BSC là một hệ thống quản lý, nó giúp cho doanh nghiệp thiết lập, thực hiện, giám sát, đo lường để đạt được các chiến lược & các mục tiêu của mình. Sau khi các doanh nghiệp thiết lập và phát triển các chiến lược, doanh nghiệp sẽ triển khai, thực hiện & giám sát chiến lược thông qua 4 khía cạnh: tài chính, khách hàng, quá trình hoạt động nội bộ, học tập & phát triển.
BSC là gì?
Nhiều người khi mới tiếp cận “Balanced scorecard” thường thắc mắc: “Balanced scorecard nghĩa là gì?”. Cụm từ “ balanced scorecard” xuất phát từ Mỹ, nếu dịch sang tiếng Việt, e rằng khó tìm được cụm từ tương đương hoặc nếu có thì có thể gây hiểu nhầm không cần thiết cho người đọc. Vì vậy, tạm thời chúng ta nên sử dụng nguyên mẫu là “Balanced scorecard”, và gọi tắt là “BSC”.
Vào đầu thập niên 1990, hai Giáo sư Tiến sĩ Kaplan & Norton của trường Đại học Harvard là những người đầu tiên phát triển hệ thống Balanced scorecard. Hai giáo sư đã phát hiện một vấn đề khá nghiêm trọng là rất nhiều công ty có khuynh hướng quản lý doanh nghiệp chỉ dựa đơn thuần vào chỉ số tài chính. Điều này là phù hợp trong quá khứ, nhưng trong thế giới kinh doanh hiện nay đòi hỏi doanh nghiệp phải quản lý dựa trên một bộ các chỉ số đo tốt hơn và hoàn thiện hơn.
Vậy nói một cách đơn giản BSC là gì? BSC là một hệ thống quản lý, nó giúp cho doanh nghiệp định hình và triển khai chiến lược của mình, đo lường hiệu quả và đánh giá mức độ đóng góp của các hoạt động, các phương tiện và nguồn lực khác nhau. Sau khi các doanh nghiệp thiết lập và phát triển các chiến lược, doanh nghiệp sẽ triển khai, thực hiện & giám sát chiến lược thông qua 4 khía cạnh: tài chính, khách hàng, quá trình hoạt động nội bộ, học tập & phát triển. Bốn khía cạnh này sẽ tạo ra sự khác biệt giữa doanh nghiệp thành công và doanh nghiệp thất bại. Bốn khía cạnh này có thể được diễn giải đơn giản như sau:
Khía cạnh tài chính
Trong BSC, thước đo tài chính là một trong bốn phần chính của hệ thống đo lường hiệu quả. Thước đo tài chính tập trung vào các chỉ số tài chính như doanh thu, lợi nhuận, tỷ suất lợi nhuận, chi phí và vốn. Các chỉ số này đo lường tình hình tài chính của tổ chức và giúp đánh giá hiệu quả của các hoạt động kinh doanh. Thước đo tài chính trong BSC giúp các tổ chức định hình chiến lược kinh doanh của mình dựa trên các mục tiêu tài chính, đo lường và giám sát hiệu quả tài chính của hoạt động kinh doanh và đưa ra quyết định đúng đắn về các vấn đề tài chính.
Khía cạnh quá trình nội bộ
Tập trung vào các chỉ số đo lường hiệu quả của các quy trình nội bộ của tổ chức, bao gồm các hoạt động sản xuất, chất lượng sản phẩm, thời gian sản xuất, quản lý chuỗi cung ứng, quản lý nhân sự và quản lý dự án. Khía cạnh quá trình nội bộ trong BSC giúp các tổ chức tăng cường hiệu quả của các quy trình nội bộ, giảm thiểu thời gian và chi phí sản xuất, tăng cường chất lượng sản phẩm và dịch vụ, cải thiện quản lý nhân sự và tăng cường khả năng quản lý dự án. Điều này giúp tổ chức đạt được các mục tiêu chiến lược của mình và cải thiện khả năng cạnh tranh trong thị trường.
Khía cạnh học tập & phát triển
Khía cạnh này tập trung vào các chỉ số đo lường hiệu quả của các hoạt động đào tạo nhân viên, phát triển kỹ năng, nghiên cứu và phát triển sản phẩm mới. Khía cạnh học tập và phát triển trong BSC giúp các tổ chức đảm bảo rằng nhân viên của họ luôn được đào tạo và phát triển để nâng cao năng lực và hiệu quả của công việc của họ. Nó cũng giúp tổ chức đưa ra các sản phẩm và dịch vụ mới, cải thiện khả năng cạnh tranh và đáp ứng được nhu cầu của khách hàng. Ngoài ra, khía cạnh học tập và phát triển trong BSC còn giúp tổ chức tạo ra một môi trường làm việc tích cực và thu hút các tài năng mới, tăng cường sự đóng góp của nhân viên và tăng cường khả năng đáp ứng với các thay đổi trong môi trường kinh doanh.
