Có rất nhiều cách phân loại bằng thạc sĩ: dựa trên ngành học, mức độ chuyên sâu, điều kiện đầu vào, … Nhìn chung, chúng ta có thể chia bằng thạc sĩ thành hai loại: bằng chuyên môn và bằng học thuật. Với chương trình học thuật, sinh viên tiếp cận các kiến thức tổng quát về ba mặt tự nhiên, xã hội và nghiên cứu, trong khi chương trình chuyên môn tạo điều kiện cho sinh viên tập trung tìm hiểu về lĩnh vực mà mình quan tâm. Chương trình chuyên môn thông thường tốn nhiều thời gian hơn chương trình học thuật.
Lưu ý: Tên các loại bằng được tạm dịch và kèm theo tên tiếng Anh để các bạn tiện tra cứu.
>> Bảng kê Thuật ngữ Du học
Bằng thạc sĩ học thuật
Thạc sĩ khoa học xã hội (Master of Arts – MA)
Bằng thạc sĩ này được trao cho các cá nhân hoàn tất các khoá học về khoa học xã hội như truyền thông, giáp dục, ngôn ngữ, văn học, địa lý, lịch sử và âm nhạc. Sinh viên sẽ được giảng dạy thông qua các bài giảng và hội thảo, sau đó thực hiện bài kiểm tra hoặc luận văn thạc sĩ dựa trên một dự án nghiên cứu độc lập.
Thạc sĩ khoa học tự nhiên (Master of Science – MS, MSc)
Bằng thạc sĩ này được trao cho các cá nhân hoàn tất các khoá học về khoa học tự nhiên như sinh học, hoá học, kĩ thuật, y tế hay thống kê. Một số ngành như kinh tế có thể được xem là ngành khoa học tự nhiên – xã hội, và sinh viên có thể lựa chọn xem bằng của mình sẽ được gọi bằng cái tên nào. Đối với những ngành như vậy, người ta thường cho rằng bằng MS có “sức nặng” hơn bằng MA ở một số nơi.
Thạc sĩ nghiên cứu
Bằng thạc sĩ nghiên cứu bao gồm ba loại:
Master of Research (MRes)
Bằng này tập trung vào việc đào tạo sinh viên trở thành một nghiên cứu sinh. Đây sẽ là một lợi thế với các sinh viên mong muốn theo học tiến sĩ hoặc bắt đầu sự nghiệp nghiên cứu của mình bởi khoá học này đòi hỏi khối lượng nghiên cứu cao hơn MA và MSc. Một số cơ sở đào tạo xem chương trình MRes tương đương với chương trình MSc, vì vậy bạn cần phải đọc kĩ nội dung các khoá học trước khi nộp hồ sơ.
Master by Research (MPhil)
Đây là khoá học cho phép sinh viên nghiên cứu chuyên sâu vào một lĩnh vực cụ thể một cách độc lập để hoàn thành một dự án lớn hơn. Đây có thể coi là tiền đề cho việc học lên tiến sĩ, và ở một số trường, sinh viên coi MPhil là một cách để “thử nghiệm” trước khi chính thức theo đuổi một chương trình tiến sĩ. Thời gian theo học MPhil thường dài hơn các bằng thạc sĩ khác, tuy nhiên ở mỗi quốc gia, mỗi trường khác nhau sẽ có một cách đánh giá và giảng dạy riêng.
Master of Studies (MSt)
Bằng MSt chỉ được giảng dạy ở một số trường (trong đó có Oxford, Cambridge), và nó cũng yêu cầu sinh viên tham gia các giờ học trên lớp cũng như hoàn tất luận văn hoặc bài kiểm tra giống như MA và MSc. Trong một số trường hợp, sinh viên sở hữu bằng MSt sẽ được theo học tạm thời chương trình tiến sĩ. Sự ra đời của bằng này xuất phát từ thực tế tại khối các trường ‘Oxbridge’ khi các sinh viên hoàn tất chương trình Cử nhân khoa học xã hội (Bachelor of Arts) nghiễm nhiên được cấp bằng MA sau một khoảng thời gian nhất định, trong khi những sinh viên muốn có bằng MSt cần phải hoàn tất một chương trình đào tạo sau đại học.
Bằng thạc sĩ chuyên môn
Bằng thạc sĩ chuyên môn còn được gọi là bằng thạc sĩ chuyên nghiệp (Professional Master’s Degrees) bởi nó tập trung vào việc đào tạo sinh viên để theo đuổi các ngành nghề trong tương lai. Cũng vì lẽ đó mà một số bằng thạc sĩ chuyên môn có tên bắt đầu bằng chữ “Professional”, vi dụ như Bằng Thạc sĩ Khoa học Chuyên nghiệp (Professional Science Master’s Degree – PSM).
Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh (Master of Business Administration – MBA)
Chương trình Thạc sĩ Quản trị kinh doanh (MBA) cung cấp cho sinh viên các kĩ năng và kiến thức để họ có thể đảm nhiệm các vị trí kinh doanh và quản trị. Sinh viên sẽ theo học trên nhiều khía cạnh khác nhau, từ đó cho phép họ linh hoạt trong việc lựa chọn cơ hội nghề nghiệp cho mình. Nhiều sinh viên theo học MBA là những người đang đi làm bởi một số khoá học yêu cầu ít nhất 3 năm kinh nghiệm. Bạn cũng có thể kết hợp MBA với một chuyên ngành khác như kế toán hay tài chính. Những bằng cấp có liên quan khác bao gồm Thạc sĩ Kế toán (Master of Professional Accountancy – MPAcc) và Thạc sĩ Hệ thống Thông tin (Master of Science in Information Systems – MSIS).
>> Sự khác nhau giữa bằng MBA và MSc Kinh tế
>> 10 trường có chương trình MBA tốt nhất thế giới
Thạc sĩ Khoa học Thư viện (Master of Library Science – MLS, MLIS, MSLS)
Chương trình này cung cấp kiến thức và kĩ năng cho sinh viên để làm việc tại các vị trí trong thư viện. Đây là một trong những yêu cầu bắt buộc tại các thư viện ở Mĩ và Canada.
Thạc sĩ Quản trị Công (Master of Public Administration – MPA)
Với chương trình này, sinh viên có thể học chuyên sâu vào một lĩnh vực cụ thể như môi trường, quản trị quốc tế cũng như khoa học – công nghệ để có thể làm việc tại các cơ quan chính phủ hay phi chính phủ (Non-governmental organizations – NGOs) cũng như các cơ quan phi lợi nhuận. Bằng MPA kết hợp các yếu tố học thuật và thực tế, tập trung vào việc hân tích và quản trị các chính sách công. Các bằng thạc sĩ tương tự có thể kể đến như Thạc sĩ Chính sách Công (Master of Public Policy – MPP), Master of Public Affairs (MPA), Thạc sĩ Quy hoạch Đô thị (Master of Urban Planning – MUP) và Master of International Affairs (MIA).
Thạc sĩ Y tế Công cộng (Master of Public Health – MPH)
Chương trình học gồm các nội dung về nghiên cứu, chẩn đoán bệnh và các chính sách y tế sẽ giúp sinh viên làm việc tại các lĩnh vực liên quan như dịch tễ học, sức khoẻ toàn cầu hay dinh dưỡng. Ở một số nơi, bạn bắt buộc phải tốt nghiệp từ một trường y mới có thể theo học MPH trong khi ở những nơi khác, bạn chỉ cần có bằng Cử nhân là đủ.
Thạc sĩ Công tác Xã hội (Master of Social Work – MSW)
Đây là chương trình học dành cho các cá nhân có mong muốn hoạt động xã hội, qua đó cải thiện cuộc sống cho cộng đồng. Nội dung học cho phép sinh viên ra trường có thể trực tiếp làm việc với các cá nhân cần hỗ trợ hoặc gián tiếp giúp đỡ thông qua con đường chính trị hoặc tổ chức cộng đồng.
Thạc sĩ Luật (Master of Laws – LLM)
Với chương trình này, sinh viên đã theo học một chương trình Luật ở bậc cử nhân có thể được đào tạo chuyên sâu thông qua nghiên cứu để có thể kết hợp kiến thức và các kĩ năng cơ bản, qua đó trở thành luật sư trong tương lai.
Thạc sĩ Tổng hợp (Master of Arts in Liberal Studies – MA, MALS, MLA/ALM, MLS)
Đây là một chương trình tổng hợp được thiết kế dành cho các sinh viên mong muốn giảng dạy tại các trường khai phóng. Các sinh viên sau khi tốt nghiệp sẽ có đủ kiến thức sâu rộng, trong đó nội dung học MALS được tổng hợp từ nhiều môn học và giảng viên tại trường. Thông thường, các sinh viên khai phóng lựa chọn chương trình này mong muốn được thách thức bản thân, khám phá và theo đuổi các kiến thức mới hơn là một công việc ổn định và thành công.
Thạc sĩ Nghệ thuật (Master of Fine Arts – MFA)
Tấm bằng này được trao cho các cá nhân sáng tạo và học tập trong các lĩnh vực về biểu diễn nghệ thuật hay nghệ thuật phòng thu (studio arts). Nội dung đào tạo bao gồm thiết kế, nhiếp ảnh, dựng phim, nhà hát và hội hoạ. Bên cạnh lý thuyết, sinh viên còn có cơ hội tiếp cận môi trường làm việc thực tế thông qua các bài tập.
