Ông Tạ Viên Tích (Jack Shieh) một người Việt với hơn 20 năm định cư tại Anh được vừa Nữ hoàng Elizabeth II trao tặng Order of the British Empire – OBE – vì thành tích phục vụ cộng đồng.
OBE – mà có người Việt dịch là Huy chương hiệp sĩ hoàng gia – là phần thưởng của nữ hoàng Anh tặng cho những công dân Anh có thành tích xuất sắc trong việc phát triển cộng đồng, và kiến tạo công ăn việc làm cho xã hội.
Ông Tích hiện là giám đốc hội Tâm thần Việt Nam, một tổ chức bất vụ lợi giúp đỡ về y tế, sức khỏe cho bà con người Việt và người Hoa sống ở Luân Đôn.
Đài BBC đã phỏng vấn ông Tạ Viên Tích về phần thưởng có thể nói lần đầu tiên được trao cho người Việt tại xứ Anh này.
Tạ Viên Tích: Tôi qua đây từ đầu năm 1980, sau hai tuần lễ thì tôi bắt tay vào việc giúp đỡ bà con tỵ nạn, như đưa bà con về đây, giúp bà con định cư, phát triển cộng đồng.
Rồi sau đó tôi làm giám đốc hội Refugee Action giúp đỡ bà con người Việt, những người sang Anh trong giai đoạn định cư thứ hai (1989-1993)
Cũng trong thời gian đó, Bộ trưởng Bộ Nội Vụ Anh có mời tôi tham gia vào cơ quan Race Relations Advisory – tức ban tư vấn về quan hệ sắc tộc cho ổng.
Tôi làm cho ổng trong 4 năm hay 5 năm gì đó cho đến năm 1993. Tôi nghĩ là phần thưởng OBE là do ông Bộ trưởng Nội Vụ đề đạt lên Buckingham Palace.
BBC: Ông có nhiều năm làm việc cho cộng đồng người Việt và Hoa, giúp đỡ bà con hòa nhập vào xã hội chính ngạch (mainstream society) của nước Anh, thế đánh giá của ông như thế nào về sự giúp đỡ của nước Anh dành cho người di dân?
Tạ Viên Tích: Cũng rất khó nói. Có hai vấn đề. Về chính phủ Anh thì họ giúp một phần nào nhưng điều quan trọng nhất thì mình phải cố gắng như thế nào để hòa nhập vào cái đời sống mới ở đây.
Về hệ thống trợ giúp cộng đồng thì ở nước Anh cũng có các chính phủ từ Trung ương cho đến địa phương họ đều có ngân khoản để giúp cộng đồng địa phương phát triển. Ngoài đó ra còn có những hội từ thiện khác giúp họ hòa nhập, cái này còn tùy vào năng lực của từng hội.
BBC: Tôi thấy trong cộng đồng di dân ở nước Anh, trong đó có người Việt, tỷ lệ người nghèo không cao, đành rằng cũng có một số người ăn trợ cấp xã hội, ông thấy sao?
Tạ Viên Tích: Cái này còn tùy thuộc vào quan niệm, đánh giá như thế nào là giàu và nghèo. Nếu giàu là có xe hơi và các tiện nghi trong gia đình như tivi, máy giặt, thì hầu hết những người nghèo ai cũng có.
Tức là đối với những người không có công ăn việc làm thì chính phủ đã lo cho rồi, và tạm đủ. Còn những ai muốn giàu nhiều hơn thì phải ra ngoài làm ăn, buôn bán. Người tạm gọi là bình dân ở đây đã được chính phủ lo nhà cửa, và trợ cấp cho rồi, cho nên chính phủ có làm đủ chức năng trong việc chăm lo cho công dân của họ.
BBC: Thế còn Việt Nam thì sao, khi ông về bên đó thăm, ông có gặp người nghèo hay không?
Tạ Viên Tích: Có chứ, vẫn còn người nghèo.
BBC: Thế số người này gần đây có giảm bớt hay không?
Tạ Viên Tích: Nếu mà nói ở các thành phố lớn thì OK, công ty ngoại quốc họ đầu tư nhiều thì công ăn việc làm dễ hơn.
Còn ở miền quê thì cũng còn nhiều người gặp khó khăn.
BBC: Thế chính sách của chính phủ đưa ra nhằm giảm số người nghèo ông thấy có tác dụng hay không?
Tạ Viên Tích: Nói sự thật thì cái đó rất là khó. Việt Nam cũng giống như Trung Quốc hiện tại vấn đề tham nhũng vẫn tiếp tục thì làm sao lo được cho dân.
Chỉ nói một vấn đề căn bản nhất là vấn đề y tế cho dân. Ở Việt Nam sự thật là nếu anh bệnh anh có tiền thì có bác sĩ.
Còn nếu anh không có tiền mà phải dùng nhà thương công thì có thể phải đợi sắp hàng cả ngày vẫn chưa tới phiên anh để gặp bác sĩ.
–
Người Viễn Xứ, ĐứcTôi rất vui và rất khâm phục lòng nhiệt tình nhân ái, tinh thần giúp đỡ mọi người khi đọc trang phỏng vấn ông Tạ Viên Tích (Jack Shieh) được Nữ hoàng trao tặng Order of the British Empire – OBE – vì thành tích phục vụ cộng đồng đề nghị BBC đưa lên trang chính mục „ý kiến của bạn“. Tôi hy vọng cũng có nhiều người Việt ở ngoại quốc đã và đang làm những cái đẹp, cái hay, cái vinh dự như ông Tạ Viên Tích.