Chỉ số AFP là một trong các loại dấu ấn ung thư khá đặc hiệu, được sử dụng phổ biến hiện nay để sàng lọc và phát hiện sớm ung thư, điển hình là ung thư gan. Ngoài tác dụng này, với những bệnh nhân điều trị ung thư, xét nghiệm AFP còn dùng để đánh giá hiệu quả điều trị và nguy cơ tái phát. Trong bài viết này, MEDLATEC sẽ cùng bạn đọc tìm hiểu về chỉ số AFP trong điều trị ung thư cũng như các kiến thức y học bổ ích liên quan.
01/10/2021 | Xét nghiệm AFP-L3 là gì và thực hiện ở đâu để kết quả chính xác?08/01/2021 | Xét nghiệm AFP: ý nghĩa và những lưu ý khi thực hiện07/01/2021 | Xét nghiệm AFP là gì? Những lợi ích khi tiến hành xét nghiệm AFP
1. Chỉ số AFP trong điều trị ung thư có ý nghĩa như thế nào?
Xét nghiệm chỉ số AFP có nhiều ý nghĩa trong y học, tiểu biểu có thể kể đến như: sàng lọc ung thư gan và các ung thư liên quan, phân biệt bệnh gan mãn tính với ung thư gan, theo dõi và đánh giá hiệu quả điều trị ung thư, kiểm tra dị tật thai nhi,…
Chỉ số AFP liên quan đến bệnh ung thư gan
Ngoài xét nghiệm AFP thì xét nghiệm AFP – L3 cũng được chỉ định trong trường hợp cần thiết để theo dõi quá trình điều trị dễ dàng hơn. Những ý nghĩa của xét nghiệm này với bệnh nhân ung thư gan có thể kể đến như:
1.1. Phát hiện các bệnh lý về gan đi kèm với ung thư gan để có kế hoạch điều trị thích hợp
Thực tế không chỉ ung thư gan mới làm tăng nồng độ chỉ số AFP trong máu mà còn các dạng tổn thương gan khác, nhất là bệnh lý mạn tính như: viêm gan mạn, xơ gan,… Với bệnh nhân ung thư gan, các bệnh lý này đi kèm sẽ khiến bệnh tiến triển nhanh hơn, sức khỏe người bệnh bị hủy hoại nhanh chóng.
Vì thế, khi chỉ số AFP cao do bệnh lý gan khác ngoài ung thư, cần có kế hoạch điều trị, kiểm soát kết hợp để bảo vệ sức khỏe cho lá gan của người bệnh.
Chỉ số AFP chỉ tăng trong ung thư nguyên phát và cũng có thể tăng trong một số bệnh lý khác
1.2. Phân biệt ung thư gan nguyên phát và thứ phát
Theo thống kê, có khoảng 70 – 80% trường hợp ung thư gan nguyên phát, đặc biệt là giai đoạn tiến triển có tăng chỉ số AFP trong máu. Ngược lại, ung thư gan thứ phát không làm tăng chỉ số này. Vì thế, xét nghiệm AFP cũng giúp cung cấp thông tin phân biệt loại ung thư gan để có kế hoạch điều trị thích hợp.
1.3. Theo dõi hiệu quả điều trị
Đánh giá liên tục khả năng đáp ứng điều trị của bệnh nhân ung thư gan với phương pháp áp dụng là rất quan trọng. Nếu chỉ số AFP giảm cùng các dấu hiệu, triệu chứng bệnh khác giảm, đây là tin vui cho người bệnh khi khối u đã phần nào được kiểm soát.
Tuy nhiên, nếu chỉ số AFP vẫn không giảm mặc dù điều trị tích cực với thời gian đủ dài, có thể bệnh nhân không đáp ứng với phương pháp điều trị hiện tại. Bác sĩ có thể cần đánh giá lại tình trạng bệnh, lựa chọn phương pháp điều trị để lên liệu trình khác hiệu quả hơn.
1.4. Phát hiện sớm ung thư gan tái phát
Bệnh nhân ung thư được đánh giá là điều trị khỏi khi kéo dài sự sống sau 5 năm. Song tế bào ung thư nói chung rất khó tiêu diệt hoàn toàn, tỉ lệ tái phát cao hơn rất nhiều so với nguy cơ mắc mới. Vì thế, sau điều trị dù đã kiểm soát được bệnh, vẫn cần thường xuyên kiểm tra phát hiện sớm dấu hiệu bệnh tái phát.
