Bình giảng là gì? Lời bình là gì? Cách bình giảng câu thơ? Cần lưu ý gì khi bình giảng một tác phẩm văn học? Điểm khác biệt giữa bình giảng và phân tích là gì? Có những cách thức bình giảng nào và làm thế nào để làm tốt một bài văn bình giảng? Mọi thắc mắc của bạn sẽ tiến hành giải đáp qua nội dung bài viết sau đây của Bankstore.vn. Cùng tìm hiểu nhé!
PHẠM MINH NHẬT – Bình giảng tác phẩm Chí phèo nhà văn Nam Cao
PHẠM MINH NHẬT Bình giảng tác phẩm Chí phèo của nhà văn Nam Cao
===============
Phạm Minh Nhật
Thầy Nhật Dạy Văn – Anh Tũn Dạy Văn
► FB: https://www.facebook.com/thaynhat.dayvan
► Page: https://www.facebook.com/thaytun.teacher
► Youtube: https://www.youtube.com/c/phamminhnha…
► Instagram: https://www.instagram.com/minhnhat.191
► Website: http://www.thaynhatdayvan.com
Bình giảng là gì?
Bình giảng là gì là một khái niệm được nhiều người quan tâm. Bình giảng đây chính là một kiểu bài phân tích văn học nhưng là kiểu phân tích đặc biệt quan trọng. Người viết cảm thụ văn chương, phân tích đi kèm giảng giải, vừa bình cái hay, cái đẹp của thơ văn vừa thể hiện cảm xúc để cho tất cả những người đọc tán thưởng về tư tưởng và thẩm mỹ của một đoạn văn, đoạn thơ hoặc một tác phẩm trọn vẹn.
Ở lớp học trung học, những đề văn bình giảng văn học 9, bình giảng văn học 12 hay những lớp học bình giảng văn ở những Lever khác nhau chỉ hướng về đoạn thơ, đoạn văn ngắn, hay và đặc sắc. Thơ văn không hay, ít có mức giá trị thẩm mỹ thì không thể bình giảng được.
Điểm khác nhau giữa phân tích và bình giảng
Để tìm ra sự khác nhau giữa phân tích và bình giảng là gì, trước hết tất cả chúng ta cần nắm được khái niệm cơ bản của hai thể loại này.
Phân tích là gì?
Phân tích một tác phẩm văn học là phân tích những nét tiêu biểu về nội dung và thẩm mỹ để làm sáng tỏ một vấn đề, một khía cạnh của tác phẩm hoặc cả một tác phẩm.
Ví dụ:
- Phân tích tác phẩm “chiếc thuyền ngoài xa” của Nguyễn Minh Châu mục đích đi tới là làm sáng tỏ và xếp loại – giá trị của tác phẩm.
- Phân tích diễn biến của nhân vật Mị trong đêm tình ngày xuân trong tác phẩm “Vợ chồng A Phủ” – mục đích làm sáng tỏ một khía cạnh của tác phẩm.
- Phân tích giá trị hiện thực qua hình tượng Chí Phèo – mục đích làm sáng tỏ một vấn đề của tác phẩm.
Bình giảng là gì?
Bình giảng là gì? Đây đây chính là việc giảng giải và phản hồi các cụ thể ngôn ngữ thẩm mỹ, giá trị tư tưởng chứa trong một phần hay cả một tác phẩm, làm rõ cái hay, cái đẹp của văn chương. Đề văn bình giảng thường yêu cầu bình giảng về một đoạn thơ, đoạn văn nào đó.
Ví dụ:
- Bình giảng tác phẩm Chí Phèo của Nam Cao.
- Bình giảng tâm trạng của nhân vật trữ tình trong Đây thôn Vĩ Dạ của Hàn Mặc Tử.
- Bình giảng bộ tranh tứ bình trong Việt Bắc của Tố Hữu.
Sự giống nhau giữa phân tích và bình giảng là gì?
- Phân tích và bình giảng đều phải sử dụng các thao tác sau: phân tích, giảng giải – trích dẫn, xếp loại, so sánh so sánh, liên tưởng mở rộng.
Sự khác nhau giữa phân tích và bình giảng là gì?
- Mức độ, sắc thái giữa bình giảng và phân tích khác nhau. Phân tích tập trung chỉ ra những nét tiêu biểu về nội dung, thẩm mỹ. Bình giảng yêu cầu yếu tố bình phải sắc nét và đậm hơn, yên cầu người viết phải phân tích, giảng giải sâu hơn về các cụ thể của tác phẩm. Có đề văn chỉ yêu cầu bình giảng hai câu thơ hay một đoạn văn ngắn, so với đề bài này yêu cầu người viết phải mổ xẻ từng cụ thể, từng hình ảnh.
- Nhìn chung, giọng văn, chất văn của bài phân tích và giảng giải phải lưu loát, mạch lạc, mượt mà, giàu xúc cảm. Một đoạn thơ, đoạn văn vốn dĩ đã rất đẹp, người bình cần phải diễn giải, phản hồi một cách thâm thúy để bóc tách, làm nổi bật được vẻ đẹp đó thì mới có thể tương xứng.
- Ví dụ: Bình giảng về hai câu thơ:“Đau đớn thay phận đàn bà/ Lời rằng bạc phận cũng là lời chung.” (Trích: “Truyện Kiều” – Nguyễn Du). Khi đối chiếu với đề bài này, người viết cần đi sâu phân tích những bất công, tủi nhục mà người phụ nữ phải chịu thông qua tiếng khóc của nàng Kiều. Ngoài ra, cần chỉ rõ những yếu tố thẩm mỹ để thấy được sự tài tình của tác giả. Thông qua đó, thấy được cái hay cái đẹp, phản hồi về những cái hay, cái đẹp (hay những cái không được) của đoạn thơ.
