Gần đây đang rầm rộ thông tin về loài cây Monstera đột biến có giá lên đến cả tỷ đồng một cây, khiến nhiều người dân thắc mắc và bàn tán xôn xao. Có nhiều người tự đặt ra câu hỏi là sao cây lại đắt đến thế? Phải chăng những người buôn bán đang đẩy giá lên? Hay đây lại là một chiêu trò thổi phồng? Nếu bạn cũng đang có những câu hỏi tương tự thì bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ.
Cây Monstera là gì?
Monstera là tên gọi chung của dòng cây này, một chi gồm khoảng 50 loài thực vật có hoa thuộc họ Ráy (Araceae), bản địa vùng nhiệt đới châu Âu. Tên khoa học của chi này xuất phát từ tiếng Latinh và có nghĩa là “quái dị” hay “dị thường”, bắt nguồn từ những chiếc lá có lỗ khác thường của các thành viên của chi này. (trích wiki)
Cây ưa bóng mát, ánh sáng bán phần chính vì thế nó đã được chọn làm cây cảnh trong nhà từ rất lâu ở cả trong nước lẫn nước ngoài.
Monstera đột biến hay Monstera Var
Khi lá của một cây Monstera không còn là màu xanh thông thường mà được đột biến thành các màu khác như: Trắng, vàng, kem, xanh nhạt… Thì người ta gọi là cây Monstera đột biến hay Monstera Var. Cây Monstera đột biến có rất nhiều biến thể khác nhau nhưng Webcaycanh sẽ đi sâu và 3 loại phổ biến dưới đây.
1. Monstera Deliciosa Borsigiana
Thường được gọi tắt bằng tên Monstera Borsigiana hoặc Monstera Borsi. Đây là một loài phụ (cùng họ) với Monstera Deliciosa nhưng có kích thước lá trưởng thành nhỏ hơn và cũng mọc nhanh hơn Monstera Deliciosa chuẩn.
Monstera Deliciosa Borsigiana Variegata (Trầu bà Nam Mĩ giống Borsigiana đột biến) tương đối phổ biến trên thị trường hơn so với các giống đột biến khác, và cây cũng giữ được mạch đột biến rất tốt khi nhân giống. Nhờ cây có nhiều rễ khí và đốt thân dài, việc nhân giống (thông qua cắt thân để giâm) có thể thực hiện khá dễ dàng mà vẫn giữ được tính trạng đột biến nên đây là cách phổ biến nhất để người mới bắt đầu làm quen với loại hình cây cảnh này.
Lưu ý:
- Monstera Deliciosa Borsigiana không thể trồng lên bằng hạt hoặc nuôi cấy mô nên bạn chỉ có thể tìm mua từ những người bán cá nhân hoặc những nhà sưu tầm cây cảnh.
- Giá của cây, tuy vậy, thường được quyết định với người bán hoặc mức sẵn sàng trả của người mua. Do giá vẫn tương đối cao nên cây thường được bán theo lá (cutting) chứ ít khi được bán cả cây.
- Cách dễ nhất để nhận biết và phân biệt giữ giống Deliciosa và Borsigiana là kiểm tra phần cuống lá phần tiếp giáp giữa mặt lá và thân lá. Ở cây Monstera Deliciosa phần cuống tiếp giáp này sẽ có những gợn sóng nhô ra, Borsigiana thì không có.
- Tuy nhiên, hãy chắc chắn rằng bạn đang kiểm tra những chiếc lá đã trưởng thành do những lá non, còn nhỏ của Deliciosa thường chưa phát triển những nếp nhăn gợn sóng này
2. Monstera Deliciosa Thai Constellation
Do sự phổ biến và nhu cầu cao đối với những cây Monstera đột biến nên thật sự cũng không lấy làm ngạc nhiên khi xuất hiện trên thị trường giống cây đột biến dựa vào phương pháp cấy mô.
Giống cây này được biết đến với tên Thai Constellation. Giống trầu bà Nam Mỹ này được một phòng thí nghiệm tại Thái Lan nuôi cấy và cung cấp cho toàn thế giới. Trước đây phòng thí nghiệm này chỉ có thể cung cấp số lượng có hạn cho một hoặc hai nhà nuôi cấy tuy nhiên do nhu cầu cao, họ đã phát triển quy mô và đã có thể cung cấp với số lượng lớn hơn rất nhiều.
Cây giống được đựng trong những chai cấy giống khi giao đến cho người mua để họ trồng lớn rồi bán ra thị trường sau đó. Do giống Thai Constellation hình dành do việc nuôi cấy mô nên dạng đột biến của nó là đột biến bền. Có nghĩa là khi cây phát triển đủ lớn, người chơi có thể cắt để nhân giống và cây con vẫn sẽ có những đốm trắng trên khắp bề mặt lá. Tương tự Monstera Borsigiana và Monstera Deliciosa Variegata, giống Thai Constellation vẫn có những mảng sáng màu lớn (thường ngã sang vàng chứ không trắng tinh) tuy nhiên các mảng trắng này xuất hiện khi nào và số lượng nhiều ít thì khác biệt giữa từng cây.
