Cringe là gì?
Hiểu đơn giản, Cringe là cảm giác rùng mình khi nhìn thấy một thứ gây khó chịu hay ghê tởm với một sự vật, sự việc (theo từ điển Merriam Webster). Từ này còn mang một nét nghĩa khác là co rúm người lại – phản ứng thường gặp của cơ thể khi gặp điều gì phản cảm.
Cringe meme là một loại meme mà đa phần khi xem chúng sẽ khiến cho người xem cảm thấy khó chịu hơn là thích thú. Nó có thể là hình ảnh kèm theo nội dung chữ viết, hoặc dưới dạng video ngắn.
Tuy vậy, vẫn có một số cringe meme thu hút khá nhiều lượt người xem bởi tính hài hước trong đó. Nhìn chung, nó vẫn thiên về tính giải trí của con người.
Nếu chưa rõ meme thế nào, thì ta có thể tưởng tượng nó như một trào lưu được lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội về một vấn đề nào đó trong cuộc sống, được nhiều người hưởng ứng bằng cách: chế ảnh, chỉnh sửa video, gây sốc… Và hầu hết những meme đều mang lại niềm vui.
- Về động từ: Cringe nghĩa là đi lùi lại, tránh xa, cúi thấp, nép xuống, giấu mình xuống, co rúm lại, khép nép, khúm núm, luồn cúi,… Được dùng để miêu tả phản ứng của con người khi nhìn thấy cái gì đó xấu xa, sợ hãi hay xấu hổ.
- Về danh từ: Cringe mang nghĩa là sự khúm núm, sự khép nép, sự dè dặt, sự luồn cúi, sự quỵ luỵ.
Cringe bắt nguồn từ đâu?
Cringe đã được sử dụng từ những năm 1570 với nghĩa “co rúm người lại vì bị sợ hãi”. Lớp nghĩa bóng của cụm từ này được cho rằng xuất phát từ bộ truyện tranh nổi tiếng The Bash Street Kids (1972) với một nhân vật mang họ “Cringeworthy”.
Một số thuật ngữ liên quan tới Cringe
Cringy là gì?
Cringy có nghĩa là cảm thấy ngại ngùng, xấu hổ hoặc lúng túng trước một sự vật, sự việc nào đó. Trong một vài trường hợp, người xem các video trên mạng xã hội cũng có thể cảm thấy ức chế hoặc tự xấu hổ bởi những diễn biến ở trong video.
Cringe meme là gì?
Thế nào là một cringe meme?
Trước hết hãy đi vào câu hỏi “cringe” là gi? Cringe trong tiếng Anh có 2 dạng loại từ là động từ và danh từ. Động từ có nghĩa “đi lùi, tránh xa, cúi xuống, co rúm lại”, dùng để miêu tả khi cảm thấy cái gì đó ghê tởm hoặc đáng xấu hổ. Về phần danh từ có nghĩa “sự khúm núm, sự khép nép, sự e dè”.
Khi ghép nghĩa của cringe và meme lại ta sẽ hiểu được hàm ý “cringe meme” là đề cập đến meme khiến ta nhìn vào sẽ cảm thấy đáng xấu hổ hoặc thẹn thùng, có thể do nội dung của nó quá nhạy cảm, bộc lộ một cách thô thiển.
Đôi khi những thứ trong nội dung của nó kì quặc đến mức, mà người khác chỉ muốn dừng lại và kết thúc ngay lập tức, không muốn tiếp tục theo dõi nữa. Tuy vậy, chúng được tạo ra cũng chỉ nhằm mục đích giải trí, có điều không phù hợp với số đông mà thôi.
Ngoài ra, còn có một thuật ngữ khác nữa là cringeworthy meme, nó cũng mang hàm ý tương tự, với 2 từ “cringe” và “worthy” ghép lại với nhau nhằm mô tả cảm giác xấu hổ, ngượng ngùng khi ai chia sẻ hoặc tâm sự một vấn đề gì đó kì quặc, nhạy cảm.
Cringe memes và mạng internet
Cũng giống như những memes khác, cringe meme cũng được phổ biến chủ yếu thông qua mạng internet, bao gồm: các trang web hài hước; mạng xã hội reddit, facebook, instagram, twitter..; hoặc những hội nhóm diễn đàn.
Tuy không nổi trội, có sức hút bằng những thể loại khác, nhưng số ít của nó vẫn chiếm được một lượng người xem đáng kể. Nhìn chung, người trẻ vẫn là nhóm người tham gia nhiều nhất. Bởi chúng cũng kén người hưởng ứng, bởi mức độ của hình ảnh, từ ngữ trong nội dung.
Cringeworthy là gì?
