Đã bao giờ bạn nghe đến thuật ngữ lệnh giới nghiêm, giờ giới nghiêm? Hầu như ở bất cứ quốc gia nào, lệnh giới nghiêm, giờ giới nghiêm cũng được ban hành và áp dụng. Hiện nay, đối với tình hình thế giới hiện nay khi dịch bệnh viêm phổi Covid-19 đang lan rộng, đã có rất nhiêu quốc gia như Mỹ hay Iraq ban bố lệnh giới nghiêm như một biện pháp nhằm ngăn chặn dịch bệnh.
Tư vấn luật trực tuyến miễn phí qua tổng đài điện thoại: 1900.6568
1. Lệnh giới nghiêm là gì? Lệnh giới nghiêm được ban bố khi nào?
Giới nghiêm được hiểu là sự hạn chế hoặc cấm tự do đi lại trong những thời gian, ngày, giờ nhất định để xiết chặt sự kiểm soát tình hình nhằm mục đích đề phòng nguy cơ mất an ninh xã hội hoặc để lập lại trật tự an ninh khi có sự bất ổn xã hội xảy ra. Giới nghiêm được thiết lập bởi bệnh của quan chức có thẩm quyền, được ban bố bằng các phương tiện thông tin đại chúng và được duy trì bằng những lực lượng đặc nhiệm có vũ trang.
Giới nghiêm một lệnh quy định thời gian áp dụng các quy định nhất định, thông thường, nó đề cập đến thời gian mà các cá nhân được yêu cầu quay trở lại và ở trong nhà của họ.
Một lệnh như vậy có thể được các cơ quan công quyền mà còn bởi chủ sở hữu của một ngôi nhà ban hành cho những người sống trong gia đình. Chẳng hạn, những gia đình thường được đưa ra lệnh giới nghiêm, quy định khi nào họ buộc phải trở về nhà của gia đình chủ nhà vào buổi tối.
Theo quy định pháp luật Việt Nam hiện hành, Giới nghiêm được quy định trong Luật Quốc phòng 2018. Luật Quốc phòng 2018 có hiệu lực từ 1/1/2019 định nghĩa cụ thể như sau: Giới nghiêm được hiểu cơ bản chính là biện pháp cấm, hạn chế người, phương tiện đi lại và hoạt động vào những giờ nhất định tại những khu vực nhất định, trừ trường hợp được phép theo quy định của người có thẩm quyền tổ chức thực hiện lệnh giới nghiêm.
Lệnh giới nghiêm được ban bố trong trường hợp tình hình an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội tại một hoặc một số địa phương diễn biến phức tạp đe dọa gây mất ổn định nghiêm trọng và được công bố liên tục trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Lệnh giới nghiêm có chức năng đảm bảo an ninh công dân trước các mối đe dọa khác nhau, đó là lý do tại sao biện pháp này được coi là một biện pháp để nhằm mục đích bảo vệ quyền con người. Mục đích của lệnh giới nghiêm là tạo điều kiện thuận lợi cho công việc của chính quyền trong trường hợp khẩn cấp và khôi phục trật tự xã hội.
Lệnh giới nghiêm phản ứng với các trường hợp khẩn cấp tạo ra sự hỗn loạn và gây nguy hiểm cho công dân. Một số nguyên nhân phổ biến nhất là: tình trạng bất ổn phổ biến, các cuộc nổi dậy của quân đội, các tình huống chiến tranh, thiên tai, đại dịch; Xa cách xã hội, đại dịch, kiểm dịch.
Lệnh giới nghiêm tiếng Anh là: Curfew.
Xem thêm: An ninh quốc phòng là gì? Lực lượng quốc phòng, an ninh bao gồm lực lượng nào?
2. Một số quy định về lệnh giới nghiêm:
Thẩm quyền ban bố lệnh giới nghiêm:
Thẩm quyền ban bố lệch giới nghiêm được quy định cụ thể các chủ thể sau:
– Thủ tướng ban bố lệnh giới nghiêm tại một hoặc một số địa phương cấp tỉnh;
– Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban bố lệnh giới nghiêm tại một hoặc một số địa phương cấp huyện;
– Ủy ban nhân dân cấp huyện ban bố lệnh giới nghiêm tại một hoặc một số địa phương cấp xã;
– Ủy ban nhân dân đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt ban bố lệnh giới nghiêm tại một hoặc một số khu vực trên địa bàn.
Nội dung của lệnh giới nghiêm:
– Khu vực giới nghiêm là một nội dung của lệnh giới nghiêm.
– Đơn vị đảm nhiệm và nhiệm vụ thi hành lệnh giới nghiêm là một nội dung của lệnh giới nghiêm.
– Thời hạn bắt đầu và kết thúc hiệu lực, nhiều nhất không được quá 24 giờ; khi hết liệu lực, nếu cần thiết phải tiếp tục giới nghiêm thì phải ban bố lệnh mới là một nội dung của lệnh giới nghiêm.
– Nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong khu vực giới nghiêm là một nội dung của lệnh giới nghiêm.
– Quy tắc trật tự xã hội cần thiết ở khu vực giới nghiêm là một nội dung của lệnh giới nghiêm.
Các biện pháp được áp dụng cụ thể là các biện pháp sau:
– Cấm tụ tập đông người là biện pháp được áp dụng.
– Cấm người, phương tiện đi lại, hoạt động trong những giờ nhất định, tại những khu vực nhất định là biện pháp được áp dụng.
– Đình chỉ hoặc hạn chế hoạt động tại một số nơi công cộng trong những thời điểm nhất định là biện pháp được áp dụng.
– Đặt trạm canh gác và kiểm soát địa bàn, kiểm tra vật phẩm, hành lý, phương tiện, giấy tờ của người đi lại qua trạm canh gác và kiểm soát là biện pháp được áp dụng.