Khía cạnh khách hàng
Trong BSC, khía cạnh khách hàng tập trung vào các chỉ số đo lường về mối quan hệ của tổ chức với khách hàng, bao gồm sự hài lòng của khách hàng, tỷ lệ khách hàng trung thành, số lượng khách hàng mới và số lượng khách hàng bị mất đi. Thước đo khách hàng trong BSC giúp các tổ chức đánh giá chất lượng sản phẩm và dịch vụ của mình, tăng cường mối quan hệ với khách hàng và tăng cường sự trung thành của khách hàng. Nó cũng giúp tổ chức hiểu được các nhu cầu của khách hàng và phát triển các sản phẩm và dịch vụ phù hợp với nhu cầu đó. Đồng thời cũng giúp các tổ chức giải quyết các vấn đề liên quan đến khách hàng, cải thiện chất lượng của sản phẩm và dịch vụ, tăng cường khả năng cạnh tranh và đáp ứng được nhu cầu của khách hàng. Điều này giúp tổ chức đạt được các mục tiêu chiến lược của mình và tăng cường khả năng cạnh tranh trong thị trường.
Tại sao BSC lại có ích?
Dựa vào mô hình BSC, các nhà quản lý doanh nghiệp có thể đánh giá được các bộ phận trong doanh nghiệp có thể tạo ra được các giá trị cho khách hàng hiện tại và tương lai và những yêu cầu về nâng cao khả năng nội bộ và sự đầu tư về con người, hệ thống và quá trình để cải tiến được hiệu quả kinh doanh trong tương lai.
Định hướng chiến lược: Giúp các doanh nghiệp định hình và triển khai chiến lược của mình. Nó giúp các doanh nghiệp tập trung vào các chỉ tiêu quan trọng và đặt mục tiêu rõ ràng cho các hoạt động kinh doanh.
Đo lường hiệu quả: Cung cấp các chỉ số đo lường hiệu quả để đánh giá hiệu quả của các hoạt động kinh doanh. Điều này giúp các doanh nghiệp đánh giá các kết quả đạt được trong quá trình triển khai chiến lược và cải thiện hiệu quả của các hoạt động kinh doanh.
Quản lý hiệu quả: Cung cấp các chỉ số quản lý để giám sát các hoạt động kinh doanh và đảm bảo rằng các hoạt động đang được thực hiện đúng cách và đạt được mục tiêu của tổ chức.
Tăng cường sự phối hợp: Giúp các bộ phận trong tổ chức làm việc cùng nhau để đạt được mục tiêu chung của tổ chức. Nó cung cấp cho các bộ phận thông tin để họ có thể đưa ra các quyết định hợp lý và tương thích với chiến lược của tổ chức.
Cải thiện quản lý nhân sự: Giúp các doanh nghiệp tập trung vào phát triển các năng lực của nhân viên và cải thiện quản lý nhân sự. Nó cung cấp các chỉ số đo lường để đánh giá hiệu suất của nhân viên và khuyến khích sự phát triển của họ.
Xem thêm: Cách đánh giá nhân viên hiệu quả cho doanh nghiệp
Áp dụng BSC tại đâu?
BSC có thể áp dụng tại bất kỳ tổ chức hoặc doanh nghiệp nào, không phân biệt kích thước hay ngành nghề. BSC thường được áp dụng tại các tổ chức và doanh nghiệp có quy mô lớn và phức tạp, nhưng nó cũng có thể được sử dụng trong các tổ chức nhỏ hơn để đạt được các mục tiêu chiến lược, từ lãnh đạo cao nhất cho tới các nhân viên. BSC phục vụ tốt nhất cho việc xây dựng chiến lược và thực hiện.
Khi nào áp dụng BSC?
Các công ty có tính đổi mới thường sử dụng Bảng điểm cân bằng BSC như một hệ thống quản lý mang tính chiến lược để quản lý chiến lược của họ về dài hạn. Tuy nhiên, có một số tình huống khi nên áp dụng BSC để đạt được hiệu quả tốt nhất:
+ Khi doanh nghiệp đang đối mặt với các thách thức chiến lược: Khi doanh nghiệp đang cần thay đổi chiến lược để đáp ứng với thị trường hoặc các thay đổi trong môi trường kinh doanh, BSC có thể giúp định hướng chiến lược và đo lường hiệu quả của các hoạt động kinh doanh.