Cringeworthy là sự kết hợp giữa cringe (sợ hãi, e dè) và worthy (xứng đáng, có giá trị). Đây là một thuật ngữ trên Internet, được sử dụng trong văn hóa meme để mô tả những sai lầm, những hành động đáng xấu hổ hay các tình huống FAILS có thể gây nên cảm xúc bối rối, lúng túng và ngại ngùng.
Tại sao Cringe phổ biến đến vậy?
Cringe đã bắt đầu trở nên phổ biến vào năm 2009, trên cộng đồng Reddit một trang mang tên Cringe đã được lập ra. Mọi người bắt đầu chia sẻ những hình ảnh & video khiến họ cảm thấy cringe. Lượng search của cụm từ này tăng vọt vào khoảng năm 2013. Và trùng hợp là trước đó 1 năm, emoji grimace vừa mới ra đời. Emoji này được cho là dễ gây ra những hiểu lầm cũng như khiến những cuộc hội thoại mang tính khó xử (awkward).
Cringe bùng nổ mạnh mẽ trong kỷ nguyên của các nền tảng mạng xã hội. Đi kèm với từ Cringe, một ‘hệ sinh thái’ những từ liên quan cũng dần trở nên phổ biến: cringy/cringey, cringeworthy (đáng xấu hổ), cringe culture (văn hóa cringe), cringe comedy…
TikTok là một trong những nền tảng ưa thích nhất của Gen Z và cũng là ngôi nhà sản sinh ra vô cùng nhiều những “nội dung” gây rùng hết cả mình! Việc khoe tài sản hay dance challenge cũng nằm trong danh sách này. Rất nhiều video tổng hợp những video Tik Tok xuất hiện trên YouTube.
Nhận thấy rõ sức hút cực lớn của cringe, nhiều TikToker và YouTuber đã tập trung vào sản xuất video với mục đích duy nhất. Đó là làm người xem khó chịu. Phản ứng của người xem trước những video khá là thích thú. Tráo lưu này phố biến tương tự với cái cách mà thể loại phim “so bad it’s good” ra đời.
Tại Việt Nam, thể loại nội dung như vậy cũng xuất hiện với tuần suất dày đặc. Nổi bật nhất có thể kể tới hiện tượng Trần Đức Bo, Gái Nhật á,.. Chúng trở nên viral vì tính gây hài tới mức khó chịu. Mặc dù khái niệm Cringe không tồn tại trong tiếng Việt những vẫn có thể thấy những điểm tương đồng trong trào lưu của giới trẻ, từ Tây sang ta.
Cách sử dụng từ Cringe?
Cách dùng Cringe trong tiếng Việt
Trong tiếng Việt, để biểu đạt cảm xúc sau khi xem một video hay hình ảnh nào đó gây ức chế cho người xem, các bạn có thể diễn tả như sau:
- A: Ê ông coi cái video Tiktok này. Nó làm tui khó chịu tới mức vừa khóc vừa cười.
- B: Tui đã coi và hối hận. Mà cái gì đã lỡ thấy thì không thể giả vờ như chưa thấy được…
Cách dùng Cringe trong tiếng Anh
Cringe được sử dụng rất nhiều trong tiếng anh. Các bạn có thể tham khảo 2 trường hợp sử dụng cringe dưới đây:
- Ex1: She cringe when she watched a horror movie (Cô ấy co rúm người lại khi xem bộ phim kinh dị)
- Ex2: Lan cringe when bad grades (Lan ngượng ngùng khi bị điểm kém)
Các từ đồng nghĩa của “Cringe” trong tiếng Anh
Để sử dụng từ ngữ một cách linh hoạt, các bạn có thể tham khảo các từ đồng nghĩa như sau:
- Wince: nhăn nhó
- Cower: thu hẹp
- Grovel: lùm xùm
- Shudder: rùng mình
- Squirm: vặn vẹo
- Feel embarrassed: cảm thấy xấu hổ
- Feel mortified: cảm thấy bị thương
- Cower: thu hẹp
- Shrink: co lại
Cringe TikTok vô cùng phổ biến
Một chủ đề về video TikTok “cringey” đã lan truyền trên Twitter. Trong một video, một người phụ nữ đứng trước gương trong phòng tắm thực hiện các cử động ngón tay cái theo bài hát của Yo Gotti và Nicki Minaj trước khi lia máy để tiết lộ rằng cô ấy đang quay phim bằng cách ngậm điện thoại trong miệng. Trong một cảnh khác , một người đàn ông mặc vest của Walmart nhảy một cách dứt khoát “S&M” của Rihanna trước lá cờ Liên minh trong phòng ngủ của anh ta.
Những video này được thiết kế để chế nhạo mọi người và chúng nhận được hàng triệu lượt xem.
