Giang mai là bệnh nhiễm trùng đường tình dục có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Giai đoạn bệnh giang mai khác nhau, bệnh sẽ có các dấu hiệu và triệu chứng khác nhau.
Tổng quan về căn bệnh giang mai
Bệnh giang mai là một trong các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs = Sexually transmitted infections). Khi một người có STD thì có thể có triệu chứng lâm sàng hoặc không, còn STI (= Sexually transmitted infection) thì mô tả một tình trạng nhiễm khuẩn lây truyền qua đường tình dục có triệu chứng lâm sàng. (1)
Nguyên nhân gây bệnh giang mai là do vi khuẩn Treponema pallidum. Bệnh có khả năng lây nhiễm nhanh vì nhiều người không nhận ra dấu hiệu bệnh, dẫn tới việc truyền nhiễm cho bạn tình của mình.
Người không có các biện pháp an toàn khi quan hệ tình dục, người có nhiều bạn tình, người bị nhiễm HIV hoặc có quan hệ đồng giới là những đối tượng có nguy cơ cao mắc phải bệnh giang mai. Xét nghiệm máu, xét nghiệm dịch tủy não hoặc sử dụng kính hiển vi trường tối là những cách giúp chẩn đoán và phát hiện vi khuẩn giang mai.
Tùy vào thời gian mắc bệnh mà giang mai có hướng điều trị khác nhau. Nếu mắc giang mai dưới một năm, dùng 1 liều penicillin đã đủ khả năng loại bỏ nhiễm trùng. Nếu bị dị ứng penicillin thì có thể dùng kháng sinh khác thay thế như doxycycline.
Bệnh càng ở giai đoạn sau thì càng cần nhiều liều thuốc hơn. Trong thời gian điều trị, tuyệt đối không quan hệ tình dục cho tới khi khỏi bệnh.
Giai đoạn bệnh giang mai
Bệnh giang mai có sự tiến triển theo từng giai đoạn, các triệu chứng cũng theo đó thay đổi theo. Tuy nhiên các giai đoạn bệnh có thể không thật sự rõ ràng hoặc chồng chéo lên nhau. Có trường hợp người bị giang mai không nhận ra bất kỳ triệu chứng nào trong nhiều năm.
1. Giai đoạn 1 (Giai đoạn nguyên phát)
Giai đoạn 1 – Giai đoạn nguyên phát hay còn gọi là giai đoạn giang mai sớm/ giang mai sơ cấp có dấu hiệu là xuất hiện một vài vết loét nhỏ, không đau còn được gọi là săng – thường có mặt tại vị trí mà vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể. Các săng giang mai này thường phát triển trong trung bình khoảng 3 tuần sau nhiễm bệnh.
Săng có thể ẩn trong âm đạo, hậu môn hoặc trực tràng, do đó không phải ai bị giang mai cũng phát hiện giai đoạn này. Trong 3 tới 6 tuần, săng có thể tự lành và không để lại sẹo; tuy nhiên nếu không điều trị thì bệnh sẽ chuyển qua giai đoạn tiếp theo.
2. Giai đoạn 2 (Giai đoạn thứ phát)
Giai đoạn này bắt đầu từ 6 tuần tới 6 tháng sau khi có tiếp xúc bệnh và các vết săng dần lành lại. Lúc này người bệnh có thể phát ban màu hồng hình dáng “đồng xu”, ban đầu là ở vùng thân sau đó là toàn bộ cơ thể, bao gồm cả lòng bàn tay và bàn chân.
Tình trạng phát ban có thể kèm theo các nốt mụn giống như mụn nước ở miệng hoặc vùng sinh dục. Người bệnh thường không bị ngứa nhưng một số người sẽ bị rụng tóc, sốt, đau nhức cơ thể, đau họng và sưng hạch bạch huyết. Cũng như giai đoạn giang mai nguyên phát, các triệu chứng ở giai đoạn thứ phát có thể thuyên giảm mà không cần tới điều trị.
Tuy nhiên các triệu chứng này tồn tại có thể trong vài tuần hoặc liên tục “đến” và “đi” trong một năm.
3. Giai đoạn tiềm ẩn
Nếu không phát hiện và điều trị bệnh giai đoạn đầu, giang mai sẽ chuyển sang giai đoạn tiềm ẩn. Giai đoạn tiềm ẩn có thể kéo dài hàng năm. Các triệu chứng có thể không bao giờ tái phát hoặc bệnh sẽ tiếp tục chuyển biến tới giai đoạn cuối.
4. Giai đoạn cuối (Giai đoạn tam phát)
Có khoảng 15% tới 30% người bị nhiễm giang mai đi tới giai đoạn tam phát khi không được điều trị. Sau nhiều năm ở giai đoạn cuối này bệnh có thể gây ra nhiều tổn thương đến não, thần kinh, mắt, tim, mạch máu, gan, xương khớp,… Người bệnh có thể gặp phải các biến chứng nguy hiểm như liệt, mất thị lực, mất thính giác, sa sút trí tuệ hoặc liệt dương; thậm chí là bị đe dọa tới tính mạng. (2)
5. Giang mai thần kinh và giang mai mắt
Ở bất cứ giai đoạn nào như trên, giang mai có thể lan đến não hoặc tủy sống gây ra nhiều tổn thương khác; trong đó có các vấn đề về thần kinh.
Khi nào thì cần gặp bác sĩ?
Nếu nghi ngờ mình có nguy cơ tiếp xúc với bệnh giang mai, bạn nên đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt. Bạn có thể không tự nhận biết được các triệu chứng bệnh nếu không xét nghiệm máu. Nên cung cấp các thông tin dưới đây khi gặp bác sĩ:
- Chỉ ra các vết loét nghi ngờ là dấu hiệu bệnh
- Đã quan hệ với người bị giang mai
- Đã quan hệ tình dục nhưng chưa từng làm xét nghiệm máu
Bệnh giang mai lây nhiễm qua đường nào?