Thạc sĩ Âm nhạc (Master of Music – MM/MMus)
Loại bằng này được cấp bởi các trường dạy nhạc và học viện âm nhạc. Chương trình học bao gồm các ngành học chuyên sâu được sinh viên lựa chọn (như biểu diễn, sáng tác hoặc sản xuất) kết hợp các kiến thức nhạc lý chuyên sâu. Bằng MM là một bước chuẩn bị tốt để trở thành giáo viên dạy nhạc hoặc một người làm việc chuyên nghiệp trong tương lai.
Thạc sĩ Giáo dục (Master of Education – MEd, MSEd, MIT, MAEd, MAT)
Đây là chương trình dành cho các sinh viên theo đuổi sự nghiệp giáo dục. Một số bằng MEd có thể coi như giấy chứng nhận để trở thành giáo viên giảng dạy tại các trường công lập, trong khi một số bằng khác dành cho các giáo viên đã có kinh nghiệm để theo học các kiến thức chuyên sâu như giáo dục đặc biệt hay quản trị. Chương trình học bao gồm các bài giảng và các giờ thực tập giảng dạy.
Thạc sĩ Kỹ thuật (Master of Engineering – MEng)
Bằng này vừa có thể mang tính học thuật (tập trung vào lý thuyết nền tảng), vừa có thể mang tính chuyên môn (tập trung vào các lĩnh vực cụ thể do sinh viên lựa chọn). Yêu cầu tốt nghiệp của chương trình này bao gồm các bài viết được xuất bản trên các tạp chí liên quan hoặc một quá trình đào tạo trong nhà máy hoặc phòng nghiên cứu.
Thạc sĩ Kiến trúc (Master of Architecture – MArch)
Sinh viên theo học Thạc sĩ Kiến trúc cần phải tham gia thực tập và hoàn tất bài kiểm tra hoặc dự án cuối khoá để được cấp bằng. Tên gọi của chương trình này có thể khác nhau tuỳ theo nội dung học. Sinh viên được đào tạo trong các lĩnh vực như thiết kế, xây dựng, lịch sử kiến trúc, …
Điều kiện học thạc sĩ
Các bằng thạc sĩ cũng có thể được phân biệt thông qua các điều kiện mà sinh viên cần đáp ứng trước khi theo học. Cụ thể:
Bằng thạc sĩ thông thường (MA, MSc, MLA, MSW, …)
Một yêu cầu cơ bản và phổ biến là sinh viên cần phải sở hữu bằng Cử nhân nếu muốn học Thạc sĩ. Thông tin cụ thể đã được trình bày tại các phần trước.
Thạc sĩ kinh doanh / quản trị (MBA, MSc, MIM, MSM, MA, MEM)
Một số chương trình như MBA đòi hỏi sinh viên phải có trong tay một số kinh nghiệm làm việc nhất định. Các bằng MSc trong lĩnh vực quản trị (MSc, MIM, MSM) hay bằng Thạc sĩ Quản trị Kĩ thuật (Masters in Engineering Management – MEM) thường yêu cầu bằng Cử nhân tương đương, trong khi bằng MA trong lĩnh vực quản trị “chào đón” tất cả các sinh viên mà không phân biệt bằng Cử nhân.
Thạc sĩ điều hành (Executive master’s degrees – EMBA, EMS)
Chương trình học này được thiết kế dành riêng cho các cá nhân có nhiều kinh nghiệm làm việc, thậm chí nhiều hơn cả yêu cầu đầu vào của MBA. Các ngành học phổ biến bao gồm Quản trị Kinh doanh (EMBA) hoặc Khoa học Tự nhiên (MSc).
Thạc sĩ nghiên cứu (Master by Research)
Đây là bằng được trao cho các Cử nhân có nhiều thành tựu nghiên cứu xuất sắc hoặc nhiều bài nghiên cứu được xuất bản.
Thạc sĩ tổng hợp (MEng, MMath, MSci, …)
Đây là chương trình học kéo dài bao gồm chương trình Cử nhân và Thạc sĩ, đặc biệt là trong các môn khoa học và kĩ thuật. Đây là cơ hội cho các bạn mong muốn theo học chương trình tổng hợp và nhận bằng thạc sĩ ngay sau khi kết thúc các năm học phổ thông. Thời gian hoàn thành chương trình sẽ dài hơn 1 năm so với một khoá học Cử nhân thông thường, tuy nhiên sinh viên có thể kết thúc chương trình sớm hơn 1 năm để tốt nghiệp với tư cách Cử nhân đại học.
Ở một số quốc gia như Mĩ, bạn cũng có thể nhận ngay bằng thạc sĩ sau khi kết thúc chương trình cử nhân của mình nếu bạn có kết quả học tập xuất sắc. Cách này được gọi là “en route”, “in passing” hay “in course”.
Nguồn: Top Universities
