Chắc hẳn trong thời gian vừa qua, cái tên bột hàn the xuất hiện không ít do sự bất chấp sử dụng của một số người làm thực phẩm mặc dù đã được cảnh báo về sự nguy hiểm của nó đến sức khỏe con người. Tuy nhiên, liệu nó có nguy hiểm như bạn nghĩ, bạn đã biết gì về hóa chất này và tác dụng của nó ra sao? Hãy cùng hóa chất Việt Quang làm sáng tỏ.
Bột hàn the là gì?
Hàn the là một hợp chất hoá học hay được gọi là Borax một loại muối rắn kết tinh có màu trắng đục, không mùi, không vị, dễ tan trong nước, có khả năng diệt khuẩn và nấm
Borax cũng được gọi là borat natri ngậm 10 phân tử nước hay tetraborat natri ngậm 10 phân tử nước, là một hợp chất hóa học quan trọng của Bo. Khi để ngoài không khí khô, nó bị mất nước dần và trở thành khoáng chất tincalconite màu trắng như phấn (Na2B4O7.5H2O). Borax thương phẩm được bán ra thông thường bị mất nước một phần.
Borax có trong thiên nhiên và thường được tìm thấy ở đáy các hồ nước mặn sau khi các hồ này bị khô ráo. Borax lấy từ tự nhiên là các khối tinh thể màu trắng trong, có ngậm nước. Bột Borax dùng làm khô nước thì có màu trắng đục.
Tính chất hóa học của hàn the
Hàn the là một loại muối của axitborc, có công thức hóa học Na2O4B7.10H20. Về thuộc tính vật lý, boraz là một chất rắn kết tinh mềm, có màu trắng, để ngoài không khí khô, nó dễ bị mất nước dần và trở thành khoáng chất tincalconit màu trắng như phấn (Na2B4O7.5 H2O)
Ứng dụng của bột hàn the
Trong công nghiệp
Bột hàn the được sử dụng để sản xuất thuỷ tinh, chất xenluloza cách nhiệt như là chất làm chậm cháy và hợp chất chống nấm, men sứ các loại, men tráng đồ sắt, nguyên liệu để sản xuất bột giặt, chất tẩy rửa, thuốc diệt côn trùng,..
Dùng làm nước rửa tay cho công nhân trong công nghiệp
Hàn the cũng được sử dụng để hạ thấp điểm nóng chảy của các oxit sắt không mong muốn, và được trộn với nước để làm chất trợ chảy khi hàn các kim loại quý như vàng, bạc.Ngoài ra, bột hàn the còn có một số ứng dụng như: dùng làm men thủy tinh/ gốm làm cứng đồ gốm sứ, sản xuất sợi thủy tinh và xenlulozo, cách nhiệt, sử dụng làm chất làm chậm quá trình đốt cháy và hợp chất chống nấm,..
Trong gia đình
Dùng để đánh bóng nồi, xoong, chảo: chỉ cần rắc hàn the lên và ngâm vài phút sau đó chùi rửa lại với nước rửa chén, những vết dầu mỡ sẽ được đánh bay.
Dùng để tẩy sạch toilet: chỉ cần rắc hàn the vào bồn cầu để qua đêm rồi dùng cọ rửa bồn cầu lại, bồn cầu sẽ được tẩy sạch sẽ.
Tiêu diệt nấm mốc trong nhà: chỉ cần pha hàn the với ít nước rồi dùng hỗn hợp này thoa lên chỗ nấm mốc để qua đêm, sáng hôm qua lau sạch lại chỗ nấm mốc bám.
