Carotenoid là một thành phần thiết yếu của tất cả các sinh vật quang hợp do đặc tính chống oxy hóa nổi bật của chúng. Cùng tìm hiểu bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn khái niệm carotenoid là chất gì? Công dụng, cách dùng ra sao và những thực phẩm nào chứa carotenoid nhé.
Carotenoid là một chất dinh dưỡng thực vật có vai trò quan trọng đối với sức khỏe con người. Tuy nhiên, nếu bổ sung quá nhiều carotenoid có thể gây hại tới cơ thể. Hãy cùng nhà thuốc An Khang đọc bài viết dưới đây để biết cách dùng carotenoid hợp lý.
1Carotenoid là chất gì?
Carotenoid là sắc tố trong thực vật, tảo và vi khuẩn quang hợp. Những sắc tố này tạo ra màu vàng tươi, đỏ và cam trong thực vật, rau và trái cây.
Có hơn 600 loại carotenoid khác nhauvà nó được phân thành hai nhóm chính: xanthophylls và carotenes.
Cả hai nhóm carotenoid đều có đặc tính chống oxy hóa. Một trong những loại carotenoid quen thuộc là beta-carotene. Beta-caroten được biết đến như một carotenoid cung cấp vitamin A vì nó có thể được cơ thể chuyển đổi thành dạng vitamin A, một thành phần cần thiết cho sức khỏe và sự tăng trưởng của con người.
2Tác dụng của carotenoid
Carotenoid là chất chống oxy hóa có lợi có thể bảo vệ và tăng cường hệ thống miễn dịch của cơ thể. Một số carotenoid cung cấp vitamin A có thể được chuyển hóa thành vitamin A, cần thiết cho sự tăng trưởng, chức năng hệ thống miễn dịch và sức khỏe của mắt.
Tăng cường sức khỏe của mắt
Ăn thực phẩm giàu carotenoid có thể bảo vệ các tế bào khỏe mạnh trong mắt và ngăn ngừa sự phát triển của các tế bào ung thư.
Một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa là do thoái hóa điểm vàng hay còn gọi là thoái hóa trung tâm võng mạc. Tiếp xúc với ánh sáng xanh trong thời gian dài có thể gây ra điều này và ảnh hưởng tiêu cực đến các bộ phận quan trọng của mắt. Tuy nhiên, các carotenoid lutein và zeaxanthin được tìm thấy trong võng mạc có thể giúp hấp thụ ánh sáng xanh.
Bài báo viết về lutein giúp ngăn ngừa thoái hóa điểm vàng cho thấy rằng việc kết hợp ít nhất 6 mg lutein trong chế độ ăn uống mỗi ngày có thể làm giảm nguy cơ phát triển bệnh thoái hóa điểm vàng tới 43%.
Ngoài ra, tăng lượng lutein và zeaxanthin trong chế độ ăn uống cũng có thể giúp làm chậm hoặc ngăn chặn tổn thương ở mắt.
Tăng cường sức khỏe tim mạch
Carotenoid là chất chống oxy hóa, làm giảm viêm trong cơ thể. Mặc dù vẫn đang được nghiên cứu nhưng các đặc tính chống viêm của carotenoid có liên quan đến việc cải thiện sức khỏe tim mạch.
Việc giảm viêm giúp ngăn ngừa các bệnh về tim mạch bao gồm cả việc ngăn chặn sự tích tụ mảng bám trong lòng động mạch.
Giảm nguy cơ ung thư
Chất chống oxy hóa bảo vệ tế bào khỏi các gốc tự do, hoặc các chất phá hủy làm hỏng màng tế bào. Do đó, tăng lượng carotenoid thông qua chế độ ăn uống có thể làm tăng lượng chất chống oxy hóa và các tế bào bảo vệ trong cơ thể. Điều này rất có lợi đối với những bệnh nhân ung thư bởi vì carotenoid có thể ngăn ngừa sự phát triển của ung thư.
Carotenoid có liên quan đến việc giảm nguy cơ ung thư, đặc biệt là ung thư phổi. Mặc dù kết quả khác nhau, một đánh giá về carotenoid và nguy cơ phát triển ung thư phổi cho thấy nguy cơ ung thư phổi giảm nhẹ khi kết hợp carotenoid vào chế độ ăn uống hàng ngày.
Tương tự, carotenoid có liên quan đến việc giảm nguy cơ ung thư da . Một số carotenoid có thể phân hủy thành vitamin A, một chất dinh dưỡng giúp bảo vệ da khỏi bị tổn thương sớm do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Cả hai đều là nguy cơ gây ung thư hắc tố , làm xuất hiện nếp nhăn sớm và khiến làn da không khỏe mạnh.
3Cách dùng carotenoid
Nên bổ sung carotenoid vào thời điểm nào?
Carotenoid là các hợp chất hòa tan trong chất béo, có nghĩa là chúng được hấp thụ tốt nhất với chất béo. Do đó, nên uống carotenoid trong hoặc ngay sau bữa ăn.
Lưu ý khi sử dụng carotenoid
Không giống như một số loại thực phẩm và rau quả giàu protein khác, việc nấu và cắt nhỏ các loại thực phẩm giàu carotenoid sẽ làm tăng mức độ hấp thụ của các chất dinh dưỡng khi chúng đi vào máu.
4Tác dụng phụ khi sử dụng carotenoid
Carotenoid dường như không độc với liều lượng lớn. Nhưng dùng liều cao trong thời gian dài có thể dẫn đến chứng carotene máu. Điều này làm cho da của bạn trở nên vàng cam. Ngoài ra, còn gặp một số tác dụng phụ chẳng hạn như:
– Bệnh hiếm
– Bệnh tiêu chảy
– Chóng mặt
– Đau khớp
– Chảy máu bất thường hoặc bầm tím.
5Thực phẩm chứa carotenoid
Carotenoid có trong hàng ngàn loại thực phẩm khác nhau. Dưới đây là một số trái cây và rau quả giàu carotenoid thường được bổ sung trong chế độ ăn uống:
– Ớt chuông
– Bông cải xanh
– Dưa lưới
– Cà rốt
– Cải xoăn
– Xoài
– Những quả cam
– Rau chân vịt
– Cà chua
– Dưa hấu
Cơ thể không tự tổng hợp carotenoid, mặt khác thực phẩm chức năng chứa nhiều carotenoid được chiết xuất có thể không tốt cho tất cả mọi người. Chính vì vậy, nên sử dụng các nguồn carotenoid có trong thực phẩm để mang lại lợi ích lớn nhất cho sức khỏe. Hi vọng qua bài viết trên, bạn đọc hiểu rõ được carotenoid là chất gì, công dụng, cách dùng cũng như biết được những loại thực phẩm nào chứa carotenoid. Hãy bổ sung những thực phẩm giàu carotenoid một cách hợp lý nhé!
Nguồn: Healthline, rxlist.com, deannaminich…
Có thể bạn quan tâm:
>>>>> Bổ sung carotenoid có giúp chống ung thư không
>>>>> Thực phẩm chứa nhiều carotenoid
