Đô thị thông minh là loại đô thị áp dụng các loại công nghệ cao nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống, cải thiện chất lượng phục vụ của chính quyền, giảm tiêu thụ năng lượng và quản lý hiệu quả các nguồn tài nguyên thiên nhiên.
Đô thị thông minh là gì?
Đô thị thông minh hay (tiếng anh: smart city) là khu vực áp dụng các phương pháp điện tử và các loại cảm biến khác nhau để thu thập dữ liệu. Có thể xem cấu trúc của đô thị thông minh tương tự như cơ thể con người thì trí tuệ nhân tạo AI là não bộ, hệ thống cảm biến là các giác quan và mạng viễn thông số là hệ thống dây thần kinh.
Dữ liệu thu thập từ người dân, thiết bị, tòa nhà và tài sản được xử lý và phân tích nhằm quản lý và cải thiện hoạt động trên toàn thành phố cách hiệu quả. Như là giám sát và quản lý hệ thống giao thông và vận tải, nhà máy điện, mạng lưới cấp nước, hệ thống xử lý chất thải, phát hiện tội phạm, quản lý trường học, thư viện, bệnh viện và các tiện ích, dịch vụ cộng đồng khác.
Cuộc sống tiện nghi trong thành phố thông minh
Trong đô thị thông minh các hoạt động, sinh hoạt trong cuộc sống hàng ngày được tối ưu hóa tối đa như:
- Việc di chuyển trở nên nhanh chóng và linh hoạt nhờ hệ thống giao thông thông minh, giảm tắc đường hiệu quả, tiết kiệm nhiều thời gian.
- Tiêu chuẩn chăm sóc sức khỏe tốt hơn nhờ việc ứng dụng công nghệ vào công tác khám chữa bệnh. Các thiết bị thông minh sẽ theo dõi sức khỏe con người hàng ngày.
- Trẻ em được học tập trong môi trường giáo dục thông minh. Những công nghệ mới kết hợp với AI – trí tuệ nhân tạo được đưa vào chương trình đào tạo.
- Smart House với người máy, robot và trang thiết bị thông minh được lắp đặt trong từng ngóc ngách của ngôi nhà biến việc nhà trở nên đơn giản và dễ dàng.
Các yếu tố chính của đô thị thông minh
Các yếu tố cần thiết tạo nên một đô thị thông minh bao gồm:
- Quản lý – tổ chức: chính quyền bắt buộc phải sử dụng công nghệ thông tin hiện đại.
- Công nghệ: Các dịch vụ và hạ tầng trọng yếu được quản lý bởi công nghệ điện toán thông minh.
- Cộng đồng dân cư là chủ thể chính trong đô thị thông minh là những công dân hiện đại, có khả năng tham gia giám sát, thậm chí có thể tham gia vào công tác quản lý thành phố.
- Kinh tế: lợi ích kinh tế là động lực chính thúc đẩy việc xây dựng khu đô thị thông minh.
- Hạ tầng công nghệ thông tin, truyền thông: ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng phát triển của smart city.
- Môi trường tự nhiên: là giá trị cốt lõi mà đô thị thông minh hướng tới. Thông qua ứng dụng công nghệ con người sẽ quản lý hiệu quả nguồn tài nguyên thiên nhiên đồng thời đưa ra các biện pháp chống chọi với các tác nhân gây biến đổi môi trường.
Một vài ví dụ của đô thị thông minh
- Sử dụng hệ thống dùng cảm biến quản lý đèn đường, giảm mức tiêu thụ năng lượng và thuận tiện trong khâu quản lý, theo dõi và kiểm tra.
- Sử dụng cảm biến để theo dõi tình hình rò rỉ nước sạch, chống thất thoát nước cho thành phố.
- Sử dụng thiết bị giám sát ô nhiễm để nhanh chóng cung cấp thông tin cảnh báo cho người dân, nhất là những người có bệnh về đường hô hấp để có cách ứng phó kịp thời.
- Cảm biến xác định số xe trong bãi, có thể liên kết các bãi xe trong khu vực để điều phối giao thông, bãi đỗ cũng như hỗ trợ người lái xe.
- Cảm biến nhận dạng khuôn mặt kiểm soát người tham gia phương tiện công cộng, giảm chi phí quản lý, in vé và thuê mướn nhân công.
Các đô thị thông minh nổi tiếng trên thế giới
Hiện nay, trên thế giới có rất nhiều đô thị thông minh trong đó top 3 dưới đây là những mô hình ứng dụng hiện đại, nổi tiếng hàng đầu thế giới.