Nhưng hầu hết người lớn sử dụng ứng dụng không cố gắng để lan truyền: Họ đang tạo video TikTok vì nó thú vị. Như Kyle Mabson, Instagrammer đằng sau @selfies_food_and_pets đã nói: “Một phần lớn mọi người trên đó chỉ thích, ‘Tôi yêu bài hát Tỏa sáng này và tôi cần cho mọi người thấy cách hiểu của mình.’” Trong một thế giới mà nội dung của mọi người chắc chắn sẽ bắt đầu xem xét tương tự, video TikTok mang lại cảm giác kỳ lạ và mới mẻ.
Đó là một ứng dụng chứa đầy những người đăng nội dung kỳ lạ lên internet mà không có ý thức về bản thân hay xấu hổ. Điều đó dễ bị chế giễu, nhưng đó cũng là điều có thể dẫn đến thành công của TikTok.
Mọi người bị bắt nạt trực tuyến vì đăng bài tởm lợm. Họ có thể trở thành những meme có mức độ lan truyền vượt khỏi tầm kiểm soát của họ và cuối cùng trở thành bộ mặt của thứ mà họ không bao giờ có ý định quảng bá.
Họ cũng có thể trở thành siêu sao lan truyền, người xây dựng mạng lưới người hâm mộ ủng hộ khổng lồ và biến nó thành một sự nghiệp giải trí thành công. Điều đó không quan trọng đối với những người xem chúng. Trên TikTok, ranh giới giữa việc nhăn mặt riêng tư trước một bài đăng đáng chú ý và góp phần vào một loạt bình luận tàn nhẫn có thể quá hấp dẫn để vượt qua.
Năm 2011, một cô bé 13 tuổi tên là Rebecca Black nằm trong số những người đầu tiên vô tình đưa mình lên mạng xã hội những lời chế giễu. Với bài hát phù phiếm trị giá 2.000 đô la và video ca nhạc đi kèm, “Friday”, cô ấy trở thành mục tiêu dễ dàng vì giá trị sản xuất rẻ của bài hát và lời bài hát tự động điều chỉnh với những dòng như “Vui vẻ, vui vẻ, vui vẻ, vui vẻ / Mong đến cuối tuần”.
Mặc dù trải nghiệm của cô ấy được đánh dấu bằng nhiều năm chế giễu, bắt nạt và mất tình bạn, nhưng hàng loạt những người nổi tiếng lan truyền qua đêm sẽ tiếp nối trong những năm tới còn dài: Ken Bone vì đặt một câu hỏi đơn giản trong cuộc tranh luận tổng thống năm 2016, Danielle Bregoli vì đã chửi bới ra khỏi mẹ của cô ấy trong một tập phim của Tiến sĩ Phil (nghệ danh hiện tại: Bhad Bhabie). Cringe có thể có nhiều hương vị, tất cả đều được công chúng thưởng thức một cách thích thú.
Vào những năm 2010, người Mỹ đã đánh giá cao bộ phim hài kịch bản được thiết kế để khơi gợi cảm giác tương tự. Bản làm lại The Office của Mỹ, công chiếu vào năm 2005 và xoay quanh một ông chủ khó xử trong xã hội, người mà sự tuyệt vọng để được chấp thuận khiến anh ta gần như được yêu mến như thể anh ta thảm hại, đã trở thành một hit.
Khi chương trình kết thúc những tập cuối cùng của nó, giám đốc văn phòng Ken Kwapis nói , “Bạn đã không nghe thấy những từ như đáng ghét hoặc khó chịu một cách miễn phí trước [chương trình]. Bây giờ tôi đến các cuộc họp quảng cáo chiêu hàng, nơi các giám đốc điều hành nói, ‘Tôi muốn bộ phim hài đáng nhớ đó.’ ”
Đó là lý do tại sao vào năm 2018, khi lan truyền thông tin về một nền tảng truyền thông xã hội mới, nơi các game thủ, những kẻ lông bông và những người đàn ông trung niên chia sẻ những cái bẫy khát và meme dễ bị chế giễu, nhiều người, bao gồm cả tôi, rất thích thú khi xem các bộ sưu tập YouTube có nội dung về những kẻ phạm tội tồi tệ nhất.
Những gì chúng ta thu mình lại đóng một vai trò quan trọng trong cách chúng ta nhận thức thế giới. Phát triển sở thích đối với nội dung khó hiểu và sự khinh thường mà nó truyền cảm hứng thường có thể khiến người ta mất đi cảm giác có lỗi và lòng tốt của con người. Khi bị thúc đẩy bởi hiệu suất, tâm lý bầy đàn, căm ghét những gì khác biệt và sợ sai lầm, cuộc sống về cơ bản trở thành một cái vỏ của những gì nó có thể là. Tra hỏi nguồn gốc của sự khinh thường và suy nghĩ lại cách chúng ta phản ứng trước những tình huống xấu hổ là cách chúng ta chuyển sự khinh bỉ trong quá khứ.
********************
Đăng bởi: THPT Lê Hồng Phong
Chuyên mục: Tổng hợp
