Có cần phải quan tâm đến chỉ số SDI cho các hệ thống lọc nước màng RO hay không? Đó là một câu hỏi mà sẽ có nhiều bạn làm hệ thống lọc màng RO hay UF thắc mắc.
Hiện tại mình thấy rất nhiều hệ thống lọc thẩm thấu ngược màng RO không có thiết bị lấy mẫu chỉ số mật độ bùn SDI vì người chủ suy nghĩ nước đầu vô luôn đạt yêu cầu. Trong bài viết này mình sẽ đi trả lời từng câu hỏi liên quan đến thông số SDI để các bạn xem xét, có nên đầu tư một thiết bị lấy mẫu chỉ số mật độ bùn này không nhé.
Đầu tiên, chúng ta hiểu chung về thông số SDI như sau:
Các chất rắn không tan và các hạt keo lơ lửng trong nước là nguyên nhân chính bám vào màng RO gây tắc nghẽn cho màng, thậm chí các hệ thống lọc thẩm thấu ngược màng RO đều có lọc tiền RO với kích cỡ lỗ lọc 5 micromet nhưng các hạt keo và các hạt cặn lơ lửng có kích thước nhỏ hơn vẫn đi qua và gây tắt màng.
Để xác định hàm lượng của các chất rắn lơ lửng và hạt keo này, người ta dùng một định nghĩa gọi là SDI (silt density index – chỉ số mật độ bùn) bằng cách cho nước đầu vào đi qua một tấm giấy lọc có kích thước lỗ lọc 0.45 micromet ở một áp suất nước không đổi (thường là 30 psi).
SDI – chỉ số mật độ bùn của nước đầu vào hệ thống lọc màng RO ở mức 5 là có thể chấp nhận được, nghĩa là khi SDI thấp hơn 5 thì màng sẽ lâu bị tắc hơn. Giá trị SDI bằng 3 là giá trị mong muốn để màng có thể vận hành bình thường lâu bền.
Vậy SDI và độ đục khác nhau thế nào ?
SDI là thông số đo khả năng màng bị bám cáu cặn. Độ đục đại diện cho số lượng của các hạt cặn lơ lửng không tan trong nước, có thể nhìn thấy bằng mắt thường. Chúng không hoàn toàn liên quan đến nhau. Tuy nhiên, trong thực tế vận hành, màng RO sẽ rất lâu để bị cáu cặn gây tắc nếu độ đục nhỏ hơn 1 NTU, cũng như màng RO sẽ lâu bị giảm lưu lượng nếu SDI nhỏ hơn 5.
Khi chỉ số mật độ bùn SDI của nước đầu vào trước màng RO lớn hơn 5 thì cần làm gì để làm chúng giảm xuống ?
Chúng ta có thể làm giảm SDI bằng cách trước cột lọc đa vật liệu chúng ta châm polymer để các hạt cặn lơ lửng kết bông lại với nhau, tăng kích thước và bị loại bỏ bởi cột lọc đa vật liệu. Bên cạnh đó, chúng ta nên châm thêm chất chống cáu cặn ngay nước đầu vào màng RO để ngăn chúng bám lên màng, những cáu cặn này dễ đi theo dòng thải bỏ ra ngoài.
Giá trị chỉ số mật độ bùn SDI có còn chính xác khi áp suất nhỏ hơn 30 psi?
Đây là điều mình thấy rất phổ biến, nhiều bạn lấy mẫu SDI mà áp đầu vô không đủ, lúc đó kết quả SDI sẽ không còn chính xác đâu nhé. Vậy thì bạn nên làm việc sau để đảm bảo nước sau các nước tiền xử lý đạt yêu cầu áp suất.
Xem thử bơm đầu vô trước cột lọc có đủ áp không, nếu không thì tăng lên (nên là 40-50 psi), kiểm tra cột lọc đa vật liệu có làm mất áp quá nhiều không, nếu mất áp lớn (chênh áp đầu vào và đầu ra >8 psi) thì tiến hành rửa ngược.
Nếu rửa xong mà vẫn không đủ thì có thể là người thiết kế cột lọc theo kích thước và độ dày vật liệu lọc đã không đúng gây mất áp quá nhiều (cái này nhận biết khi mới chạy hệ thống lên lần đầu). Lúc đó các bạn có thể cần một bơm tăng áp nhỏ (kiểu bơm tăng áp của máy lọc nước uống RO ở nhà của các bạn), đẩy nước vào thiết bị đo và chỉnh để áp suất đạt 30 psi.
Giá trị SDI được xem xét để thiết kế hệ xử lý nước trước RO như thế nào?
Nếu SDI khoảng từ 5 đến 10 thì phải có ít nhất một cấp lọc đa vật liệu. Nếu SDI lớn hơn 10 thì phải có hai cấp lọc đa vật liệu và lọc lõi có kích thước 5 micromet.
Các bạn có thể tìm mua thiết bị lấy mẫu chỉ số mật độ bùn SDI tại đây:
Các bạn tham khảo thêm bài viết: Hướng dẫn lấy mẫu SDI để biết quy trình lấy mẫu SDI chuẩn như thế nào nhé.
Tải: Thiết bị lấy mẫu SDI
Tham khảo trang https://aquatekco.edubit.vn/ để học các khóa học về thiết kế, lựa chọn thiết bị, lắp đặt, vận hành và bảo trì hệ thống xử lý nước nhé.
