Biên dịch và phiên dịch là hai khía cạnh có quan hệ chặt chẽ với nhau trong lĩnh vực dịch thuật. Điểm chung giữa chúng là đều có nhiệm vụ truyền tải các nội dung từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác. Do đó, nhiều người thường sử dụng hai khái niệm này thay thế cho nhau, dẫn đến có những hiểu lầm nhất định về phiên dịch và biên dịch.
Chính vì vậy, trong bài viết này Ms Uptalent sẽ giúp bạn đọc phân biệt biên dịch và phiên dịch. Hy vọng sau bài viết bạn sẽ hiểu rõ phiên dịch là gì và biên dịch là gì.MỤC LỤC: 1- Phiên dịch là gì? 1.1- Khái niệm phiên dịch 1.2- Mô tả công việc phiên dịch 1.3- Mức lương của phiên dịch viên2- Biên dịch là gì? 2.1- Khái niệm 2.2- Mô tả công việc biên dịch viên 2.3- Mức lương của biên dịch viên3- Phân biệt biên dịch và phiên dịch4- Cơ hội việc làm ngành biên dịch và phiên dịch
1- Phiên dịch là gì?
1.1- Khái niệm phiên dịch
Phiên dịch là việc diễn giải lời nói của người này cho người khác bằng một thứ ngôn ngữ khác. Người thực hiện việc này được gọi là phiên dịch viên.
Quá trình phiên dịch chỉ diễn ra trong khoảng thời gian ngắn. Phiên dịch viên sau khi nghe ngôn ngữ nguồn sẽ phải ngay lập tức diễn giải lại bằng ngôn ngữ đích.
Phiên dịch viên phải có khả năng dịch xuôi và dịch ngược ngay tại chỗ mà không cần tra từ điển hoặc sử dụng các tài liệu tham khảo khác. Vì vậy họ sẽ không thể dịch được nếu không hiểu được nội dung, ý nghĩa của câu nói và họ cũng không thể giải thích cho người khác khi có điều gì đó họ không thực sự hiểu rõ.
1.2- Mô tả công việc phiên dịch
Phiên dịch viên tại các công ty khác nhau sẽ thực hiện các nhiệm vụ khác nhau. Tuy nhiên, họ thường phải làm những công việc chính sau:
+ Phiên dịch tại các buổi hội thảo, hội nghị, sự kiện, phỏng vấn, cuộc họp,… của công ty. Đây đều là những tình huống mà phiên dịch viên nào cũng có thể trải qua. Tình tình thực tế sẽ phụ thuộc công ty họ làm việc.
+ Phiên dịch và soạn thảo các loại tài liệu, văn bản, hồ sơ. Phiên dịch viên có nhiệm vụ tiếp nhận và phiên dịch các tài liệu, văn bản phục vụ cho các hoạt động kinh doanh hàng ngày của doanh nghiệp. Chẳng hạn, hợp đồng kinh doanh, thông tin sản phẩm, thông tin đối tác,… Họ sẽ phải phối hợp cùng các bộ phận khác để đảm bảo chuyển ngữ chính xác nhất nội dung các tài liệu.
+ Kiểm tra và xác thực tính chính xác của các văn bản, tài liệu bằng tiếng nước ngoài trong công ty. Số lượng tài liệu trong các doanh nghiệp có làm ăn với đối tác nước ngoài hoặc các công ty, tập đoàn đa quốc gia vô cùng lớn. Trong đó, có rất nhiều tài liệu quan trọng, liên quan đến việc hợp tác làm ăn của công ty như tài liệu khách hàng, thoả thuận hợp tác, báo cáo tài chính, báo cáo kết quả kinh doanh,… Nhiệm vụ của phiên dịch viên là phải “biên tập lại” các tài liệu này. Tức là họ sẽ phải kiểm tra lại ngữ pháp, chính tả, bố cục, cách hành văn,… Để đảm bảo độ chính cao nhất cho các tài liệu, phiên dịch viên sẽ phải kết hợp với các bộ phận khác trong công việc.
>>>> Xem thêm: Phiên dịch viên là ai? Mô tả công việc của phiên dịch viên
+ Hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng và duy trì mối quan hệ với đối tác nước ngoài. Phiên dịch viên là người am hiểu rõ ngôn ngữ của đối tác nước ngoài nên họ thường được giao trách nhiệm liên lạc, hỏi han, chăm sóc khách hàng và phát triển mối quan hệ với các đối tác nước ngoài. Bởi vậy, trong một số doanh nghiệp phiên dịch viên được tuyển dụng để đảm nhận vai trò của một trợ lý hoặc thư ký cho một vị trí quản lý cấp cao nào đó.
