Bài học và ý nghĩa câu tục ngữ Há miệng chờ sung

Há miệng chờ sung là gì

Đối với một người trưởng thành, để có tiền chi trả cho ăn uống, mua sắm và sinh hoạt hằng ngày thì việc cần làm là phải lao động chăm chỉ. Tuy nhiên, trên thực tế vẫn còn rất nhiều người lười biếng lao động, mà lại muốn có cái ăn, cái mặc, ăn bám ba mẹ hay dựa dẫm vào thành quả của người khác. Để phê phán những người có tư tưởng như vậy, ông bà xưa có câu tục ngữ: “Há miệng chờ sung”.

1. Nguồn gốc của câu tục ngữ: “Há miệng chờ sung”

Câu tục ngữ này xuất hiện từ một câu chuyện xưa kể lại rằng, có một anh chàng mồ côi cha mẹ nhưng có tên biệt hiệu là “Đại Lãn” vì hắn ta quá lười. Trong khi là một chàng trai trẻ sức dài vai rộng nhưng không chịu làm việc, còn luôn nghĩ ra hết cách này đến cách khác để khỏi động tay động chân mà vẫn có cái ăn. Đến một ngày, sự làm biếng lên đến đỉnh điểm, hắn ta nghĩ ra cách mình ngồi dưới gốc cây sung kia, rồi chỉ việc há miệng to, một chuyện quá đơn giản để có được thức ăn sống qua ngày mà chẳng cần tốn sức leo trèo, hái lượm gì vì sung mùa này chín nhiều, rụng lả tả. Hắn cứ nằm đấy, có rất nhiều sung rụng xung quanh nhưng chẳng có quả nào rơi trúng vào miệng của hắn cả. Chờ mãi chờ mãi, đến ngày kia có một người đi qua đường, hắn ta gọi lại, nhờ nhặt trái sung bỏ hộ vào miệng. Không may gặp phải một người lười giống hệt hắn ta, người này dùm hai ngón chân cặp quả sung để bỏ vào miệng của chàng lười.

Câu chuyện kết thúc tại đây, và câu tục ngữ “Há miệng chờ sung” được ra đời để đả kích những kẻ lười biếng chực ăn sẵn bằng cầu may như Đại Lãn. Ngay cả những quả sung mà còn không chịu được những người lười biếng thì còn ai chịu được. Đối với một kẻ lười nhác thì công việc nhàn rỗi như hái sung bỏ vào miệng ăn cũng hóa nặng nhọc vô cùng. Những người lười biếng, không biết chịu khó lao động nhưng lại vẫn muốn có cuộc sống đầy đủ và thích hưởng thụ cái có sẵn của người khác, hoặc trông chờ vào sự may mắn của số phận như việc chàng trai lười chờ sung rụng luôn bị mọi người lên án.

Bài học từ câu “Há miệng chờ sung”

Cuộc sống bây giờ, ai ai cũng cần có tiền để mà trang trải cuộc sống, làm sao sống không có tiền trong thời buổi vật giá leo thang. Muốn có tiền thì phải chăm chỉ lao động, phải bỏ thời gian và công sức của mình ra để làm việc cho một ai đó hoặc tự làm chủ công việc của mình để nhận được tiền công cho những gì mình đã làm. Từ những đồng tiền đó ta mới có thể lo cho cuộc sống của mình và gia đình, chỉ khi lao động để kiếm tiền ta mới biết trân trọng giá trị của nó. Nhiều người vẫn ước mỗi ngày có nhiều hơn hai bốn giờ để có thể làm việc nhiều hơn, kiếm tiền nhiều hơn, trong khi đó lại có những kẻ lười biếng lại lãng phí nó.

Bác Hồ cũng từng nói “Lao động là vinh quang” chính là muốn nhấn mạnh ý nghĩa quan trọng của lao động đối với cuộc sống của mỗi người. Và từ bé chúng ta đã được ba mẹ dạy dỗ rằng không được lười biếng và phải cố gắng học hành để có kiến thức, rồi để khi lớn lên ra đời lao động hưởng thành quả theo đúng công sức của mình, với thành quả đó ta có thể mua được những thứ ta thích, đi đến những nơi ta muốn. Dù là lao động chân tay hay lao động trí óc cũng đều được trân trọng, bởi vì nó trực tiếp và gián tiếp tạo được nên ý nghĩa cho cuộc sống, làm giàu cho xã hội, đưa con người ngày càng đi lên, chinh phục những chặng đường mới. Không có một sự thành công nào là không phải trả giá cả, cho nên muốn đi được thành công thì phải làm việc hết công suất và cố gắng hết mình.

Trên con đường thành công sẽ chẳng bao giờ có dấu chân của kẻ lười biếng, xã hội ngày nay lại càng không thể chứa những con người “Há miệng chờ sung” như vậy được, không công bằng cho người chăm chỉ, cần cù giỏi giang khác. Sự lười biếng có thể sẽ đào thải chúng ta ra khỏi xã hội loài người, biến chúng ta thành kẻ lạc hậu. Lười biếng còn khiến cho con người ta nhanh chóng thấy nản lòng, không tin tưởng vào khả năng của bản thân mình rằng mình làm được. Không phải ai sinh ra cũng được trời phú cho sự thông minh, thế nên chúng ta phải cần thật chăm chỉ chịu khó trau dồi kiến thức để không bị tụt hậu, trở thành người vô ích, sống tầm gửi. Còn nếu bạn không những không thông minh mà còn vô cùng lười biếng thì bạn sẽ nhanh chóng bị rơi vào bế tắc của cuộc sống này. Chính sự lười biếng ấy sẽ giết chết tương lai của bạn, khó mà tồn tại được trong một xã hội mà con người ai cũng phải nỗ lực hết mình để vươn lên.

Lười biếng sẽ để lại những hậu quả xấu đối với mỗi người, vì thế mà chúng ta cần cố gắng và nỗ lực hết sức ngay bây giờ. Chúng ta nhất là những người trẻ là những người còn sức khỏe, có tài năng, trí tuệ và trái tim nhiệt huyết tuổi trẻ không bao giờ cho phép bản thân được lười biếng một phút giây nào mà phải luôn cố gắng không ngừng nghỉ để đạt được mong muốn của bản thân và trở thành những con người có ích, cống hiến cho xã hội những điều tốt đẹp nhất. Khi chúng ta không đủ năng lực thực sự thì hãy dùng sự kiên nhẫn, chăm chỉ, chắc chắn thành công sẽ đến và không được có suy nghĩ “Há miệng chờ sung” hay chờ đợi dựa dẫm vào người khác trong khi bản thân mình chỉ cần cố gắng là có thể làm được.

Câu tục ngữ: “Há miệng chờ sung” tuy ngắn gọn nhưng mang ý nghĩa sâu sắc, nhắc khéo chúng ta không được biếng nhác. Căn bệnh lười biếng này nếu không được điều trị khắc phục một cách đúng đắn, sẽ trở thành một thói xấu khó bỏ. Vậy nên những ai cảm thấy bản thân mình đang giống anh chàng Đại Lãn trong câu chuyện thì hãy rèn luyện bản thân trở nên chăm chỉ hơn và đừng để sự lười nhác của bản thân khiến cho tương lai của bạn rơi vào vũng bùn.

Hỏi Đáp

Bài học và ý nghĩa câu tục ngữ Há miệng chờ sung – Truyện Cổ Tích

1. Nguồn gốc của câu tục ngữ: “Há miệng chờ sung”

Bài học từ câu “Há miệng chờ sung”