Vi khuẩn giang mai xâm nhập vào cơ thể khi người bệnh có tiếp xúc trực tiếp với vết săng giang mai trên cơ thể người khác. Tình trạng này phần lớn xảy ra trong các hoạt động tình dục; tuy nhiên cũng có trường hợp vi khuẩn xâm nhập qua qua vết cắt hoặc màng nhầy.
Đối với phụ nữ đang mang thai nếu mắc phải giang mai thì có thể lây truyền bệnh cho thai nhi. Thai nhi mắc giang mai có nguy cơ bị nhẹ cân, sinh non hoặc thai lưu. Em bé sau sinh bị giang mai có thể không có dấu hiệu bệnh nhưng có thể phát sinh các vấn đề sức khỏe trong vài tuần nếu không được điều trị như đục thủy tinh thể, điếc, co giật, thậm chí có thể tử vong.
Vì vậy để đảm bảo an toàn hơn, bảo vệ thai nhi tốt hơn, thai phụ nên xét nghiệm giang mai ít nhất 1 lần trong thai kỳ. Nếu phát hiện bệnh cần lập tức điều trị.
Bệnh giang mai không lây lan trực tiếp qua một số hành động/ vật dụng như đi toilet, cầm nắm tay nắm cửa, sử dụng bể bơi/ bồn tắm, quần áo mặc chung hoặc chung dụng cụ ăn uống. Tuy nhiên việc dùng chung vật dụng cá nhân lại vẫn có thể lây nhiễm gián tiếp nếu các vật dụng này có chứa xoắn khuẩn giang mai, khi người sử dụng có vết thương hở sẽ có nguy cơ nhiễm khuẩn.
Bài viết liên quan: Bệnh giang mai lây qua đường nào?
Cách phòng tránh bệnh giang mai
Giang mai có thể quay trở lại sau khi điều trị khỏi. Cách phòng bệnh tốt nhất chính là thực hiện các biện pháp quan hệ tình dục an toàn. Sử dụng bao cao su cho bất kỳ hình thức quan hệ tình dục là điều nên làm. Ngoài ra để tăng khả năng phòng ngừa, việc sàng lọc các STI cùng như không dùng chung kim tiêm/ đồ chơi tình dục là việc cần thiết.
Giang mai là bệnh có thể điều trị được. Phát hiện các giai đoạn bệnh giang mai càng sớm càng giúp người bệnh giảm bớt nguy cơ bị ảnh hưởng nặng tới sức khỏe. Do đây là bệnh dễ lây lan nhưng khó phát hiện nên việc tự bảo vệ bản thân bằng cách biện pháp an toàn là điều rất cần thiết. Đối với các bệnh STI như giang mai, thăm khám và điều trị ở các cơ sở có chuyên khoa là điều nên làm.
Trung tâm Tiết niệu Thận học, Khoa Nam học của Hệ thống BVĐK Tâm Anh quy tụ đội ngũ các chuyên gia đầu ngành, Nội khoa và Ngoại khoa, giỏi chuyên môn, tận tâm.
Nhà giáo nhân dân GS.TS.BS Trần Quán Anh, Thầy thuốc ưu tú PGS.TS.BS Vũ Lê Chuyên là những cây đại thụ trong ngành Tiết niệu Thận học Việt Nam. Cùng với các tên tuổi Thầy thuốc ưu tú TS.BS Nguyễn Thế Trường Thầy thuốc ưu tú BS.CKII Tạ Phương Dung, TS.BS Nguyễn Hoàng Đức, TS.BS Từ Thành Trí Dũng, ThS.BS.CKI Nguyễn Đức Nhuận, BS.CKII Nguyễn Lê Tuyên, ThS.BS Nguyễn Tân Cương, ThS.BS Tạ Ngọc Thạch, BS.CKI Phan Trường Nam…
Các chuyên gia, bác sĩ của Trung tâm luôn tự tin làm chủ những kỹ thuật mới nhất, phát hiện sớm và điều trị hiệu quả các bệnh lý về thận và đường tiết niệu, bệnh nam giới giúp người bệnh rút ngắn thời gian nằm viện, hạn chế nguy cơ tái phát, nâng cao chất lượng cuộc sống.
Để đặt lịch khám và điều trị với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Tiết niệu Thận học, Khoa Nam học – Tiết niệu Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, quý khách có thể đặt hẹn trực tuyến qua các cách sau đây:
- Gọi tổng đài 0287 102 6789 – 0287 300 6858 (TP HCM) hoặc 1800 6858 – 024 7106 6858 (Hà Nội) để đăng ký lịch hẹn khám bệnh riêng với chuyên gia, thông qua nhân viên chăm sóc khách hàng.
- Đăng ký hẹn khám bệnh với bất kỳ bác sĩ nào mà mình tin tưởng tại đường link: https://tamanhhospital.vn/danh-cho-khach-hang/dat-lich-kham/
- Gửi tin nhắn trên Fanpage Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh hoặc Fanpage Tiết niệu – Nam học BVĐK Tâm Anh
- Nhắn tin qua Zalo OA của BVĐK Tâm Anh.
Giang mai là bệnh có thể điều trị được. Phát hiện các giai đoạn bệnh giang mai càng sớm càng giúp người bệnh giảm bớt nguy cơ bị ảnh hưởng nặng tới sức khỏe. Do đây là bệnh dễ lây lan nhưng khó phát hiện nên việc tự bảo vệ bản thân bằng cách biện pháp an toàn là điều rất cần thiết.
