Nhỏ nhưng đủ để kẻ địch khiếp sợ, phi đao từ lâu đã là món vũ khí nức danh trong truyện kiếm hiệp. Bởi nếu sử dụng đúng cách, đúng thời điểm, món vũ khí này sẽ làm người sở hữu nó trở nên lợi hại thêm nhiều phần. Tương tự như thế, trong âm nhạc, thứ “phi đao” này còn có tên gọi khác là “Ad-libs”- những âm thanh vốn chỉ mang tính thoáng qua, nhưng có thể để lại ấn tượng lâu dài cho người nghe nhạc.
I. Định nghĩa:
Ad-libs, một cách cụ thể, là những âm tiết, phần thêm thắt trong bài nhạc xen giữa các câu trong một verse. Ad-libs không nhất quán, nó có thể là đoạn âm thanh, tiếng cười, câu nói,… Chính vì sự không ổn định đấy, những nghệ sĩ sáng tạo có thể biến tấu bài nhạc của mình thành độc nhất, làm âm nhạc của bản thân thêm phần sắc màu.
II. Hình thành:
Đã có từ ngày đầu của rap, điểm khởi sinh của ad-libs khó có thể xác định. Có những ý kiến uy tín cho rằng mọi thứ bắt nguồn từ những năm 60, 70 và 80, khi “cha đẻ” của nhạc funk, thường được gọi với biệt danh “Bố già nhạc Soul” James Brown, cùng các nghệ sĩ khác đã tương tác với khán giả hoặc gào thét để tạo thêm năng lượng cho bài nhạc. Đã có vài bài nhạc thời đấy thu chính giọng của ca sĩ vào hôm biểu diễn cùng khán giả để tạo cảm giác chân thực. Đó có lẽ chính là nền móng của ad-libs sau này.
Theo thời gian, kĩ thuật này vẫn lặng lẽ trong các thể loại nhạc. Tuy nhiên, đến khi bài nhạc “Bad and Boujee” của Migos ft. Lil Uzi Vert trở thành cú hit vào năm 2016, ad-libs mới chuyển mình, trở thành một trong những thành tố quan trọng không thể thiếu của những bản nhạc rap. Chính nhờ những cái “bè” cực bắt tai và ăn điểm đã làm nên sự thành công của bài nhạc này.
Kể từ đó, các tên tuổi khác, điển hình có: Playboi Carti, Roddy Rich, 21 Savage,… là minh chứng của việc biết tận dụng ad-libs sẽ là điểm mạnh trong việc tạo ra một bài nhạc hit. Bởi công thức thường thấy của một bài nhạc viral là sự bắt tai và dễ nhớ, nên nếu các rapper đang trong quá trình làm nhạc, hoặc muốn tìm hiểu rõ ràng hơn về nghệ sĩ mình yêu thích, hãy xem ad-libs như một thứ thú vị để đầu tư thời gian công sức cho sản phẩm của mình.
Để bắt đầu, hãy dùng những ad-libs đơn giản, phổ biến như: ey, yeah, ah, skrrrt…
Sau đó, để tự sáng tạo cho riêng mình, các rapper có thể tham khảo qua video dưới đây:
III. Kết:
Kết lại, dù chỉ chiếm phần nhỏ trong một bài rap, thế nhưng ad-libs đã có cả một lịch sử lâu dài về sự hình thành và phát triển. Qua đó có thể thấy, những người nghệ sĩ mà cụ thể là các rapper, đã luôn nghiên cứu tìm tòi cách thức để tận dụng tối đa sự thần kỳ này để thể hiện cá tính của riêng mình, thậm chí tạo nên thương hiệu lâu dài trong sự nghiệp. Một thể loại rap tưởng chừng thực hiện đơn giản như ICD từng mỉa mai trong “Music Box”: “Tìm đến nhạc rap vì bất tài, rót cho mình một cốc fame”, nay đã bắt đầu phát triển, đòi hỏi sự đầu tư chăm chút từ beat cho tới ad-libs. Thế giới rap bị cho là đơn sắc thật ra đã muôn màu theo cách của chính nó.