New York
Nhiều năm liên tiếp, New York luôn giữ vững thứ hạng đầu bảng trong danh sách các đô thị thông minh bậc nhất thế giới. Các giải pháp thông minh được ứng dụng tại đây tập trung giải quyết vấn đề liên quan đến việc bảo tồn nước, quản lý chất thải và an toàn công cộng.
Với dân số hơn 8,5 triệu người, môi ngày thành phố tiêu tốn đến 3,8 tỷ lít nước. Do đó, Cục Bảo vệ Môi trường đã triển khai hệ thống đọc đồng hồ tự động quy mô lớn để thu thập thông tin nhanh chóng về lượng tiêu thụ.
Các thùng rác thông minh hoạt động nhờ năng lượng mặt trời được đặt tại nhiều nơi nhằm theo dõi mức độ xả rác và đảm bảo việc thu gom rác diễn ra thực hiện thường xuyên.
Để cải thiện việc phát hiện tội phạm, thành phố triển khai Dự án HunchLab – giải pháp phần mềm sử dụng dữ liệu lịch sử và mô hình địa điểm để dự đoán sự cố xảy ra. Giải pháp giúp xác định các điểm nóng về tội phạm giúp cảnh sát tăng cường an toàn trong khu vực công cộng.
London
London là đô thị thông minh hàng đầu châu Âu, xếp thứ 2 ngay sau New York. Đây là thành phố đông dân nhất ở Anh và cũng là trung tâm đầu não của nhiều trong lĩnh vực trọng điểm.
Để giải quyết áp lực trong giao thông vận tải, thành phố đã triển khai Heathrow pods – hệ thống xe điện không người lái, không phát ra khí thải. Heathrow pods có khả năng tự động vận chuyển hành khách trên tuyến đường dài 3,9 km chỉ trong 5 phút (từ Nhà ga số 5 đến bãi đậu xe phía Bắc Sân bay Heathrow). Nhờ hệ thống này, London đã loại bỏ được 70.000 chuyến xe bus ~ tương đương với 100 tấn khí thải carbon dioxide thải ra môi trường tính từ năm tháng 5/2011.
Singapore
Là đất nước có diện tích khiêm tốn nhưng “đảo quốc sư tử” đã đạt được rất nhiều thành tựu trong việc phát triển công nghệ, tiếp cận quốc tế và bảo vệ môi trường. Thành phố đã triển khai hệ thống giao thông: One Monitoring – cổng thông tin toàn diện, có thể truy cập thông tin giao thông thu thập từ các camera giám sát lắp đặt trên đường và xe taxi bằng GPS.
Ngoài ra, Singapore cũng triển khai các hệ thống khác như:
- Hệ thống hướng dẫn đỗ xe, cung cấp cho các tài xế thông tin real-time về tình trạng chỗ đỗ xe.
- Ứng dụng thùng rác thông minh cho phép quản lý các loại chất thải thông minh.
- Virtual Singapore – bản sao kỹ thuật số có thể tương tác, được hiển thị dưới dạng hình ảnh 3 chiều. Nó ho phép Chính phủ theo dõi hoạt động của toàn bộ kết cấu hạ tầng trong thành phố theo thời gian thực. Qua đó, phân tích tất cả yếu tố: tình hình an ninh, mật độ dân cư, chất lượng không khí,…
Tại Việt Nam, một số tỉnh thành cũng đang dần phát triển và triển khai xây dựng mô hình đô thị thông minh. Tuy chỉ dừng lại ở việc thí điểm trên khu vực quy mô hẹp nhưng đây sẽ là bước đệm để thành phố, đất nước tiến xa hơn trong tương lai. Có thể kể đến những “cái tên” như:
+ Vinhomes Smart City – Thành phố quốc tế của công dân toàn cầu. Với vị trí tọa lạc tại trung tâm khu vực Mỹ Đình, đây là điểm sống lý tưởng dành cho cộng đồng người nước ngoài đang sinh sống và làm việc tại TP. Hà Nội và thế hệ công dân toàn cầu của Việt Nam.
+ The Peak Garden – hội tụ không gian sống chuẩn mực, an toàn dành cho mọi gia đình tại trung tâm TP HCM. Các căn hộ tại The Peak Garden có “chỉ số bảo vệ sức khỏe” nằm trong top đầu khi sở hữu không gian sống biệt lập, thân thiện với thiên nhiên với lớp hành lang xanh bao bọc cùng hệ thống chăm sóc sức khỏe hiện đại bậc nhất Việt Nam.