- Trong văn bình giảng, yếu tố bình phải được chú trọng. Tuy nhiên phần lớn các bài văn mẫu hiện nay, đều chỉ đi sâu vào phân tích và quên mất phản hồi. Vì vậy, khi tham khảo các bài văn mẫu các bạn phải chú ý vấn đề này.
Các lối bình giảng văn học
Lối bình giảng là gì? Có những cách bình giảng văn học nào? Cách sử dụng hiệu quả các lối bình giảng là gì? Nhìn chung, sẽ có được những lối bình giảng văn học như sau:
Diễn tả trực tiếp
Diễn tả trực tiếp là việc diễn tả thẳng những ý nghĩ, tình cảm, những ấn tượng so với một tác phẩm. Lối bình này rất đơn giản vì không chú ý phân tích phản hồi, chỉ diễn tả những cảm xúc, suy nghĩ chủ quan của mình trước một đoạn văn, đoạn thơ.
Cái hay của lối bình này là đơn giản, giúp người đọc nắm bắt nhanh nhất những vấn đề khái quát. Lối bình này sẽ không cần lý lẽ phân tích phản hồi tinh tế và sắc sảo, mà cần có sự chân thật, chính xác và thâm thúy. Diễn giải theo ý nghĩa khác đây là lối bình ít kỹ thuật nhưng yên cầu sự chân thật rất cao.
Khi đối chiếu với cách diễn tả trực tiếp này yên cầu người bình phải có sự tinh tế, nhạy bén để phát hiện đúng cụ thể hay của đoạn thơ, đoạn văn hay một tác phẩm. Vì vậy, một người phải tinh tế và sắc sảo, giàu cảm xúc thì mới có thể có thể bình theo lối này.
Diễn ý phân tích ra hình ảnh
Lối bình này yêu cầu người bình phải có khả năng thiết kế hình ảnh để gợi lại bức tranh mà tác giả “vẽ ra” trong những lời văn, câu thơ của tác phẩm. Thông qua đó, làm sáng tỏ lý lẽ, quan điểm của người bình.
Lối bình này được xếp loại là tương đối đơn giản; tuy nhiên, nếu một người không có sự sáng tạo, linh hoạt thì sẽ rất khó thành công với lối bình này. Nếu người bình có đủ sự tinh tế, sáng tạo thì việc diễn ý phân tích ra hình ảnh sẽ giúp làm rõ, nổi bật lên sự đặc sắc của tác phẩm.
Diễn giải dựa trên quy luật tâm lý
Khi đối chiếu với lối bình này người bình này người bình phải có vốn sống lịch lãm, có sự nhạy cảm và khả năng phân tích vấn đề.
Lối bình đi sâu vào phân tích quy luật tâm lý của con người trong đời sống thường nhật để chỉ ra quy luật về tình cảm trong thơ văn. Khi đối chiếu với cách này, người bình có thể chỉ ra sự khác thường trong tính cách nhân vật, sự chuyển biến tâm lý của nhân vật hoặc làm nổi bật lên một khía cạnh nào đó của nhân vật.
Ví dụ: một con người khoan dung sẽ luôn dịu dàng với những sai lầm của người khác chứ không dè bỉu, chê bai như kẻ tầm thường. Nhưng khi họ không dễ chịu, thì chắc chắn sai lầm đó phải quá to và người này đã phải chịu rất nhiều tổn thương.
Ở đây, dựa vào quy luật tâm lý của một con người giàu lòng vị tha để chỉ ra những hành động, diễn biến tâm lý của họ. Thông qua đó, chỉ ra những khác thường trong tâm lý nhân vật để làm nổi bật lên cụ thể của văn thơ, trong ví dụ trên là muốn thể hiện sự nghiêm trọng của lỗi lầm đã phạm phải.
Phân tích dựa vào một trong những giá trị của thẩm mỹ
Cách viết này dựa vào một trong những tiêu chuẩn giá trị thẩm mỹ nào đó để đi đến xếp loại một cụ thể hay cả một tác phẩm. Lối bình yêu cầu người bình phải có sự hiểu biết trong ngành nghề thẩm mỹ – khoa học và đồng thời, phải có sự vận dụng một cách sáng tạo dựa trên lý thuyết sẵn có.
Yêu cầu của bình giảng là gì? – Tóm lại, mỗi cách phản hồi đều yêu cầu một vốn hiểu biến, khả năng tư duy và cách diễn đạt khác nhau. Cái quyết định của một bài bình giảng không phụ thuộc nhiều vào lối bình mà phụ thuộc vào sự nhìn nhận, cảm thụ cái hay cái đẹp của thơ văn một cách chính xác và tinh tế. Đồng thời, người bình phải thật sự rung cảm thì mới có thể có thể mang về những lời bình hay, sắc nét.
Trên đây là tổng hợp kiến thức về chuyên đề bình giảng là gì và một số lối bình giảng văn học phổ biến. Hy vọng sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức hữu dụng để sở hữu thể viết nên một bài bình giảng văn học thật xuất sắc. Nếu có thắc mắc hay vướng mắc liên quan đến chủ đề bình giảng là gì, hãy để lại phản hồi ngay dưới nội dung bài viết này, Bankstore.vn sẽ hỗ trợ giải đáp cho bạn.
