bài sẽ đạt mức cao nhất.
2. Đâu là cấu trúc của chất xám?
Đồng hành cùng chất xám trong bộ não còn có một thứ có tên chất trắng với tỷ lệ chất xám là 60% và chất trắng là 40%. Không giống với chất xám, chất trắng được cấu tạo chủ yếu từ sợi trục có bao myelin và tương đối ít cơ quan tế bào. Tuy nhiên sự phân bố của chúng tại các vùng trên thùy não là khác nhau không có sự đồng đều. Chất xám có mặt ở cuống não, tiểu não và trên khắp tủy sống, chúng đề cập đến tế bào thần kinh không có bao myelin và các tế bào khác của hệ thần kinh trung ương. Mật độ chất xám tại các vùng của bộ não có liên hệ trực tiếp đến tài năng sẽ phát triển bởi chức năng của vùng não đó. Những vùng chất xám phân bố bao gồm bề mặt tiểu não và bán cầu não, sâu trong não, cuống não.
Bán cầu não trái và phải có nhiệm vụ xử lý ngôn ngữ, tư duy, hình tượng, khái niệm,… Trẻ có mật độ chất xám cao ở vùng này rất nhanh nhạy, thông minh và sáng tạo. Mỗi vùng não có một chức năng riêng trong bộ máy vận hành của não bộ, chất xám tập trung ở đâu thì sự phát triển lớn mạnh ở đó. Nắm bắt được vùng tập trung của chất xám có thể có hướng đi tốt nhất cho từng cá nhân.
3. Khám phá vai trò của chất xám
Các khu vực của bộ não tham gia vào việc kiểm soát cơ bắp , nhận biết cảm giác, thính giác, kiểm soát và đưa ra quyết định đều có sự có mặt của chất xám. Bên cạnh đó sự xuất hiện của chất xám tại tủy sống còn được chia theo tác dụng của từng cột. Chất xám tại khu vực này được chia thành ba cột xám là cột xám phía trước, cột xám phía sau và cột xám bên.
Đối với cột xám phía trước nơi tập trung các tế bào thần kinh vận động thì sự chuyển động của cơ bắp phụ thuộc vào các tế bào này, neurone trung gian và sợi trục tế bào đi xuống bó tháp. Chất xám ở vùng này cho phép cơ bắp được linh hoạt và phát triển tối đa để đạt hiệu quả cao nhất trong chuyển động của cơ thể con người.
Đối với cột xám phía sau nơi tập trung những điểm có xináp tế bào thần kinh cảm giác thì sự có mặt của chất xám cho phép cơ thể trở nên nhạy bén với sự tác động từ bên ngoài. Vùng này là nơi cơ thể thu về thông tin từ các cơ quan cảm thụ như cái chạm nhẹ, cảm nhận và rung động. Sau khi thông tin được chuyển đến cột xám phía sau sẽ tiếp tục di chuyển trong sợi trục lên tủy sống ở vùng cột sống từ bó cột sau cho đến bó gai.
Đối với cột xám bên, chất xám tại đây được chia thành nhiều lớp khác nhau có tên gọi là sừng sau tủy sống. Mỗi chất xám trong lớp này đều mang một chức năng phát triển khác nhau giúp phát huy tối đa tiềm năng của mỗi người. Vậy nên mỗi người đều có những điểm mạnh khác phụ thuộc vào việc phân bố chất xám của cơ thể họ.
4. Làm thế nào để tăng cường chất xám cho mỗi người?
Muốn cơ thể được tăng cường chất xám để nâng cao năng lực bản thân bạn có thể lựa chọn hai cách đó là ăn những thực phẩm tốt cho việc hình thành chất xám và bổ sung các hoạt động giúp chất xám phát triển.
Có đến 5 nhóm thực phẩm tốt cho việc tăng cường chất xám đó là các loại cá giàu DHA, lòng đỏ trứng, việt quất, các loại hạt và một thứ không thể thiếu với bất kỳ ai đó là nước. Các giống cá mòi, cá thu, cá hồi,… đều là những thực phẩm giàu DHA tốt cho sự phát triển của não bộ và hệ thần kinh trung ương. Các mẹ có thể lựa chọn tăng cường DHA cho con ngay từ trong bụng bằng việc bổ sung từ 300-400g các loại cá này trên một tuần. Ngoài ra các nhà khoa học còn khuyến khích việc mỗi người nên bổ sung cho cơ thể từ 3 đến 5 bữa cá một tuần để cơ thể có thêm DHA và Omega 3 (tốt cho trí não và thị lực). Việc bổ sung các loại hạt cũng là một lựa chọn vừa lý tưởng vừa dễ làm để bổ sung cả Omega 3, DHA và chất xơ tăng cường chất xám cho cơ thể.