+ Lập báo cáo các nhiệm vụ công việc đã thực hiện. Nếu cấp trên là người nước ngoài, phiên dịch viên sẽ phải thực hiện báo cáo song ngữ.
1.3- Mức lương của phiên dịch viên
Hiện tại mức lương của phiên dịch viên tại Việt Nam hiện khá cao. Mức lương trung bình vào khoảng 15 – 20 triệu/tháng. Mức lương này sẽ phụ thuộc vào quy mô của từng doanh nghiệp.
Với các phiên dịch viên làm việc tại công ty có quy mô nhỏ, ít kinh nghiệm, mức lương thường từ 10 – 12 triệu/tháng.
2- Biên dịch là gì?
2.1- Khái niệm
Biên dịch là hoạt động chuyển ngữ các văn bản từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác mà vẫn đảm bảo không làm thay đổi ý nghĩa của văn bản gốc. Công tác biên dịch đòi hỏi người thực hiện phải có kỹ năng ngôn ngữ xuất sắc và am hiểu văn hoá của quốc gia sử dụng loại ngôn ngữ đó. Bên cạnh đó họ còn phải có kỹ năng viết tốt để chuyển ngữ mượt mà, thu hút.
Thông thường người dịch sẽ phải nắm bắt nội dung, văn phong và hình thức của văn bản gốc sau đó mới tiến hành biên dịch và hiệu đính nội dung bằng ngôn ngữ đích. Điều này nhằm đảm bảo văn bản được giữ nguyên ý nghĩa, văn phong và hình thức như ban đầu.
Trên thực tế, không phải biên dịch viên nào cũng có thể dịch xuôi lẫn ngược tốt. Rất nhiều dịch giả chỉ giỏi dịch xuôi hoặc dịch ngược.
2.2- Mô tả công việc biên dịch viên
Tuỳ thuộc vào yêu cầu công việc và đặc điểm của từng doanh nghiệp mà công việc cụ thể của biên dịch viên sẽ rất khác nhau. Tuy nhiên, hầu hết biên dịch viên nào cũng phải thực hiện các nhiệm vụ sau:
+ Biên dịch, xử lý các tài liệu song ngữ theo yêu cầu của cấp trên. Đây là nhiệm vụ cơ bản của biên dịch viên. Họ sẽ phải chuyển ngữ nội dung các tài liệu từ ngôn ngữ nào đó sang tiếng Việt, hoặc dịch các tài liệu, văn bản tiếng Việt sang ngôn ngữ khác để phục vụ cho các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
+ Soạn thảo các văn bản song ngữ như là các thông báo nội bộ, các thoả thuận, giao dịch với đối tác nước ngoài,… Việc soạn thảo cần đảm bảo tính chính xác để các hoạt động trong công ty diễn ra suôn sẻ, hiệu quả.
+ Tìm kiếm các tài liệu, thông tin được viết bằng tiếng nước ngoài và biên dịch lại để cung cấp thêm các tài liệu nghiên cứu, tài liệu làm việc cho nhân viên trong công ty.
>>>> Bạn xem thêm: 12 câu hỏi phỏng vấn biên phiên dịch
+ Chuẩn bị các tài liệu song ngữ cần thiết cho các buổi thuyết trình, tọa đàm của công ty theo như các tiêu chí cấp trên yêu cầu.
+ Kiểm tra, đánh giá các bản dịch chuyên ngành nhằm đảm bảo nội dung bản dịch sát nội dung gốc nhất.
+ Quản lý các tài liệu, văn bản biên dịch sao cho hợp lý. Đồng thời cần biết cách sắp xếp, phân bổ thời gian làm việc cho khoa học để hoàn thành các bản dịch đúng thời hạn.
+ Thực hiện các công việc hành chính khác như sắp xếp, lưu trữ các tài liệu, văn bản của công ty,…
2.3- Mức lương của biên dịch viên
Hiện tại mức lương trung bình của biên dịch viên khoảng 15 triệu/tháng. Khoảng lương phổ biến dao động từ 10 – 25 triệu/tháng.
3- Phân biệt biên dịch và phiên dịch
Qua khái niệm phiên dịch và biên dịch ở trên có lẽ bạn cũng thấy được điểm khác nhau giữa hai vị trí công việc này. Tuy nhiên, Uptalent sẽ tóm lược 5 điểm khác biệt chính giữa biên dịch và phiên dịch để bạn có thể phân biệt hai khái niệm này tốt hơn.
