Glass Ionomer Cement là gì?
Glass Ionomer Cement (GIC) được đưa vào sản xuất năm 1972 như là một chất trám thẩm mỹ nhằm thay thế silicate.
Tác dụng của Glass Ionomer
Đến nay glass ionomer được sử dụng ngày càng rộng rãi do có nhiều cải tiến về độ trong cũng như đặc tính lý hóa và cơ học, đánh dấu bằng bước tiến phối hợp với resine để gia tăng mối nối vào men răng, tăng tính chịu lực và mài mòn bên cạnh ưu điểm vốn có là bám dính tốt vào ngà răng, phóng thích fluoride, hạn chế sâu tái phát và có tính ương hợp sinh học với mô tủy răng.
Glass ionomer ngày nay được dùng nhiều trên lâm sàng như xi măng dán gia tăng lực dính cho mão cầu, vật liệu trám cho cả răng sữa và răng vĩnh viễn ở mọi lứa tuổi, trám thẩm mỹ cho các xoang III và V của răng trước, tái tạo cùi răng cho phục hình và trám lót
Sử dụng glass ionomer tiện lợi và kết quả tốt, lâu bền nếu áp dụng đúng chỉ định và thực hiện đúng kỹ thuật.
Các loại FUJI trám răng dựa theo mục đích sử dụng
Fuji trám thẩm mỹ, chịu lực
– Fuji IX của hãng GC dùng cho kỹ thuật trám răng không sang chấn (ART).- Fuji IX GP của hãng GC được cải tiến để chịu lực, có thể trám cho các răng cối vĩnh viễn và tái tạo cùi răng trừ trám xoang II kép.
Hiện nay có thêm Fuji IX GP FAST và Fuji IX GP EXTRA thời gian làm việc và hoàn tất ngắn hơn Fuji IX GP.
Cement trám Fuji 9
Fuji trám cổ răng, răng trước
– Fuji II LC (Light cure) quang trùng hợp, có phối hợp resine dùng cho xoang V và sâu chân răng, có thể trám các răng cối vĩnh viễn trừ xoang II kép và tái tạo cùi răng, sắc trong và có nhiều màu.
Có 2 hình thức: 1 lọ bột + 1 lọ chất lỏng để trộn và loại trong con nhộng để bơm vào xoang.- Fuji Filling LC- Fuji VIII dùng trám xoang III và xoang V trong kỹ thuật ART.
Cement trám Fuji 2 Light cured
Fuji trám lót (lót nền)
Fuji Bond LC, quang trùng hợp, dùng để:
- Lót nền cho miếng trám composite, amalgam.
- Chống nhạy cảm, ê buốt.
- Sử dụng như chất bonding đối với miếng trám composite.
Fuji LiningTM LC Paste Pak, quang trùng hợp, hình thức gồm một hộp có 2 type bột nhão để trộn với nhau, loại này cần phải có dụng cụ bơm đặc biệt riêng (Paste Pak Dispensing)
Fuji trám dự phòng
– Fuji VII: chuyên dùng để trám dự phòng nhờ khả năng phóng thích flouride hiệu quả. Ngoài ra, Fuji VII còn dùng để trám lót và trám bề mặt chân răng.
Cement trám Fuji 7
Chất phủ bề mặt miếng trám
– G – COAT PLUS dùng để phủ lên bề mặt miếng trám GIC hoặc Composite để gia tăng độ cứng chắc và thẩm mỹ.
G-Coat Plus GC
Những điều cần lưu ý khi trám glass ionomer
Răng người trẻ hoặc răng có lỗ sâu lớn và sâu với ống ngà mở rộng: áp lực của độ pH acid bàn đầu vào tủy răng có thể gây nhạy cảm sau trám.
Không sử dụng acid etch khi trám G.I.C
Chỉ dùng Dentin Conditioner để chuẩn bị xoang trám, nếu xử lý ngà không đúng làm cho bề mặt răng còn lại lớp ngà bệnh, nước bọt, máu, dầu (trong tay khoan) hoặc những chất bẩn khác…gây nên sự hiện diện của vi kẽ do không hình thành được liên kết ion giữa GIC và răng.
Tránh dùng chất Bond-Resine
Không nên dùng các chất Bond-Resine trên bề mặt xoang trám, vì nó ngăn cản sự hình thành liên kết ion với răng.
Tỷ lệ trộn không đúng
Trộn không đúng tỉ lệ bột/nước, nếu quá nhiều nước dẫn đến hỗn hợp quá acid sẽ tạo liên kết yếu, trộn quá nhiều bột thì sẽ không có acid polyacrylic tự do làm hạn chế việc phóng thích ion từ răng tạo liên kết yếu.
Tránh đưa nguyên khối GIC vào xoang
Vì có thể đẩy acid vào trong mô tủy làm tăng áp lực nước giữa lúc trám, vì vậy nên đưa từng phần vật liệu và áp sát vào thành xoang nhằm giảm áp lực, đồng thời tránh bọt khí và bọng dưới đáy xoang, giúp tạo liên kết với răng tối đa.