Dùng sử dụng diệt côn trùng hiệu quả: diệt kiến, gián, rệp,… bằng hàn the, chỉ cần trộn hàn the với đường rồi đổ ra giấy, sau đó để tờ giấy này vào các nơi kín như kẹt, hóc tủ trong nhà, những loài côn trùng này ăn phải hàn the sẽ bị ngộ độc và chết ngay. Chống muối mọt cho đồ gỗ: khi quét một lớp lên bề mặt gỗ hoặc nhúng gỗ trong dung dịch để tránh mỗi mọt
Trong y học
Hàn the được dùng với liều lượng vừa phải để bôi ngoài da, nhỏ mắt, súc miệng khi bị chàm, viêm da, viêm răng lợi, đau mắt,… Theo một số tài liệu, hàn the dùng để hạ sốt, giải độc, tiêu viêm, được sử dụng để chữa trị một số bệnh viêm như: viêm hạnh nhân, cổ họng sưng, viêm cổ họng,..
Trong phòng thí nghiệm
Hàn the được sử dụng làm chất đệm trong phân tích gen (ADN), dùng để phân tích sắc phổ, tạo dung dịch nhũ tương nhằm hoa tan một số chất hóa học trong nước
Trong thực phẩm
Bột hàn the hạn chế lên men, chống nấm mốc, diệt khuẩn,… giúp cho thực phẩm tươi lâu, màu sắc bắt mắt, tăng độ dẻo dai của một thực phẩm cũng như kéo dài thời gian bảo quản thực phẩm như giò chả, hủ tiếu, bánh tráng,nem chua, bún, bánh xu xê, bánh đúc,..
Tại sao bột hàn the lại có hại?
Mặc dù có rất nhiều công dụng tốt, nhưng bột hàn the lại là một chất nguy hiểm. Hàn the là chất bị bộ y tế Việt Nam liệt kê vào danh sách các hóa chất cấm sử dụng, trong vai trò là phụ gia thực phẩm.Khi nếu tích tụ quá 5g hàn the trong cơ thể bản thân, có thể gây ngộ độc và tử vong.
Khi sử dụng, borax với liều lượng thấp có thể gây ngộ độc mãn tính, ảnh hưởng đến gan, suy thận, gây biếng ăn và suy nhược cơ thể. Dùng với liều lượng từ 5g trở lên có thể gây độc cấp tính và có thể dẫn đến tử vong.
70% Hàn the đi vào cơ thể sẽ bị tích tụ trong gan, đến khi lượng lớn tích tụ sẽ gây tác hại mãn tính có thể dẫn tới tử vong.
Người dùng borax có thể bị kích thích hệ thần kinh dẫn đến trầm cảm, rụng tóc, rối loạn kinh nguyệt, rối loạn chức năng thận.
Đối với phụ nữ có thai, hàn the còn được đào thải qua sữa và rau thai, gây hại rất nhiều cho thai nhi.
Đối với trẻ em dùng thực phẩm có sử dụng hàn the lâu ngày, tác hại này sẽ tăng dần, làm ảnh hưởng đến sự phát triển, đặc biệt đối với trẻ em ở tuổi trưởng thành.
Xem thêm: >> Nên mua loại hoá chất xử lý nước thải nào >> Khử trùng nước thải bằng Javen có hiệu quả và tốt không >> Flocculation là gì có vai trò gì trong xử lí nước thải
Có nên sử dụng bột hàn the không?
Hàn the chỉ không nên sử dụng trong thực phẩm, trên thực tế, bột hàn the có rất nhiều ứng dụng. Cần biết sử dụng đúng mục đích, đúng chỗ thì hàn the hoàn toàn không phải là một chất độc hại. Trong đó, có một số loại thực phẩm thường chứa hàn the như Bánh giò, chả lụa, nem chua, giò lụa, chả bò,… Hủ tiếu, các loại bún, bánh canh, bánh tráng, bánh phở,.. Dùng để bảo quản các loại thịt như: gia cầm, thủy sản, thịt gia súc, hải sản như gà, tôm, cá, lợn,..
Cách nhận biết sự tồn tại của hàn the trong thực phẩm
Xem thêm các chất khác tại : hóa chất Việt Quang
Hoặc tham khảo chi tiết về sản phẩm: TẠI ĐÂY