Sự tăng trở lại chỉ số AFP cho thấy nguy cơ ung thư tái phát
Xét nghiệm chỉ số AFP là một trong những xét nghiệm được tin dùng với mục đích sàng lọc tái phát sau điều trị bệnh ung thư gan.
2. Sau điều trị ung thư chỉ số AFP tăng cao cần làm gì?
Sau điều trị ung thư gan, nếu chỉ số AFP tăng cao trở lại, bệnh nhân cần nhanh chóng thực hiện thêm các kiểm tra khác để đánh giá chính xác nguy cơ và tình trạng bệnh tái phát. Nếu tế bào ung thư gan đang tiếp tục phát triển, cần tiếp tục điều trị với phương pháp thích hợp. Bác sĩ xét nghiệm và điều trị cho bạn sẽ dựa trên kết quả kiểm tra để tư vấn liệu trình tái điều trị phù hợp.
Một lưu ý nhỏ là phương pháp điều trị ung thư gan tái phát có thể khác với điều trị ban đầu bởi tình trạng bệnh và tiến triển là khác nhau. Các phương pháp điều trị ung thư gan tận gốc, loại bỏ tế bào ung thư triệt để thường được ưu tiên trong trường hợp bệnh tái phát này như:
Cắt bỏ phần gan ung thư
Cắt gan là phương pháp điều trị triệt để được áp dụng phổ biến, ngăn ngừa tốt nguy cơ ung thư gan tái phát. Tuy nhiên, nếu bệnh nhân đồng thời bị viêm gan hoặc xơ gan thì cắt gan cần được đánh giá kỹ lưỡng cả lợi ích lẫn nguy cơ.
Cắt gan là phương pháp điều trị ung thư khá triệt để
Thuyên tắc động mạch
Nếu sức khỏe của người bệnh không đảm bảo để phẫu thuật cắt gan, thuyên tắc động mạch sẽ là phương pháp an toàn hơn để loại bỏ khối u cũng như phần gan xung quanh. Phương pháp này khá an toàn nhưng có thể không loại bỏ được ung thư gan tận gốc.
Ngoài các phương pháp này thì hóa xạ trị, phương pháp điều trị trúng đích,… có thể được chỉ định bổ sung. Quá trình điều trị ung thư gan tái phát có thể lâu dài và khó khăn hơn song cần phải thực hiện tích cực từ sớm, tránh tế bào ung thư phát triển quá mức.
3. Xét nghiệm chỉ số AFP ở đâu cho kết quả chính xác, nhanh chóng?
Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC cung cấp nhiều dịch vụ xét nghiệm từ cơ bản đến chuyên sâu để phục vụ nhu cầu khám chữa bệnh của người dân, trong đó có xét nghiệm AFP trong sàng lọc và đánh giá ung thư gan. MEDLATEC có hệ thống bệnh viện và phòng khám trên cả nước, tại đây bệnh nhân sẽ được tư vấn và hỗ trợ thực hiện xét nghiệm nhanh chóng, cho kết quả chính xác.
Trung tâm xét nghiệm MEDLATEC hiện đại, trang thiết bị y tế đạt chuẩn quốc tế ISO 15189:2012
Với bệnh nhân đã và đang điều trị ung thư gan tại MEDLATEC, xét nghiệm AFP cũng được thực hiện để đánh giá tình trạng bệnh, ngăn ngừa tái phát. Trung tâm xét nghiệm đạt chuẩn quốc tế ISO 15189:2012, CAP (từ ngày 7/1/2022) và đội ngũ bác sĩ, kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm, MEDLATEC đảm bảo xét nghiệm AFP với độ chính xác cao.
Để được tư vấn thêm hoặc đăng ký xét nghiệm chỉ số AFP trong điều trị ung thư cũng như các xét nghiệm khác, hãy liên hệ với MEDLATEC qua hotline 1900 56 56 56 hoặc hệ thống y tế MEDLATEC trên cả nước.
