Tại các nước phát triển, thai giáo được áp dụng để giáo dục em bé ngay từ trong bụng mẹ. Phương pháp này cũng đang được nhiều bậc cha mẹ tại Việt Nam làm theo. Tuy nhiên, nhiều gia đình thường tiến hành thai giáo sai cách.
Thai giáo là gì?
Thai giáo là sự tổng hợp các phương pháp giáo dục thai nhi được bắt đầu từ lúc mang thai để dưỡng thai, giúp thai nhi trong bụng phát triển đầy đủ các tiềm năng về thể lực và trí tuệ.
Thai giáo nhằm đảm bảo các mục đích sau:
- Đảm bảo môi trường tốt nhất cho sự phát triển của thai nhi cả trong và ngoài cơ thể người mẹ.
- Giúp bé phát triển trí não toàn diện từ trong bụng mẹ, phát triển ngôn ngữ, phản xạ và tăng chỉ số cảm xúc ở trẻ.
- Gắn kết tình cảm giữa bố mẹ và em bé.
- Trang bị kiến thức, kỹ năng, thái độ tốt cho bố mẹ trong việc nuôi dạy con, tạo tiền đề cho việc giáo dục trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Phân loại phương pháp thai giáo
Có thể chia thai giáo thành 2 loại:
- Thai giáo trực tiếp: gồm các biện pháp tác động đến thai nhi bằng các bài tập 5 giác quan của mẹ và bé để giúp thai nhi tiếp nhận được giáo dục tích cực.
- Thai giáo gián tiếp: gồm các biện pháp giáo dục gián tiếp thai nhi thông qua chăm sóc cơ thể người mẹ để thai nhi tiếp nhận mọi hành động, suy nghĩ và cảm xúc của mẹ bầu.
5 cách tiến hành thai giáo
Thai giáo được tiến hành thông qua 5 giác quan là thính giác, thị giác, khứu giác, vị giác và xúc giác vì ngay từ trong bụng mẹ các giác quan của trẻ đã được hình thành và phát triển đầy đủ.
Thính giác
Từ lúc được 4 tuần tuổi, thai nhi đã bắt đầu phát triển thính giác. Sang tuần thứ tám, tai ngoài hình thành, trung khu thần kinh thính giác chưa phát triển nên thai nhi vẫn chưa nghe được âm thanh từ thế giới bên ngoài.
Đến tuần thứ 16, thai nhi bắt đầu phản ứng với âm thanh và khi đến tuần thứ 24-25, hệ thống truyền âm thanh đến tai mới hoàn chỉnh.
Do đó bố mẹ có thể tiến hành các hoạt động kích thích thính giác của thai nhi bằng cách:
- Nói chuyện, đọc truyện và kể chuyện cho thai nhi giúp hệ thần kinh của thai nhi làm quen với ngôn ngữ đồng thời mang lại cảm giác quen thuộc, an toàn và ấm áp cho thai nhi.
- Cho thai nhi nghe nhạc nhẹ nhàng, du dương… sẽ kích thích thai nhi phát triển tốt.
Thị giác
Thai giáo thị giác hay nói cách khác là thai giáo bằng ánh sáng nếu được thực hiện đúng cách sẽ giúp kích thích thị giác của bé, tiền đề giúp bé có đôi mắt khỏe mạnh khi chào đời.
Thị giác của thai nhi được hình thành muộn hơn so với các giác quan khác, bắt đầu phát triển thị giác từ tuần thứ 26, con ngươi của bé có thể co giãn khi tiếp xúc với ánh sáng từ tuần thứ 33.
- Mẹ dùng đèn pin di chuyển dọc theo bụng vài giây rồi tắt, lặp đi lặp lại hành động để thai nhi quen với ánh sáng. Mẹ vừa soi bụng vừa trò chuyện để bé an tâm khi ánh sáng chiếu vào.
- Vào buổi sáng, mẹ bầu có thể ra ngoài tắm nắng nhẹ để thai nhi cảm nhận được ánh sáng tự nhiên.
Khứu giác
Khoang mũi của thai nhi được hình thành đầy đủ vào tuần thứ 9 của thai kỳ. Vào tuần thứ 13, các dây thần kinh kết nối khứu giác với não bộ nhưng phải đến tuần thứ 36 khứu giác mới hoàn thiện hoàn toàn và biết phản ứng với mùi thông qua nước ối của mẹ.
Thời điểm này mẹ cũng sẽ nhạy cảm với mùi do nội tiết tố thay đổi, mẹ nên lựa chọn các loại hương dịu nhẹ, chiết xuất thiên nhiên để kích thích phát triển khứu giác cho bé.
Một số mùi hương tốt cho cả mẹ và bé phải kể đến:
- Tinh dầu bưởi: Lợi tiểu, chống trầm cảm.
- Tinh dầu oải hương: Giảm stress, thư giãn tinh thần, cải thiện mất ngủ.
- Tinh dầu khuynh điệp: Tăng cường hệ hô hấp, chống sung huyết, chống viêm.
Xúc giác
Xúc giác của thai nhi bắt đầu phát triển song song với sự phát triển của thính giác và thị giác, bắt đầu từ tuần thứ 8 của thai kỳ.
