1. Cơm tấm là gì? Lịch sử ra đời và thành phần chính tạo nên cơm tấm
1.1. Cơm tấm là gì?
Cơm tấm còn được gọi là cơm tấm Sài Gòn, là món ăn có nguyên liệu chính là gạo tấm, thuộc món ăn của Việt Nam. Tùy theo vùng miền mà cơm tấm sẽ có tên gọi khác ngay, tuy nhiên cách thức chế biến và các nguyên liệu hầu hết đều giống nhau.
Tất nhiên, đã gọi là cơm tấm thì gạo tấm là thành phần quan trọng. Vậy gạo tấm là gì? Gạo tấm là phần đầu của hạt gạo, nhiều người gọi là gạo vỡ, trong quá trình xay xát bị vỡ và chứa cả cám gạo và phôi gạo. Điều này đã tạo nên một món ăn thơm ngon và đầy chất dinh dưỡng.
Cơm tấm nấu bằng gạo tấm thì mới thể hiện được sự tinh túy của món ăn một cách trọn vẹn, đóng vai trò là linh hồn của món ăn. Khi chín, cơm tấm vô cùng thơm, vị ngọt, không quá nhão và không quá khô, khiến người ăn chẳng bao giờ thấy ngán.
1.2. Lịch sử ra đời của cơm tấm
Lúc ban đầu, tại vùng đồng bằng sông Cửu long, cơm tấm là món ăn phổ biến của công dân, nông dân nghèo. Bởi vào những năm chiến tranh, mất mùa, đói kém, các gia đình thường sử dụng gạo tấm, hay còn gọi là gạo bể, có sẵn trong gia đình để nấu ăn và giúp họ có thể no lâu.
Trong thời kỳ chế độ xã hội cũ ở Việt Nam, cơm tấm lúc bấy giờ đã trở thành tinh hoa ẩm thực của cả ẩm thực Việt Nam cũng như Mỹ. Ngày xưa người ta chỉ sử dụng hạt gạo vỡ để nấu cơm tấm, còn ngày này, người ta cần phải nghĩ cách để hạt gạo bị vỡ và chế biến thành món cơm tấm thơm ngon, bổ dưỡng.
Kể từ lúc Sài Thành sở thành điểm du lịch hấp dẫn, đây cũng là lúc cơm tấm trở nên nổi tiếng vì có nhiều khách du lịch từ nhiều nước trên thế giới, và cơm tấm, đã được những người bán hàng điều chỉnh các thành phần để phù hợp với các thực khách nước ngoài. Thay vì sử dụng bát và đũa như trước, cơm tấm được đựng vào đĩa và sử dụng thìa, muống để thay thế.
Để chế biến nên một món cơm tấm thơm ngon không phải là điều dễ dàng, đòi hỏi người nấu cần có sự khéo léo và cả kinh nghiệm. Cách nấu cơm ngon nhất phải sử dụng nồi đất hoặc nồi gang trên củi lửa. Hoặc có thể ngâm cơm tấm trong nước sạch phải tiếng sau đó đem hấp đến chín, cách này vừa dễ dàng mà vẫn khiến vị ngon của món cơm không bị mất đi. Khi chín, mùi hương của cơm tấm tỏa ra khiến nhiều người cảm thấy muốn có một đĩa cơm tấm để thường thức ngay lập tức.
1.3. Những thành phần chính tạo nên cơm tấm
1.3.1. Cơm tấm
Cơm tấm thì phải được làm từ gạo tấm thì mới có thể giữ được tinh hoa của món ăn. Đây là những hạt gạo bị vỡ, nứt và ngày xưa chỉ được gọi là loại gạo thứ phẩm, dùng cho những người quá túng thiếu hoặc cho gà ăn. Còn ngày này, cơm tấm đã trở thành món ăn nổi tiếng, vì vậy gạo tấm cũng được thay đổi, sử dụng nhiều loại gạo ngon khác nhau để tạo nên thành phẩm.
1.3.2. Nước mắm
Nước mắm có thể coi là linh hồn của món ăn, một bát nước chấm ngon ngọt, có nước mắm, pha chút đường và nước lọc. Tùy theo khẩu vị của từng vùng miền mà nước mắm sẽ được biến tấu theo nhiều cách thức khác nhau, có thể ngọt hơn, mặn hơn hoặc thêm chanh cho vừa miệng.
1.3.3. Các món ăn kèm
Cơm tấm có thể ăn kèm những loại khác nhau, tuy nhiên chủ yếu vẫn sườn nướng, trứng, chả trứng và bì (da lợn) được thái lát mỏng trộn thính ngô hoặc thính gạo đã được rang chín.
Tuy một phần cơm tấm có thể không bao gồm đầy đủ các món trên hoặc có thể đầy đủ cả sườn, chả, bì, trứng. Ngoài ra, cơm tấm cũng có thể sử dụng một số thành phần khác để tạo nên phần ăn hấp dẫn đủ chất dinh dưỡng.