Thời gian mặt năm trở lại đây, giống Thai Constellation đã trở nên khá phổ biến và dễ tiếp cận hơn nhiều do nhiều người nhập về bán cũng như nhà vườn Thái giờ đã nói tiếng Việt sỏi hơn tiếng Anh .
Đây là lựa chọn tốt nếu bạn muốn tậu cho mình một cây Monstera đột biến.
3. Monstera Deliciosa Variegata
Một cây Monstera Deliciosa Variegate – trầu bà Nam Mỹ đột biến đúng nghĩa được này mầm từ hạt giống. Những nhà vườn trồng thương mại thường mua số lượng hạt giống cực lớn (thường không cung cấp cho người mua lẻ) về để trồng. Điểm đặc biệt là việc trồng cây từ hạt này yêu cầu bắt buộc phải đúng thời điểm gieo trồng từ khi thu hoạch, tức khi mua hạt xong họ có khoảng thời gian rất ngắn để có thể gieo hạt để cây có thể nảy mầm thành công.
Khi hạt này mầm thì các cây Monstera Deliciosa xanh lá bình thường sẽ đâm chồi, tuy nhiên, đôi khi có vài điều xảy ra không theo ý muốn và gien của cây bị đột biến, biến tính. Đây là cách mà một cây Monstera Deliciosa trở thành cây Monstera Deliciosa Variegata.
Sự đột biến này cực kì hiếm khi diễn ra (tỷ lệ theo nhà vườn Verdant Dwellings tại Úc là 35/180.000 hạt), cũng vì thế trong thiên nhiên rất hiếm khi bạn có thể gặp Monstera đột biến này.
Trầu bà Nam Mỹ có 3 màu đột biến: xanh lá nhạt (còn gọi là Sport), vàng (Aurea) và trắng/kem sữa (Albo). Do đó sẽ có các giống tương ứng: Monstera Deliciosa Albo Variegata, Monstera Deliciosa Aurea Variegata, Monstera Deliciosa Sport Variegata.
Chưa hết, ngoài 3 màu đột biến, Monstera còn có 2 dạng đột biến khác nhau: Cẩm thạch (hay còn gọi là tiger, marble tùy người chơi) – như tên gọi của nó lá có các mảng xanh trắng lẫn lộn vằn vện, và dạng đột biến half moon: những chiếc lá có vẻ đẹp kiêu hãnh một cách tàn khốc một nửa xanh lục bảo, một nữa màu trắng như sữa.
Với 3 màu đột biến và 2 dạng lá, Monstera được chia ra 6 loại tương ứng với tên gọi khá dài như Monstera Deliciosa Half-moon Albo Variegata.
Cuối cùng không thể không kể đến dòng Monstera Deliciosa Mint Variegata: Hình dạng chung của cây khá giống với dòng Albo, tuy nhiên thay vì các mảng màu trắng sữa trơn thì dòng Mint có các tia xanh lá trên nền trắng tạo ra một màu xanh trắng nhạt như trà sữa bạc hà rất xinh.
Không có cách nào để biết trong lô hạt giống có hạt nào đột biến hay không, hay đột biến sẽ ra màu gì, mạch đột biến có mạnh hay không, mạch có tiếp tục phát triển, tăng hay giảm dần thế nào.
Do các đặc tính đặc biệt và khó tìm như vậy, một cây Monstera Deliciosa đột biến thực thụ rất rất hiếm.
Loại đột biến được ưu chuộng nhất có lẽ là đột biến trắng/kem sữa và mint do độ hiếm và vẻ đẹp của hai giống này, theo chia sẻ của nhà vườn Verdant Dwellings tại Úc, trong 3 năm kinh doanh với 180.000 hạt giống được gieo nảy mầm thành công thì chỉ có 35 cây có đột biến, và trong số 35 cây này cũng chỉ có 4 cây là có mảng đột biến màu trắng/kem sữa lớn. 31 cây còn lại chỉ có một vài vệt hoặc đốm đột biến nhỏ lẻ trên mặt lá.
Ngoài ra, trong số 10 cây đột biến, họ đã thử cắt để nhân giống để xem gien đột biến có được truyền tiếp qua cây con không, thì có đến 7 trên 10 cây bị hồi xanh (cây con không còn mạch đột biến).
Cũng vì thế bạn sẽ rất hiếm khi thấy một cây Deliciosa đột biến được bán theo lá, phần lớn vì rủi ro quá lớn mà chủ cây phải đối mặt khi cắt.
Những lý do kể trên lý giải gì sao Monstera Deliciosa Variegata là giống Trầu bà Nam Mỹ đắt và khó tìm mua nhất.
Nguồn: Lê Tiến Thành