Thứ nhất, phương thức truyền đạt
Với biên dịch nội dung được truyền tải dưới dạng viết. Trong khi đó nội dung phiên dịch được thể hiện ở dạng nói, ngay tại thời gian thực.
Thứ hai, thời gian thực hiện
Biên dịch sẽ có thời gian thực hiện lâu hơn. Người dịch sẽ đọc văn bản, sau đó tiến hành chuyển ngữ và kiểm tra, đối chiếu với bản gốc trước khi phát hành.
Với phiên dịch, công việc mang tính chất tức thời. Người dịch sẽ phải thực hiện việc chuyển ngữ nhanh. Họ không hề có thời gian kiểm tra lại để chỉnh sửa bản dịch như biên dịch.
Thứ ba, công cụ hỗ trợ
Biên dịch viên có thể sử dụng các công cụ hỗ trợ trong quá trình dịch thuật như từ điển, công cụ kiểm tra chính tả và các tài liệu hỗ trợ khác.
Phiên dịch viên không có thời gian sử dụng công cụ hỗ trợ. Họ phải dịch trực tiếp tại thời điểm nói, theo tốc độ người nói và ngay khi ngôn ngữ nguồn tạm dừng. 
>>>> Có thể bạn quan tâm: Tìm hiểu nghề phiên dịch viên
Thứ tư, độ chính xác
Biên dịch có độ chính xác cao hơn phiên dịch. Bởi vì người dịch có thời gian đọc, nghiên cứu văn bản cần dịch và họ có thể sử dụng nhiều công cụ khác hỗ trợ cho việc dịch.
Trong khi đó, phiên dịch viên không có thời gian để suy nghĩ và lựa chọn ngôn từ. Họ cũng không có sự hỗ trợ của các công cụ. Nên độ chính xác không cao như biên dịch.
Thứ năm, số người tham gia công việc
Với biên dịch, bạn có thể làm việc theo nhóm và chia sẻ công việc để thực hiện việc chuyển ngữ nhanh hơn. Còn với phiên dịch bạn chỉ có thể làm việc độc lập, không thể làm việc theo nhóm.
4- Cơ hội việc làm ngành biên dịch và phiên dịch
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu, ngành biên dịch và phiên dịch trở nên cần thiết hơn bao giờ hết. Chính vì vậy, rất nhiều cơ hội việc làm rộng mở dành cho những người theo đuổi lĩnh vực này.
Bạn có thể chọn làm việc tại các tổ chức quốc tế, công ty đa quốc gia, công ty du lịch, tòa soạn báo, đài phát thanh, truyền hình, nhà xuất bản, công ty dịch thuật và rất nhiều tổ chức, đơn vị kinh doanh khác.
Bên cạnh đó, bạn cũng có thể làm việc tại các cơ quan phụ trách đối ngoại thuộc các bộ, ban ngành trong chính phủ.
Ngoài công việc chính thức, những người làm trong ngành biên dịch và phiên dịch còn có nhiều cơ hội làm thêm bên ngoài. Do đó mức thu nhập của họ rất cao.
>>>> Xem thêm: Định hướng nghề nghiệp nghề phiên dịch viên
Hiện tại mức thu nhập bình quân khi phiên dịch tại các hội nghị, hội thảo vào khoảng 200 – 400 USD/ngày. Tuy nhiên để có mức thu nhập như vậy đòi hỏi người làm phiên dịch phải đầu tư thời gian và công sức rất lớn.
Tóm lại, bạn có thể hiểu đơn giản biên dịch sẽ liên quan đến dịch tài liệu và được thể hiện dưới dạng văn bản. Còn phiên dịch liên quan đến các hoạt động truyền tải ngôn ngữ dưới dạng nói.
Trong bối cảnh hiện tại thì cả biên dịch và phiên dịch đều là những nghề nghiệp có cơ hội việc làm rất tốt. Chỉ cần bạn có đam mê, tình yêu với ngôn ngữ và vốn hiểu biết sâu rộng chắc chắn đây sẽ là những lựa chọn nghề nghiệp lý tưởng dành cho bạn.
>>>> Bạn xem thêm: Tìm hiểu nghề phiên dịch viên
–
HRchannels – Headhunter – Dịch vụ tuyển dụng cao cấp
Hotline: 08. 3636. 1080 Email: sales@hrchannels.com / job@hrchannels.com Website: https://hrchannels.com/ Địa chỉ: Tòa MD Complex, 68 Nguyễn Cơ Thạch, Nam Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam
Nguồn ảnh: internet
