Có lẽ không ai muốn có một khoản nợ cả. Tuy nhiên, xét cho cùng, chẳng ai có thể đảm bảo cả đời không phát sinh một khoản nợ nào. Yếu tố quan trọng hơn cần xem xét chính là khoản nợ phát sinh là nợ xấu hay nợ tốt? Tìm hiểu thêm nợ tốt là gì và sự so sánh nợ tốt – nợ xấu cụ thể hơn qua những nội dung sau.
1. Nợ tốt là gì?
Nợ tốt là những khoản nợ sẽ giúp bạn xây dựng tài sản hoặc mang lại cho bạn dòng tiền đều đặn. Trái ngược với nợ tốt là nợ xấu, tức là những khoản nợ không tạo ra thêm giá trị cho tài sản trong tương lai mà còn khiến bạn phải trả nhiều hơn cho nó.
Ví dụ hoàn hảo cho một khoản nợ tốt cho thể là khoản nợ vay mua nhà ở giá rẻ. Nhà đầu tư được hưởng lãi suất thấp khi chính phủ kích thích thị trường bất động sản, khoản vay ban đầu sẽ sinh sôi lợi nhuận khi thị trường nhà đất đi lên trong thời gian sau đó.
Một ví dụ khác gần gũi hơn: các sinh viên vay tiền để học đại học với lãi suất thấp, thậm chí được hỗ trợ lãi suất bởi chính phủ. Sau khoảng thời gian 4 năm học và ra trường, sinh viên làm việc trả nợ cho khoản vay này. Đây là cách trang bị kiến thức và nền tảng để sinh ra lợi nhuận lâu dài.
Nói như vậy, cũng có thể hiểu trong nhiều trường hợp nợ tốt chính là nợ lãi suất thấp. Các khoản cho vay mua nhà thường được coi là nợ tốt.
Trong thời gian vay mua nhà, các nhà đầu tư cũng có thể lựa chọn các phương án linh hoạt khoản vay để hưởng lãi suất thấp hơn. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là bạn phải tính đến khả năng trả nợ của mình.
Đối lập với khái niệm nợ tốt là gì sẽ là nợ xấu. Nợ xấu là khoản tiền có thể lớn (hoặc nhỏ tuỳ quy mô) nhưng được dùng để mua một thứ tài sản có thể nhanh chóng mất giá trị và thậm chí không tạo ra thu nhập trong dài hạn.
Nợ xấu cũng có thể hiểu là nợ có lãi suất cao, ví dụ nợ thẻ tín dụng.
Quy tắc đầu tiên để tránh nợ xấu chính là tránh hết sức các khoản phát sinh nếu không thực sự cần. Ví dụ, bạn muốn mua một chiếc iPhone 14 pro Max mới nhưng chưa đủ ngay 30 triệu, bạn lựa chọn mua trả góp bằng thẻ tín dụng trong vòng 12 tháng. Như vậy, mỗi tháng bạn phải trả cho ngân hàng 2,5 triệu cho khoản mua điện thoại. đó lại không phải khoản chi duy nhất cố định hàng tháng mà còn nhiều khoản nữa, và sau 1 năm chiếc điện thoại cũng lỗi mốt. như vậy bạn ôm một khoản nợ vẫn phải trả, vừa có nguy cơ không trả được, nhưng món đồ lại mất giá theo thời gian. Đó là một khoản nợ xấu.
2. So sánh nợ tốt và nợ xấu
Sau khi xem xét khái niệm, chúng ta có thể nhận thấy sự khác biệt lớn nhất giữa nợ tốt và nợ xấu là: nợ tốt giúp nhà đầu tư xây dựng thêm tài sản, trong khi nợ xấu lại khiến bạn tiêu hao tài sản.
Các khoản nợ được xem là tốt khi nó tạo ra thêm giá trị cho tài sản hoặc đem lại dòng tiền đều đặn cho bạn. Một quy tắc chung là nợ tốt mang lại tỷ suất lợi nhuận cao hơn lãi vay; nhờ đó, bạn sẽ có khoản lợi nhuận chênh lệch giữa lợi nhuận bạn nhận được và lãi vay bạn phải trả cho chủ nợ.
Trong khi đó, nợ xấu là các khoản nợ không làm tăng giá trị tài sản ròng của bạn mà còn khiến bạn phải trả lãi suất rất cao. Nợ xấu khiến thu nhập của bạn bị “bào mòn” vì tiền lãi. Quy tắc tổng thể là nếu khoản nợ mang lại cho bạn tỷ suất lợi nhuận thấp hơn lãi vay hoặc không mang lại lợi nhuận, đó là một khoản nợ xấu.
3. Các ví dụ về nợ tốt
Các khoản vay sinh viên
Các khoản vay dùng để chi trả học phí đại học là một ví dụ hoàn hảo cho một khoản nợ tốt. Các khoản vay sinh viên thường có lãi suất rất thấp trong khi việc học ở trường đại học mang lại rất nhiều lợi ích trong tương lai. Tính trung bình, một cá nhân có học vấn càng cao thì tài sản họ kiếm được càng lớn. Vì vậy, một khoản vay sinh viên sẽ mang lại tỷ suất sinh lợi cao hơn nhiều so với lãi suất cá nhân đi vay phải trả.
Vay mua bất động sản
Một ví dụ nợ tốt điển hình khác là vay mua bất động sản. Sau một thời gian, sau khi trả hết khoản nợ, bạn sẽ có một tài sản của mình và tài sản này còn tăng giá theo thời gian. Tức là từ một nguồn vốn nhỏ ban đầu, bạn sẽ để thời gian làm việc của nó, khiến khoản tiền này sinh sôi nảy nở.
Vay để kinh doanh
Một trường hợp khác cũng được tính là nợ tốt chính là vay để kinh doanh. Với khoản tiền vốn ban đầu, nợ kinh doanh sẽ tạo ra dòng tiền thuận lợi hàng năm phụ thuộc vào khả năng kinh doanh của bạn.
Trong khi đó, khoản vay kinh doanh cũng khiến tỷ suất lợi tăng cao. Tuy nhiên, mức tăng còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố ví dụ như môi trường kinh tế, thói quen tiêu dùng, sản phẩm kinh doanh…
Nợ kinh doanh là một khoản đầu tư hấp dẫn nhưng cũng cần thời gian và sự kiên nhẫn để hái trái ngọt.
Các khoản nợ có lãi suất thấp
Một ví dụ cơ bản khác có thể kể đến đơn giản là nợ lãi suất thấp. Các khoản vay vốn chủ sở hữu thường được coi là nợ tốt vì lãi suất của chúng thấp hơn các loại nợ khác như cho thẻ tín dụng.
Ngược lại, nợ xấu có thể hiểm là khoản vay với lãi suất cao tới 20%/năm. nợ tín dụng được tính là một khoản nợ xấu. ví dụ nợ thẻ tín dụng: bạn sẽ dùng tiền của người khác để thanh toán cho món mình mua hiện tại. Các khoản nợ này thường tiêu vào ăn uống, mua sắm, nghỉ dưỡng… tức là những khoản vay này sẽ không tạo ra lợi nhuận trong lâu dài.
Trên đây là một số tìm hiểu về vấn đề nợ tốt là gì? Bên cạnh đó là những chia sẻ về sự phân biệt nợ tốt và nợ xấu, cũng như các ví dụ tiêu biểu về nợ tốt. Bạn có thể tham khảo thêm để hiểu rõ và áp dụng trong các trường hợp cần thiết cho bản thân mình.
Vương Linh
