Rừng amazon là một dải đất rộng lớn chạy dọc theo dòng sông amazon. Đây được mệnh danh là bảo tàng thiên nhiên hùng vĩ nhất thế giới. Tuy vậy, không phải ai cũng biết amazon ở đâu, ở nước nào, diện tích bao nhiêu. Chính vì vậy, hôm nay IASlinks sẽ giới thiệu đến mọi người những điều thú vị về vùng đất này
Rừng amazon ở đâu? ở nước nào?
Amazon là một khu vực rộng lớn trải dài qua 8 quốc gia ở Nam Mỹ bao gồm: Brazil, Bolivia, Peru, Ecuador, Colombia, Venezuela, Guyana, Suriname và Guyana thuộc Pháp. Cảnh quan bao gồm:
- Diện tích rừng Amazon: 1,4 tỷ mẫu rừng rậm, một nửa số rừng nhiệt đới còn lại trên hành tinh,
- 4.100 dặm sông uốn lượn.
- 2,6 triệu dặm vuông ở lưu vực sông Amazon.
Có một mối liên hệ rõ ràng giữa Amazon và khí hậu cũng như sự tồn vong của hành tinh. Các khu rừng mưa, chứa 90-140 tỷ tấn carbon, giúp ổn định khí hậu địa phương và toàn cầu. Phá rừng có thể giải phóng một lượng đáng kể carbon này, có thể gây ra những hậu quả thảm khốc trên khắp thế giới.
Amazon chứa hàng triệu loài, hầu hết trong số chúng vẫn chưa được mô tả, và một số loài động vật hoang dã khác thường nhất thế giới. Đây là một trong những nơi trú ẩn cuối cùng trên Trái đất dành cho báo đốm, đại bàng và cá heo hồng, đồng thời là nhà của hàng nghìn loài chim và bướm. Các loài sống trên cây bao gồm con lười hai ngón phương nam, Saguinus imperator, khỉ đuôi sóc lùn và khỉ Goeldi. Sự đa dạng của khu vực là đáng kinh ngạc:
- 40.000 loài thực vật
- 3.000 loài cá nước ngọt
- Hơn 370 loại bò sát
- Loài đặc trưng: Báo đốm, Macaw, Cá heo sông Amazon, Khỉ nhện đen, Ếch phi tiêu độc
Để bảo vệ các loài này, WWF làm việc với các cộng đồng địa phương, đối tác của các tổ chức phi chính phủ, các tập đoàn và chính phủ để đảm bảo giảm thiểu nạn phá rừng và suy thoái các dòng sông.
Vai trò của rừng amazon
Rừng Amazon đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa lượng mưa ở Nam Mỹ.
Rừng nhiệt đới Amazon giúp ổn định nhiệt độ toàn cầu.
Lá phổi siêu to khổng lồ giúp lọc bụi bẩn cũng như cung cấp oxy cho sự sống
Di sản thiên nhiên của nhân loại.
Vùng dự trữ sinh học quý giá.
Tiềm năng để phát triển nông nghiệp và giao thông vận tải.
Tại sao phải đặt vấn đề bảo vệ rừng Amazon
Cần phải đặt vấn đề bảo vệ rừng mưa nhiệt đới Amazon vì:
- Lượng mưa: Rừng Amazon chịu trách nhiệm tạo ra 50 – 75% lượng mưa tại vùng Amazon, độ ẩm từ Amazon cũng ảnh hưởng đến lượng mưa ở Tây và Trung Mỹ.
- Lưu trữ carbon: Rừng Amazon đang lưu trữ 86 tỉ tấn carbon, nếu lượng carbon này thoát ra, Trái Đất sẽ lâm nguy.
- Đa dạng sinh học: 30% các loài sinh vật được tìm thấy ở Amazon, nhiều loài có giá trị tiềm năng với con người dưới dạng thuốc, lương thực.
- Tầm quan trọng đối với các quốc gia Nam Mỹ: Ở lưu vực Amazon, hàng chục triệu người sống phụ thuộc vào những nguồn lợi mà nó mang lại:
- Giao thông vận tải đường sông.
- Khai thác và thu gom lâm sản ngoài gỗ là các ngành công nghiệp chính ở nhiều thành phố.
- Giảm nguy cơ hỏa hoạn và ô nhiễm không khí.
- Cá ở các nhánh sông là nguồn thức ăn khổng lồ.
- Rừng cung cấp phì nhiêu cho các đồng bằng.
Chính vì những lý do trên, cùng với vấn nạn phá rừng, cháy rừng đang hoành hành khiến cho vấn đề bảo vệ rừng Amazon đang ngày càng được chú trọng.
Thổ dân rừng amazon
Các nhóm thổ dân bản địa như Yanomamo và Kayapo đã sống ở Amazon trong hàng nghìn năm, tồn tại nhờ vào khu rừng này. Tuy nhiên, ngày nay họ phải đối mặt với nhiều mối nguy hại từ người định cư tìm cách khai thác nguồn tài nguyên thiên nhiên đáng kể của Amazon.
Người ta ước tính những bộ tộc ở đây xuất hiện cách ngày nay khoảng 32.000 đến 39.000 năm trước. Kể từ thời điểm đó, người Amazon đã phát triển lối sống kết hợp tốt với những lợi ích và hạn chế của rừng nhiệt đới.
Thông thường, hoạt động săn bắn những động vật hoang dã được tìm thấy gần các con sông, chẳng hạn như cá, rùa, capybara và cá sấu là nguồn thức ăn chủ yếu của thổ dân nơi đây. Cho đến gần đây, súng ngắn, mũi tên tẩm chất độc và giáo là những thứ phổ biến trong mà họ sử dụng, nhưng những vũ khí thô sơ này ngày càng được thay thế bằng súng, khi chúng có thể mua được.
Các nhóm săn bắn hái lượm đã từng là dân du mục, sống trong các khu định cư nhỏ tạm thời trong vòng 4-5 năm cho đến khi tất cả các nguồn tài nguyên thiên nhiên cạn kiệt – sau đó họ tiếp tục di chuyển.
Nhưng vì sự xâm chiếm đất đai của những người không phải là bản địa, nhiều nhóm thổ dân đã bị ép buộc vào lối sống định canh và trở thành nông dân.
Những thay đổi như vậy không chỉ phá hủy lối sống truyền thống mà còn khiến người dân địa phương mất quyền kiểm soát lãnh thổ của họ. Những người được hưởng lợi từ việc này là lâm tặc, thợ đào vàng và những người thực dân khác.
Một số bộ lạc săn bắn hái lượm từng có lãnh thổ rộng lớn. Ví dụ, những kẻ săn đầu người Mundurucu của Brazil đã săn bắt bừa bãi động vật và con người. Các cuộc đột kích được thực hiện vào các bộ lạc lân cận để thu phục phụ nữ và bảo vệ lãnh thổ.
Qua bài viết này, chắc các bạn đã phần nào hiểu được về rừng Amazon và những điều thú vị về vùng đất này rồi phải không nào.