Lòng đỏ trứng là một trong những thực phẩm rất tốt cho trí nhớ, choline trong lòng đỏ trứng được xem là chất bôi trơn của các dẫn truyền thần kinh, tăng tốc độ xử lý dữ liệu, ngoài ra lòng đó trứng cũng là một trong các thực phẩm giàu Omega 3. Nếu cá, các loại hạt và trứng là 3 thực phẩm nuôi dưỡng tốt cho chất xám thì việt quất là loại quả giúp hình thành nên khiên chắn bảo vệ não bộ khỏi các gốc tự do (thứ được sản sinh ra từ những tác động xấu của bên ngoài vào cơ thể như ô nhiễm môi trường, rượu bia, thuốc lá,…)
Ngoài ra không thể không thể không kể đến tầm quan trọng của nước đối với cơ thể nói chung và việc hình thành chất xám nói riêng. Nước chiếm đến 70% khối lượng cơ thể nên việc bổ sung nước hàng ngày là vô cùng cần thiết. Ngày nay trên thị trường xuất hiện rất nhiều các loại nước điện giải ion kiềm, đây có thể là một lựa chọn hợp lý cho bạn. Bởi nước điện giải ion kiềm không chỉ cấp nước cho tế bào não mà còn chống oxy hóa, loại bỏ gốc tự do gây hại cho bộ não.
Không chỉ thực phẩm mới tốt cho việc hình thành chất xám mà một số hoạt động sau đây cũng có thể làm được điều này. Các nhà khoa học đã tiến hành một thí nghiệm về thiền định và cho thấy kết quả bất ngờ. Nhóm người ngồi thiền trong thí nghiệm có sự gia tăng chất xám và phát triển não bộ rõ rệt. Các vùng chịu trách nhiệm điều khiển cảm xúc của những người tham gia thử nghiệm đều phát triển hơn so với người không thiền định. Vùng chất xám ở đây phát triển lớn mạnh cho phép những người thường xuyên thiền định hình thành các cảm xúc tích cực, điều khiển tốt cảm xúc và hành động một cách đúng mực.
Nếu việc thiền định đem lại sự tĩnh tâm và tăng cường chất xám cho vùng não điều khiển cảm xúc thì việc chơi game có phần trái ngược về vùng gia tăng chất xám đó là vùng não bộ chi phối vận động. Một thí nghiệm với các game thủ chỉ ra rằng việc chơi game cũng gia tăng khả năng hình thành chất xám cho não bộ. Các nhà khoa học đã đo mức độ phản xạ của cơ thể các game thủ trong suốt quá trình chơi game và cho thấy sự gia tăng về tốc độ của phản xạ. Điều này chứng tỏ sự phát triển của vùng não chi phối vận động tức là chất xám tại đây đã được hình thành và gia tăng. Tuy nhiên các nhà khoa học cũng khuyến cáo việc chơi game chỉ tốt cho não bộ khi được thiết kế hợp lý cả về lứa tuổi và thời gian sử dụng.
5. Tại sao lại có thuật ngữ chảy máu chất xám?
Nhiều người thường được nghe đến chảy máu chất xám nhưng lại không biết được về ý nghĩa của cụm từ này. Thứ nhất phải khẳng định chảy máu chất xám không phải là bệnh để bạn tránh hiểu sai về mặt ngữ nghĩa. Thứ hai chảy máu chất xám là một hiện tượng về sự di chuyển quy mô lớn của một bộ phận nhân lực có kiến thức và kĩ thuật sang vùng kinh tế mới có điều kiện sống và đãi ngộ tốt hơn. Tầm ảnh hưởng của hiện tượng này không chỉ dừng lại ở một khu vực, một quốc gia mà còn có thể lan ra toàn thế giới. Hiện tượng này khá phổ biến ở các quốc gia đang phát triển và nhà nước đang phải cải cách chính sách kinh tế để thu hút chất xám quay trở lại phục vụ cho nền kinh tế quốc gia.
Nguyên nhân của hiện tượng này là do nguồn tri thức của khu vực này thấy được tiềm năng lớn hơn, phù hợp hơn với mình ở một nơi khác trong khi môi trường và mức lương của khu vực hiện tại không thỏa mãn được họ. Dẫn đến sự ra đi hàng loạt của một bộ phận tri thức làm ảnh hưởng trực tiếp đến nền kinh tế khu vực. Muốn tình trạng này không kéo dài dẫn đến sự sụp đổ của nền kinh tế và cải thiện sự tăng trưởng trở lại thì các nhà lãnh đạo chỉ còn cách thay đổi chính sách kinh tế, cân đối lại dòng tiền và chính sách đãi ngộ hấp dẫn hơn đề thu hút những trí thức quay trở lại phục vụ cho mình. Đưa công ty, khu vực, quốc gia thoát khỏi tình trạng chảy máu chất xám.
Chất xám là gì có thể khiến nhiều người phải đau đầu tìm ra câu trả lời nhưng chắc chắn những người đó không phải là những người đã tham khảo bài viết này. Biết được định nghĩa, chức năng và cách tạo ra chất xám giúp bạn nắm bắt sức mạnh của bản thân của cách nuôi dạy thế hệ trẻ một cách tốt nhất. Cùng bắt tay vào việc hình thành và quản lý chất xám để tận dụng tốt nhất nguồn tài nguyên vô tận này của con người.
>> Tham khảo thêm:
- Tìm hiểu về một số cách học thuộc nhanh và giúp bạn ghi nhớ lâu
- Những bí quyết giúp bạn học thuộc bài nhanh nhớ lâu!
