Autism là gọi tắt của Autism Spectrum Disorder – ASD, nghĩa là chứng bệnh rối loạn phổ tự kỷ, kéo dài suốt cả cuộc đời và ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp cũng như tương tác với xã hội. Nhằm giúp các bạn trả lời cho câu hỏi “Autism là gì?” Aihealth sẽ cung cấp những thông tin về căn bệnh này trong bài viết sau đây.
Autism là gì?
Autism Spectrum Disorder – ASD là chứng bệnh rối loạn phổ tự kỷ hay còn gọi là tự kỷ, là một rối loạn thần kinh, tâm thần, bao gồm các biểu hiện lâm sàng đặc trưng như sự thiếu hụt các kỹ năng xã hội, các hành vi lặp đi lặp lại, sự thiếu hụt nghiêm trọng hoặc không có khả năng giao tiếp xã hội và sử dụng ngôn ngữ.
Chứng rối loạn phổ tự kỷ
Ngoài ra, người mắc bệnh tự kỷ còn có các biểu hiện khác như động kinh, co giật, rối loạn thị giác, giấc ngủ, âm thanh, tăng động giảm chú ý, thường xuyên bồn chồn, lo lắng hoặc là có vấn đề về hệ tiêu hóa,…
Theo các ghi nhận hiện nay thì số trẻ mắc bệnh tự kỷ đang ngày càng gia tăng và tỷ lệ mắc bệnh tự kỷ ở nam và nữ cũng khác nhau. Nhiều nghiên cứu cho thấy tỷ lệ các bé trai mắc chứng tự kỷ cao hơn khoảng 4 lần so với các bé gái.
Nguyên nhân gây ra chứng Autism
Nguyên nhân cụ thể gây ra chứng rối loạn phổ tự kỷ đến nay vẫn chưa được xác định cụ thể. Tuy nhiên, có nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng các yếu tố như môi trường, gen hoặc sự kết hợp giữa môi trường và gen là nguyên nhân gây chứng tự kỷ.
Gen được cho là một trong những nguyên nhân gây bệnh Autism
Bên cạnh đó, có cũng nhiều bằng chứng cho thấy các điều kiện kinh tế – xã hội cũng có ảnh hưởng đến tỷ lệ mắc tự kỷ. Cho đến nay, các nghiên cứu chỉ chỉ ra được khoảng 1000 gen mang biến đổi có thể liên quan đến nguy cơ mắc chứng rối loạn phổ tự kỷ.
Một số các yếu tố sau được xem là những tác nhân gây tăng khả năng mắc bệnh như: có anh/ chị em ruột mắc chứng rối loạn phát triển, bố/ mẹ lớn tuổi, các vấn đề khi mẹ mang thai (sinh non, đa thai,…), mẹ uống rượu hoặc dùng thuốc trong thai kỳ (thuốc kháng động kinh: Valproate),…
Người mẹ uống rượu trong thai kỳ làm tăng nguy cơ mắc bệnh cho trẻ
Dấu hiệu của chứng rối loạn phổ tự kỷ
Trẻ em mắc chứng rối loạn tự kỷ thường có xu hướng suy giảm khả năng giao tiếp và tương tác xã hội, đồng thời với đó là xuất hiện các hành vi và cảm xúc bất thường.
Bạn có nhận diện được tự kỷ không?
Một số dấu hiệu thường gặp như:
- Không đáp ứng với tên gọi lúc 12 tháng tuổi
- Không chỉ ngón vào đồ vật trẻ yêu thích lúc 14 tháng tuổi
- Né tránh ánh mặt của người khác và chỉ muốn ở một mình
- Gặp vấn đề về cảm xúc
- Chậm nói, ngôn ngữ chậm phát triển
- Trả lời không liên quan đến câu hỏi
- Tỏ thái độ buồn chán ngay cả với những thay đổi nhỏ
- Vỗ tay, xoay tròn hoặc rung lắc cơ thể
- Phản ứng bất thường với những gì nghe thấy, nhìn thấy, ngửi thấy, nếm thấy hoặc cảm nhận thấy.
Chẩn đoán bệnh rối loạn phổ tự kỷ
Tự kỷ có nhiều dạng khác nhau và ở mỗi cá nhân mức độ biểu hiện cũng sẽ khác nhau. Do vậy, việc chẩn đoán trẻ có dấu hiệu tự kỷ từ sớm để có lộ trình can thiệp rất khó khăn, đặc biệt ở những vùng mà điều kiện y tế và nhận thức của người dân chưa cao.
Biểu hiện của chứng rối loạn phổ tự kỷ có thể bắt đầu xuất hiện từ rất sớm và thể hiện ra ngoài rõ nét kể từ lúc trẻ 2-3 tuổi. Việc chẩn đoán nên được bắt đầu càng sớm càng tốt (kể từ tháng thứ 18 trở đi), việc can thiệp sớm như vậy có thể mang lại những hiệu quả tích cực.
Quá trình chẩn đoán tự kỷ được thực hiện bởi nhà chuyên môn được đào tạo về chứng rối loạn phổ tự kỷ (bác sĩ tâm thần, bác sĩ nhi khoa, nhà tâm lý,…).
Nên chẩn đoán cho trẻ càng sớm càng tốt
Trẻ cần được kiểm tra loại trừ các vấn đề bất thường của cơ thể (thính giác) và các bất thường ở hệ thần kinh (động kinh, chậm phát triển tâm thần,…).
Nên chẩn đoán rối loạn phổ tự kỷ khi trẻ có biểu hiện suy giảm giao tiếp, suy giảm tương tác xã hội kéo dài trong nhiều hoàn cảnh và mối quan tâm bị thu hẹp.
Điều trị bệnh tự kỷ
Hiện nay vẫn chưa có phương pháp cụ thể điều trị cho trẻ mắc bệnh Autism. Các phương pháp can thiệp như can thiệp hành vi, trị liệu điều hòa cảm giác, trị liệu ngôn ngữ, trị liệu hướng nghiệp,… được xem là các bước trị liệu căn bản trong điều trị cho trẻ mắc chứng rối loạn phổ tự kỷ.
Trị liệu cho trẻ mắc tự kỷ
Ngoài ra cũng có các loại thuốc làm giảm hành vi tăng động, trầm cảm hoặc các cơn giận dữ,… giúp tăng cường hoạt động cho các chức năng khác.
Gần đây, phương pháp ghép tế bào gốc đã được tạp chí khoa học danh tiếng thế giới STEM CELLS Translational Medicine công bố là có hiệu quả trong điều trị cho trẻ mắc chứng tự kỷ. Công bố này đã mở ra một hướng đi mới và hứa hẹn sẽ đầy triển vọng trong tương lai.
Phương pháp ghép tế bào gốc hứa hẹn nhiều thành công trong tương lai
Chắc hẳn qua bài viết trên các bạn đã có thể hiểu được chứng bệnh Autism là gì rồi nhỉ. Bạn hãy đăng ký và cài đặt ứng dụng bác sĩ riêng tại nhà để khám và chữa căn bệnh này nhé. Aihealth mong rằng những thông tin trên hữu ích cho các bạn.