+ Khi doanh nghiệp muốn tập trung vào các chỉ tiêu chiến lược quan trọng: BSC có thể giúp doanh nghiệp tập trung vào các chỉ tiêu chiến lược quan trọng và đặt mục tiêu rõ ràng cho các hoạt động kinh doanh.
+ Khi doanh nghiệp muốn đo lường hiệu quả của các hoạt động kinh doanh: BSC cung cấp các chỉ số đo lường hiệu quả để đánh giá hiệu quả của các hoạt động kinh doanh. Điều này giúp các doanh nghiệp đánh giá các kết quả đạt được trong quá trình triển khai chiến lược và cải thiện hiệu quả của các hoạt động kinh doanh.
+ Khi doanh nghiệp muốn tăng cường sự phối hợp giữa các bộ phận: BSC giúp các bộ phận trong tổ chức làm việc cùng nhau để đạt được mục tiêu chung của tổ chức. Nó cung cấp cho các bộ phận thông tin để họ có thể đưa ra các quyết định hợp lý và tương thích với chiến lược của tổ chức.
+ Khi doanh nghiệp muốn cải thiện quản lý nhân sự: BSC giúp các doanh nghiệp định hướng đến các chỉ tiêu chiến lược nhằm cải thiện hiệu quả của các hoạt động kinh doanh và tăng cường sự phối hợp giữa các bộ phận. Điều này sẽ giúp doanh nghiệp có thể đánh giá hiệu suất của nhân viên và đưa ra các quyết định phù hợp để cải thiện quản lý nhân sự.
Sử dụng BSC sẽ mang lại lợi ích cho ai?
BSC mang lại lợi ích toàn diện cho công ty
Lãnh đạo: Giúp các lãnh đạo doanh nghiệp định hướng chiến lược và cung cấp các chỉ số đo lường để đánh giá hiệu quả của các hoạt động kinh doanh. Điều này giúp các lãnh đạo có thể đưa ra các quyết định hợp lý và tối ưu hóa hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Nhân viên: Giúp các nhân viên hiểu rõ mục tiêu chiến lược của doanh nghiệp và đóng góp của mình đến các chỉ tiêu chiến lược. Nó cũng giúp các nhân viên đánh giá hiệu suất của mình và đưa ra các kế hoạch để cải thiện hiệu quả làm việc.
Bộ phận kinh doanh: Giúp các bộ phận kinh doanh tập trung vào các chỉ tiêu chiến lược quan trọng và đo lường hiệu quả của các hoạt động kinh doanh. Điều này giúp các bộ phận kinh doanh đưa ra các quyết định hợp lý để tối ưu hóa hoạt động kinh doanh và đạt được mục tiêu chiến lược của doanh nghiệp.
Bộ phận tài chính: Cung cấp các chỉ số đo lường hiệu quả để đánh giá hiệu quả của các hoạt động kinh doanh, giúp các bộ phận tài chính đưa ra các quyết định tài chính hợp lý và tối ưu hóa hoạt động tài chính của doanh nghiệp.
Khách hàng: Giúp doanh nghiệp tập trung vào các chỉ tiêu chiến lược quan trọng để đáp ứng nhu cầu của khách hàng và cải thiện chất lượng sản phẩm và dịch vụ.
Kết luận
Mô hình BSC (Balanced scorecard) là công cụ quản trị vô cùng mạnh mẽ, giúp doanh nghiệp cải thiện tình hình hiện tại và định hướng tới các mục tiêu quan trọng và khả thi. Với các chỉ tiêu được liên kết tương quan giữa nhân – quả, BSC mang lại nguồn năng lượng cần thiết để giữ vững và nâng cao sức khoẻ của doanh nghiệp.
Bằng cách sử dụng mô hình BSC, doanh nghiệp có thể tập trung vào các chỉ tiêu chiến lược quan trọng, đo lường hiệu quả của các hoạt động kinh doanh và tăng cường sự phối hợp giữa các bộ phận. Điều này giúp doanh nghiệp đưa ra các quyết định hợp lý và tối ưu hóa hoạt động kinh doanh, cải thiện chất lượng sản phẩm và dịch vụ để đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Với mô hình BSC, doanh nghiệp có thể đạt được sự cân bằng và tiến lên với các mục tiêu chiến lược. Do đó, việc sử dụng mô hình BSC là một quyết định sáng suốt để giúp doanh nghiệp phát triển và tăng trưởng bền vững.
Nguồn: Viện Kinh tế và Thương mại Quốc tế