Các hoạt động kích thích xúc giác của trẻ như vuốt ve, massage nhẹ nhàng âu yếm sẽ kích thích xúc giác của trẻ đồng thời giúp trẻ cảm nhận được tình yêu thương của bố mẹ, các tế bào não cũng hoạt động tốt hơn.
Mẹ bầu cũng nên lưu ý không nên xoa bụng bầu quá nhiều, chỉ nên thực hiện vào tầm 9h tối, kéo dài 5 – 10 phút để không ảnh hưởng đến sinh hoạt của thai nhi và tránh kích thích co thắt tử cung.
Vị giác
Đây là một trong các giác quan phát triển sớm nhất ở thai nhi, bắt đầu từ tuần thứ 13 đến tuần thứ 16, thai nhi đã có gai lưỡi để cảm nhận mùi vị khác nhau. Vì vậy mẹ bầu cần bổ sung đa dạng các loại thức ăn để kích thích vị giác ở trẻ.
Sai lầm thường gặp khi thực hành thai giáo
Cùng điểm danh những sai lầm cơ bản mà mẹ bầu mắc phải khi thực hành phương pháp thai giáo trong thời kỳ mang thai.
Ép mình nghe nhạc cổ điển
Rất nhiều chị em khi thực hành thai giáo bằng âm nhạc đã cố chọn những loại nhạc giao hưởng, nhạc thính phòng khá hàn lâm, bác học mà bản thân không thấy hay, không cảm thụ được chỉ vì tin rằng như thế là tốt cho sự phát triển trí tuệ của bé.
Thực tế, bạn chỉ cần chọn loại nhạc có giai điệu nhẹ nhàng, tiết tấu chậm ở khoảng 60-80 nhịp/phút là hoàn toàn thích hợp cho việc thai giáo bằng âm nhạc. Do đó, bất cứ thể loại nhạc nào như nhạc trẻ, nhạc trữ tình, dân ca,… cũng có thể phát huy tác dụng xoa dịu tinh thần của mẹ và phát triển thính giác cho bé, miễn là bạn yêu thích và thoải mái khi nghe.
Điều quan trọng nhất cần nhớ đó là bé chịu ảnh hưởng lớn bởi tâm trạng của mẹ nên chỉ khi bạn thấy thư thái, vui vẻ, việc nghe nhạc mới có ích cho bé.
Cho bé nghe nhạc âm lượng lớn
Với tâm lý lo ngại bé bị ngăn cách với thế giới bên ngoài bởi thành bụng và túi nước ối nên sẽ không nghe được rõ âm thanh, nhiều mẹ bầu thường mở nhạc to để muốn con nghe rõ. Điều này sẽ gây khó chịu cho thai nhi, thậm chí gây hại cho thính giác của bé nếu nhạc có sóng âm cao từ 4.000 đến 5.000Hz.
Do đó, khi cho bé nghe nhạc, mẹ chỉ nên mở loa ngoài vừa đủ nghe hoặc dùng tai nghe chuyên dụng cho bà bầu để đảm bảo an toàn cho sự phát triển thính giác của bé. Trong khi cho bé nghe nhạc, mẹ nên lắng nghe chuyển động của bé để xác định bé có đang thấy thoải mái với hoạt động này hay không.
Thường xuyên xoa bụng bầu
Ở tuần thai thứ 18-20 khi bé có cử động thai máy đầu tiên là lúc ba mẹ có thể bắt đầu thực hành thai giáo bằng xúc giác cho con, cụ thể là việc vuốt ve bụng bầu. Tuy nhiên, hành động xoa, vuốt mạnh tay và thường xuyên trên thành bụng, đặc biệt là khu vực đáy tử cung, có thể kích thích các cơn co tử cung gây ra sinh non hoặc sảy thai.
Mẹ bầu lưu ý không nên dùng cả bàn tay mà chỉ dùng ngón tay vuốt nhẹ thành bụng từ trên xuống dưới, từ trái qua phải, một hoặc hai lần một ngày và mỗi lần không quá 10 phút.
Bên cạnh đó, không nhất thiết phải xoa bụng mà động tác ôm bụng và đi lại nhẹ nhàng hoặc vừa chạm tay lên bụng vừa trò chuyện cùng con cũng là cách giao tiếp hiệu quả, thể hiện tình cảm yêu thương bạn dành cho bé.
Mẹ hãy lưu ý để tránh lặp phải những sai lầm khi thai giáo như đã kể trên.
Ngoài việc thai giáo, mẹ hãy đi khám thai thường xuyên để theo dõi sức khỏe và sự lớn lên của em bé.
Mẹ có thể lựa chọn dịch vụ Thai sản và sinh con trọn gói của Bệnh viện Hồng Ngọc để được thăm khám, siêu âm, thực hiện các xét cần thiết trong suốt thai kỳ cho đến khi sinh bé. Sinh con tại Hồng Ngọc, mẹ sẽ cảm thấy nhẹ nhàng hơn rất nhiều, không còn phải chịu những cơn đau thập tử nhất sinh vì được bác sĩ và đội ngũ điều dưỡng hỗ trợ tận tình.
Đăng ký nhận tư vấn thai sản trọn gói tại đây:
**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.
Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: https://www.facebook.com/BenhvienHongNgoc
