Cyberpunk hiện đang là một đề tài được khai thác khá nhiều trong các sản phẩm giải trí như phim ảnh, truyện tranh và trò chơi điện tử. Đây được coi là một luồng gió khá mới mẻ và đang dần trở thành xu thế cho các sản phẩm giải trí mang nặng yếu tố Khoa học viễn tưởng. Vậy, Cyberpunk là gì, hãy cũng chúng tôi tìm hiểu trong bài viết ngày hôm nay nhé.
Cyberpunk là gì ?
Cyberpunk được coi là một nhánh của thể loại Khoa học viễn tưởng. Tác phẩm mang phong cách thế này thường được đặt trong bối cảnh tương lai và thường tập trung vào hai yếu tố chính được kết hợp lại đó là Công nghệ tân tiến (Cyber) và Cuộc sống cơ cực của con người (Punk). Cốt truyện của chúng thường tập trung vào việc những AI, những công nghệ tân tiến đi quá giới hạn cho phép, vượt quá tầm kiểm soát của con người, khiến trật tự thế giới đảo lộn, con người phải sống chui lủi để không bị lũ người máy kia khống chế. Đây được coi là kẻ đi tiên phong cho mọi dòng “Punk” của Khoa học viễn tưởng.
Lịch sử ra đời
Cyberpunk ra đời khi phong trào “Làn sóng mới cho Khoa học viễn tưởng” (New Wave science fiction) đang lan rộng và lớn mạnh vào những năm 60, 70 của thế kỷ trước, khi những cây bút nổi tiếng trong dòng Khoa học viễn tưởng như Philip K. Dick, Roger Zelazny, J. G. Ballard, Philip Jose Farmer và Harlan Ellision cùng nhau chấp bút để tìm ra một hướng đi mới cho thể loại Khoa học viễn tưởng vẫn còn ở giai đoạn sơ khai này.
Và cho tận tới năm 1983, định nghĩa Cyberpunk mới chính thức manh nha khi Bruce Bethke viết một truyện ngắn có tên Cyberpunk, đăng trên tờ Amazing Stories, thì lập tức nhận được nhiều sự quan tâm của dư luận và từ đây thì thuật ngữ Cyberpunk cũng được định nghĩa và trở nên nổi tiếng.
Bối cảnh thường thấy của Cyberpunk
Cyberpunk thường lấy cho mình bối cảnh khá tăm tối, với nhiều yếu tố được vay mượn từ các bộ tiểu thuyết trinh thám, thường miêu tả một xã hội tân tiến nhưng ẩn sâu bên trong đó là những âm mưu, thủ đoạn xấu xa. Các tác phẩm thuộc thể loại Cyberpunk này thường nói về việc nhân dân mất niềm tin chính quyền hoặc một giá trị quan trọng nào đó. Những câu chuyện thường có bối cảnh ở tương lai rất xa với hiện tại hoặc ở một hành tinh xa lạ nào đó, với những thành phố tân tiến và hiện đại nhưng ẩn dưới lớp vỏ hào nhoáng đó là một xã hội tha hóa, tội phạm nhan nhản và những công nghệ tối tân đáng lẽ ra phải được sử dụng để phục vụ lợi ích con người thì sẽ bị kẻ xấu nào đó lợi dụng.
Đặc điểm tuyến nhân vật
Những nhân vật chính của thể loại Cyberpunk này thường có khuynh hướng hơi bí ẩn và đen tối hơn so với những thể loại khác. Họ có thể là một Hacker, khủng bố hay tội phạm chống chính quyền. Tuyến nhân vật phản diện cũng khá điển hình khi chúng thường là những tập đoàn nào đó có khả năng thao túng chính quyền cũng như lợi dụng công nghệ tối tân để trục lợi, giành quyền điều khiển thế giới cả về kinh tế cũng như quân sự.
Những nhân vật chính của thể loại Cyberpunk đều bị xô đẩy vào một hoàn cảnh éo le nào đó, khiến họ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc chấp nhận một thỏa thuận mờ ám và nguy hiểm. Và ngay cả khi họ thực hiện xong nhiệm vụ, chưa chắc họ đã nhận được một cái kết có hậu, đó cũng chính là nút thắt để cốt truyện của dòng Cyberpunk có dịp được tỏa sáng.
Hiện nay, Cyberpunk đang là một xu thế dẫn đầu của Khoa học viễn tưởng khi mang một sức hút to lớn đối với khán giả trong các tác phẩm mà mình góp mặt. Những lĩnh vực có sự góp mặt của Cyberpunk cũng rất đa dạng, trong văn học thì có những tác phẩm như Neuromancer của William Gibson, Snow Crash của Neal Stepenson hay Altered Carbon của Richard K. Morgan. Trong điện ảnh thì có dòng phim Blade Runner nổi tiếng hay RoboCop của Paul Verhoeven. Trong trò chơi điện tử thì có Cyberpunk 2077 của CD Projekt RED, Deus Ex của Eidos Montreal. Và đặc biệt, Cyberpunk được khai thác rất nhiều trong Anime và Manga với những tác phẩm nổi tiếng như Akira của Katsuhiro Otomo hay Ghost in the Shell của Masamune Shirow.