– Kịp thời bắt giữ và xử lý người, phương tiện vi phạm lệnh giới nghiêm và vi phạm quy định khác của pháp luật là biện pháp được áp dụng.
Chính phủ quy định trình tự ban bố lệnh giới nghiêm; trách nhiệm, quyền hạn của cơ quan, tổ chức, đơn vị, địa phương liên quan thi hành lệnh giới nghiêm.
Từ những quy định nêu trên ta thấy những điểm khác biệt trong quy định về lệnh giới nghiêm theo Luật quốc phòng 2005 và 2018 như sau:
Luật quốc phòng năm 2018 được ban hành đã bổ sung quy định về trường hợp ban bố lệnh giới nghiêm so với Luật quốc phòng năm 2005, cụ thể đã bổ sung trường hợp tình hình an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội diễn biến phức tạp đe dọa gây mất ổn định nghiêm trọng mà được công liên tục trên các phương tiện thông tin đại chúng;
Luật quốc phòng năm 2018 quy định hiệu lực về thời hạn của lệnh giới nghiêm là 24 giờ nhưng bổ sung nếu cần thiết phải tiếp tục giới nghiêm thì phải ban bố lệnh mới khi lệnh ban bố cũ hết hiệu lực
Luật quốc phòng năm 2018 đã bổ sung thẩm quyền ban bố lệnh giới nghiêm, cụ thể là Ủy ban nhân dân đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt ban bố lệnh giới nghiêm tại một hoặc một số khu vực trên địa bàn
Luật quốc phòng năm 2018 đã bổ sung quy định về các biện pháp được áp dụng trong thời gian giới nghiêm và nội dung lệnh giới nghiêm; trong đó, các biện pháp áp dụng trong thời gian giới nghiêm bao gồm:Cấm tụ tập đông người; Cấm người, phương tiện đi lại, hoạt động trong những giờ nhất định, tại những khu vực nhất định;Đình chỉ hoặc hạn chế hoạt động tại một số nơi công cộng trong những thời điểm nhất định; Đặt trạm canh gác và kiểm soát địa bàn, kiểm tra vật phẩm, hành lý, phương tiện, giấy tờ của người đi lại qua trạm canh gác và kiểm soát; Kịp thời bắt giữ và xử lý người, phương tiện vi phạm lệnh giới nghiêm và vi phạm quy định khác của pháp luật.
Đối với tình hình thế giới hiện nay khi dịch bệnh viêm phổi Covid-19 đang lan rộng, đã có rất nhiêu quốc gia như Mỹ hay Iraq ban bố lệnh giới nghiêm như một biện pháp nhằm ngăn chặn dịch bệnh. Hy vọng Việt Nam chúng ta sẽ kiểm soát tốt dịch bệnh như tình hình hiện tại để không phải ban bố lệnh giới nghiêm.
Một hạn chế một phần quyền tự do đi lại của chính phủ được gọi là lệnh giới nghiêm. Ứng dụng của nó thường được dự tính trong hiến pháp hoặc luật pháp của mỗi quốc gia. Đó là hậu quả của việc tuyên bố tình trạng báo động hoặc trạng thái ngoại lệ. Khi lệnh giới nghiêm là sắc lệnh, lịch lưu thông và lịch dự phòng được thiết lập. Trong một số trường hợp, nó có thể liên quan đến việc đình chỉ một số loại hoạt động.
Bất cứ một chủ nào khi không tuân thủ lệnh giới nghiêm đều được coi là yếu tố đe dọa khiến cộng đồng gặp nguy hiểm và do đó, họ sẽ bị lực lượng an ninh bắt giữ hoặc áp dụng vũ lực.
Xem thêm: Quốc phòng toàn dân là gì? Biện pháp xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh?
3. Ý nghĩa của lệnh giới nghiêm và giờ giới nghiêm:
Không phải ngẫu nhiên mà các quốc gia ban hành lệnh giới nghiêm và xác định giờ giới nghiêm đối với 1 số khu vực hoặc toàn bộ đất nước. Đây là lệnh có ý nghĩa lớn đối với đời sống của mỗi người dân lẫn an ninh quốc gia.
– Lệnh giới nghiêm giúp bảo vệ an toàn của người dân:
Trước tiên, lệnh giới nghiêm và giờ giới nghiêm đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sự an toàn của người dân. Nếu người dân hạn chế đi lại vào những khung giờ đã quy định, những tệ nạn hay tai nạn giao thông sẽ giảm đi.
Đó là chưa kể trong những thời gian chính trị, an ninh bất ổn, việc hạn chế đi lại sẽ duy trì an toàn cho mọi người.
– Lệnh giới nghiêm giúp duy trì an ninh, trật tự khu vực và đất nước:
Lệnh giới nghiêm và giờ giới nghiêm do cơ quan có thẩm quyền quy định cũng đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với mỗi quốc gia. Khi nhận thấy tình hình an ninh đất nước bị đe doạ, cơ quan có thẩm quyền sẽ đưa ra các phương án phù hợp để hạn chế người dân đi lại.
Khi người dân được bảo đảm an toàn, điều này cũng có nghĩa là trật tự, an ninh khu vực trở nên tốt hơn.
Lệnh giới nghiêm, giờ giới nghiêm được sử dụng rất phổ biến trong đời sống hằng ngày. Không chỉ trong các văn bản pháp luật mà lệnh giới nghiêm, giờ giới nghiêm còn là thuật ngữ xuất hiện trong đời sống hằng ngày. Vì thế, hiểu được lệnh giới nghiêm, giờ giới nghiêm là gì và tuân thủ nghiêm ngặt là điều hết sức cần thiết đối với mỗi người dân.