Không nên thổi khô xoang quá
Vì phản ứng GIC cần nước để cân bằng, thiếu nước liên kết với răng sẽ yếu đi.Nếu có đặt khuôn trám, cần kiểm tra kỹ vật liệu đã đông cứng hoàn toàn trước khi gỡ khuôn và bôi vecni vào ngay để ngăn sự mất nước hoặc ngấm nước.
Trám cho xoang II lớn
Không nên sử dụng GIC để trám cho xoang II lớn (MOD), nơi chịu lực nhai mạnh.Trường hợp nướu viêm, cần điều trị trước khi trám.
Kỹ thuật tạo xoang và trám GIC
Vị trí xoang II (xoang ở mặt bên, dưới điểm tiếp xúc)
Tùy theo xoang nghiêng nhiều vào trong hay ra ngoài, mà dùng lối đó để đi vào xoang.Dùng mũi khoan tròn nhỏ hoặc trung bình đi vào xoang từ mặt bên (trong hoặc ngoài), mở rộng và làm sạch chung quanh thành xoang.Dùng nạo ngà lấy sạch ngà mềm.
- Bôi conditioner
- Bơm rửa sạch xoang
- Cô lập và lau khô xoang
- Đặt đai trám.
- Trộn GIC (có thể sử dụng Fuji IX GP, Fuji II LC)
Dùng thám trâm lấy GIC đưa vào xoang, ép sát đầu thám trâm vào thành xoang rồi kéo ra, hoặc bơm GIC (nếu dùng nhộng).Dùng bay trám cement nén hỗ trợ thêm.
- Chờ GIC đông cứng hoàn toàn, rút đai ra theo chiều ngoài-trong.
- Bôi vecni.
Dùng dao số 3 bén để lấy phần GIC thừa và bôi lại vecniXoang ở gần điểm tiếp xúc bên, nhưng chưa phá lên đến gờ bên thì dùng phương pháp “đường hầm”
Vị trí xoang V (cổ răng)
Loại xoang này thường có thành nướu ở dưới nướu và không có men răng nên dễ bị ướt nước bọt, dịch nướu và máu; vì vậy miếng trám GIC phù hợp hơn Composite.
- Chọn màu răng
- Dùng mũi khoan tròn nhỏ chạy quanh đường viền xoang hoặc chạy 2 rãnh dọc theo thành nướu và thành nhai.
- Bôi conditioner, rửa sạch, cô lập, lau khô xoang
- Trộn Fuji II LC hoặc Fuji VII
- Dùng thám trâm đưa GIC vào xoang
- Dùng đai nhựa trám cổ răng ép chặt GIC vào xoang và chiếu đèn 20 giây
- Dùng dao bén cắt phần GIC dư hoặc mũi khoan kim cương mịn để mài chỉnh phần dư.
Trám bít hố rãnh
Làm sạch răng, đặc biệt ở các hố, rãnh mặt nhai bằng bột đánh bóng (pumice) hoặc bằng Air-polishing, Air-abrasion, hoặc mài sửa soạn rãnh bằng mũi khoan kim cương mịn tròn nhỏ.
- Bôi conditioner
- Rửa sạch, cô lập, thổi khô.
- Trộn Fuji VII, dùng thám trâm đưa vào các rãnh.
- Dùng cây nhồi đầu nhỏ tạo hình, lấy vật liệu thừa
- Bôi varnish hoàn tất.
Các ứng dụng khác của GIC trong chữa răng
Lót nền
Hiện nay GIC được dùng để lót nền cho miếng trám Composite và amalgame ở những xoang sâu nhờ nó có tính tương hợp sinh học với răng.
Không cần tạo xoang đặc biệt và làm ngàm cơ học, chỉ cần lấy sạch ngà mềm, đặt GIC (loại lót nền) vào xoang và chiếu đèn, nên chờ sau 24 giờ mới chuẩn bị xoang để trám kết thúc.Trường hợp xoang II lớn, GIC được trám đầy hoàn toàn phía dưới và nối ra thành xoang theo hình thể giải phẫu nhưng dưới tiếp điểm, phần trên còn lại dành cho composite (phương pháp Sandwich).Trường hợp xoang sâu sát tủy, sau khi lót nền (1 lớp mỏng) bằng Fuji Lining hoặc Fuji VII, có thể dùng GIC IX trám tạm để theo dõi khoảng 4 tháng.
Tái tạo cùi
GIC thường dùng để tái tạo cùi cho những răng sống, nếu răng chết tủy và mất các thành bên thì sử dụng composite để tái tạo cùi tốt hơn, tuy nhiên nếu còn ít nhất 2 thành, sau khi đặt chốt tủy, có thể dùng GIC IX để tái tạo cùi.
Phủ bề mặt:
Dùng G- Coat Plus bôi một lớp mỏng lên bề mặt miếng trám và chiếu đèn, hoặc những miếng trám cũ bị đổi màu, xuất hiện vết nứt, cũng có thể dùng để sửa chữa lại, hoặc mão tạm muốn bóng đẹp cũng dùng được.
Nguồn: nhavietdental.vn