2. Những thành phần cần có trong một suất cơm tấm đầy đủ
Sau khi biết được cơm tấm là gì, cùng với nguyên liệu chính của cơm tấm, ta cùng tìm hiểu một phần cơm tấm đầy đủ gồm những nguyên liệu nào nhé!
2.1. Sườn lợn (heo)
Loại sườn sử dụng cho cơm tấm là sườn cọng hay sườn cốt lết, được người bán tẩm ướp khéo léo các gia vị trong vòng 6 tiếng, sau đó đem nướng. Miếng sườn thơm, bốc khói nghi ngút mang hương vị đặc trưng được nướng ngay trước cửa cửa quán lôi kéo những thực khách vào quán ăn.
Sườn để nấu cơm tấm cần được chọn kỹ và gồm có 3 thành phần chính như thịt, xương và mỡ, đây chính là yếu tố giúp miếng sườn trở nên thơm ngon khó cưỡng.
Khi miếng sườn được mang đi nướng, lớp mỡ của miếng sườn sẽ rơi tí tách bởi sức nóng của lửa, giúp miếng thịt săn lại và thấm đượm sự thơm ngon. Màu sắc của miếng sườn khi chín sẽ vô cùng đẹp mắt, một màu vàng vô cùng hấp dẫn thu hút ánh nhìn của những người thèm ăn. Cắn vào lớp thịt ấy một miếng, ta sẽ cảm nhận được bên ngoài giòn, bên trong tan trong miệng, cực kỳ ngon và đưa cơm.
2.2. Chả hay chả trứng
Chả hay còn được gọi là chả trứng, được làm từ các nguyên liệu khác nhau như cua, trứng, thịt băm, bún tàu, hành lá và nấm mèo. Miếng chả nặn thành hình chữ nhật hoặc hình tròn, sẽ được hấp trong xửng hấp hoặc nồi điện. Khi ăn, miếng chả sẽ được cắt thành từng miếng từ 1 tới 2 cm.
Và khi chín, người bán có thể rưới lên mặt trên của lớp chả một lòng đỏ trứng gà, tạo nên màu vàng đẹp mắt. Vị ngon của miếng chả trứng đong đầy các nguyên liệu khác nhau, vị trứng thì mềm và béo, vị ngon dai và mằn mặn của chả, tạo nên một món ăn hấp dẫn.
2.3. Trứng gà
Tùy theo thực đơn, trứng trong cơm tấm có thể là trứng ốp la, trứng kho, trứng rán, trứng rim… Màu sắc của trứng tạo nên một món ăn hấp dẫn khó cưỡng lại.
2.4. Bì heo hay bì lợn
Bì heo được tạo nên từ hỗn hợp các nguyên liệu, gồm bì heo và thịt heo ram khô, luộc chín cắt sợi nhỏ, sau đó đem trộn bì lợn với gia vị như thính, bột ngọt, nước mắm, tỏi…
Miếng bì dai giòn sần sật được người bán khéo léo lọc hết lớp mỡ, đun sôi lên và cắt thành sợi vô cùng mảnh. Món bì sau khi chế biến sẽ thơm nhẹ, dai ngon hấp dẫn.
2.5. Mỡ hành
Hỗn hợp mỡ hành được làm nên từ hành lá, sau đó phi mỡ hoặc dầu sôi và đổ vào phần hành lá đã cắt nhỏ. Một số quán có thể sẽ trộn với tóp mỡ chiên cắt hạt lưu, tạo nên độ béo ngậy, thơm ngon cho món cơm.
2.6. Đồ chua và một số đồ ăn kèm
Món cơm tấm ăn kèm với đồ chua phải gọi là “tuyệt cú mèo”, một vị chua chua, thanh thanh ăn kèm cơm tấm giúp món cơm đỡ ngán. Đó có thể là cà rốt, cà chua, dưa chuột, củ cải trắng, dưa cải muối cay, kim chi hoặc đu đủ… giúp bữa ăn trở nên trọn vẹn.
2.7. Một số nguyên liệu khác
Đôi lúc, cơm tấm có thể ăn kèm với đậu hũ nhồi thịt, thịt kho tàu, gà, cá chiên, rau, đồ nấu, đồ xào… Bạn có thể thấy kiểu ăn này ở các quán cơm tấm đêm.
Tất cả các món được trình bày trên một cái đĩa, xếp đẹp mắt, có thể rưới thêm chút nước mắm, mỡ hành giúp món ăn có độ ngậy đặc trưng. Sau đó, bạn đã có thể thưởng thức món ăn đậm vị và hấp dẫn này.
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã biết được cơm tấm là gì và những nguyên liệu tạo nên món ăn thơm ngon hấp dẫn này. Cơm tấm được biết tới như một món ăn ẩm thực hấp dẫn, thơm ngon và đầy đủ chất dinh dưỡng. Cơm tấm sẽ không thể thiếu sườn, chả, bì, nước mắm và một số nguyên liệu khác, tạo nên món ăn đậm vị ngon. Nếu bạn chưa từng ăn món ăn này, bạn hãy thử ngay để cảm nhận sự hấp dẫn và khó cưỡng của cơm tấm nhé!
