Hệ thống chụp mạch máu số hóa xóa nền (Digital Subtraction Angiography viết tắt là DSA) là phương pháp chẩn đoán hình ảnh kết hợp giữa việc chụp X-quang và xử lý hình ảnh số để chụp hệ thống mạch máu trong cơ thể và dùng những kỹ thuật xâm lấn tối thiểu can thiệp điều trị từ trong lòng mạch máu mà không cần phải phẫu thuật mở xâm lấn.
Chụp mạch máu số hóa xóa nền giúp phát hiện sớm các bất thường của mạch máu, xác định chính xác các vị trí mạch máu bị tổn thương. Chụp mạch máu số hóa xóa nền hiện nay được xem là “thủ thuật vàng” trong các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh bệnh lý mạch máu nó chung và mạch máu não nói riêng.
1. Nguyên lý chụp mạch máu DSA
- Chụp DSA là sự kết hợp giữa kỹ thuật xử lý hình ảnh bằng máy vi tính và chụp mạch máu thông thường theo kỹ thuật Seldinger.
- Nguyên lý của kỹ thuật chụp mạch máu kỹ thuật số hóa xóa nền là sử dụng tia X- Quang và ánh sáng huỳnh quang để chụp mạch máu ở những vị trí cần thiết vào thời điểm trước và sau khi bơm thuốc cản quang vào mạch máu cần chụp. Sau đó, máy tính sẽ xóa mờ hình ảnh nền, thu được hình ảnh đầy đủ của tim và hệ thống mạch máu.
2. Hệ thống chụp gồm các bộ phận
- Bộ phận phát tia X
- Bộ phận thu nhận hình ảnh
- Bộ phận xử lý hình ảnh
- Bộ phận hiển thị hình ảnh
3. Ưu điểm của chụp mạch máu số hóa xóa nền DSA
- Chụp mạch máu số hóa xóa nền (DSA) hiện nay được xem là “thủ thuật vàng” trong các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh mạch máu. Chụp mạch máu số hóa xóa nền giúp cung cấp thông tin chính xác quá trình lưu thông máu khi đi qua các bộ phận của cơ thể được khảo sát, đặc biệt là quá trình cung cấp máu cho não và tim.
- Kỹ thuật này giúp phát hiện sớm các bất thường của mạch máu, tạo thuận lợi cho bác sĩ chẩn đoán chính xác các bệnh lý có liên quan đến sự tuần hoàn máu trong cơ thể, xác định chính xác các vị trí mạch máu tổn thương, từ đó sớm có kế hoạch điều trị, can thiệp phù hợp. đặc biệt các trường hợp bệnh nhân mắc các bệnh lý cấp cứu nghiêm trọng như nhồi máu não do tắc mạch máu lớn, nhồi máu cơ tim,…
4. Chỉ định chụp mạch máu số hóa xóa nền
- Can thiệp cấp cứu lấy huyết khối động mạch não trong đột quỵ tắc mạch máu não
- Chẩn đoán và điều trị các bệnh mạch não như: Túi phồng động mạch máu não, các tổn thương thông động – tĩnh mạch trong và ngoài sọ (AVM), Dò động tĩnh mạch não (AVF), các khối u giàu mạch máu trong và ngoài sọ…
- Chẩn đoán và điều hẹp Động mạch cảnh trong và ngoài sọ:
- Chẩn đoán và điều trị bệnh mạch máu tủy- cột sống
- Chẩn đoán và can thiệp các bất thường của trong chuyên khoa tim mạch như: Động mạch vành, động mạch chủ, động mạch thận, động mạch chi…
- Điều trị các bệnh lý khối U: U xơ tử cung, U xơ tiền liệt tuyến, ung thư gan…
Chống chỉ định: (Không có chống chỉ định tuyệt đối, tuy nhiên cần hết sức thận trọng với các trường hợp)
- Rối loạn đông máu nặng.
- Suy thận
- Dị ứng rõ ràng với thuốc đối quang i-ốt
- Phụ nữ có thai
5. Chụp mạch máu số hóa xóa nền tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ
- Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ với hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế hiện đại cùng đội ngũ chuyên gia, bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm trong khám điều trị bệnh lý thần kinh, Đột quỵ, Tim mạch đã điều trị và can thiệp rất nhiều trường hợp đột quỵ tắc mạch máu não, các bệnh lý mạch máu não khác và nhồi máu cơ tim bằng kỹ thuật chụp mạch máu số hóa xóa nền DSA thành công đem lại sự sống cho người bệnh.
- Trung tâm Đột quỵ – BVĐK tỉnh Phú Thọ đã thực hiện được hầu hết các kỹ thuật can thiệp mạch máu não số hóa xóa nền như: Đặt Stent điều trị hẹp động mạch cảnh, Can thiệp lấy huyết khối do tắc động mạch não, Can thiệp nút túi phồng động mạch não, Nút thông động mạch cảnh xoang hang, Nút thông/ Phát hiện rò động – Tĩnh mạch (AVM)…. Nhờ đó đã cứu sống được rất nhiều người bệnh nhập viện trong tình trạng nguy kịch.
Một số hình ảnh bệnh nhân được chụp và can hiệp mạch máu não bằng hệ thống máy số hóa xóa nền (DSA) tại Trung tâm Đột quỵ, BVĐK tỉnh Phú Thọ:
Thạc sĩ Bác sĩ Phan Ngọc Nhu – Trung tâm Đột Quỵ
