Bài viết hôm nay Simple English sẽ tập trung vào chia sẻ cách ứng dụng phương pháp giảng dạy Total Physical Response (TPR). Đây là phương pháp nổi tiếng thế giới về dạy từ vựng hiệu quả trong lớp học. Đảm bảo sẽ giúp các thầy cô xây dựng bài học thật hào hứng và giúp học trò nhớ từ ngay tại lớp.
Lợi ích của phương pháp TPR
Phương pháp TOTAL PHYSICAL RESPONSE (TPR) được phát triển bởi giáo sư James Asher vào những năm 1960. Sau đó ngày càng được áp dụng rộng rãi tại các trường/trung tâm dạy ngôn ngữ trên khắp thế giới.
Tại Việt Nam, các trung tâm lớn như Không Gian, Thần Đồng, ILA, VUS,… đều ứng dụng TPR. Phương pháp này mang lại hiệu quả cao, tạo sự hứng thú cho người học mà lại dễ thực hiện.
Giáo sư James Asher phát triển phương pháp TPR dựa trên quá trình tiếp thu ngôn ngữ của trẻ em. Bằng cách: Học từ vựng và câu mới qua việc nghe và bắt chước lại kết hợp với hành động. Việc lặp đi lặp lại nhiều lần sẽ tạo thành năng lực ngôn ngữ.
Khi dạy từ mới, giáo viên sẽ không còn dạy theo kiểu đọc-dịch-chép nhàm chán. Thay vào đó, các từ vựng sẽ được kết hợp với một hành động cơ thể.
Ví dụ:
“Snake” -> giờ cánh tay lên uốn éo giống con rắn
“Teamwork” -> khoác vai bạn bên cạnh và giơ ngón tay “number one” lên,…
Học trò sẽ học từ trong câu/cụm có nghĩa.
(VD: “Snake” -> “A dangerous snake”, “Teamwork” -> “Good teamwork skill”,…). Và thay vì chép, học trò sẽ đứng lên, cùng làm hành động với giáo viên. Phát âm thật to rõ các câu/cụm được học.
Cách dạy-học này tuân theo cả 3 nguyên tắc dạy từ và đem đến rất nhiều lợi ích rõ rệt cho người học:
- Được tiếp xúc với ngôn ngữ bằng cả âm thanh, hình ảnh, lẫn vận động khiến cho liên kết não bộ về từ ngữ trở nên mạnh hơn, và nhờ đó nhớ lâu hơn.
- Tạo ấn tượng mạnh và cảm xúc cao, giúp liên kết cảm xúc với từ đã học, cũng giúp nhớ lâu hơn.
- Việc học ngôn ngữ kết hợp hành động thực tế kích thích bán cầu phải (bán cầu điểu khiển hành động), giúp người học hấp thụ ngôn ngữ tốt nhất và não không bị căng thẳng (stress), tỉnh táo, có nhiều năng lượng hơn để học tập.
- Bài học TPR giúp phát triển kỹ năng nghe hiểu (listening comprehension), xoay quanh các cụm từ có sẵn (language chunks). Văn phạm và cấu trúc câu được hấp thụ một cách tiềm thức (acquire subconsciously) thông qua nghe hiểu, lặp lại lời nói và bắt chước hành động.
- Trung bình mỗi buổi học, TPR sẽ giúp các bạn thuộc khoảng 10 đến 15 từ mới ngay tại lớp.
Cách thực hiện
- Để có bài học dạy từ vựng hiệu quả và năng lượng bằng TPR chúng ta cần chuẩn bị:
- 8-15 từ vựng và cụm từ đơn giản phù hợp với độ tuổi & trình độ lớp. Tốt nhất nên lấy ngay các từ trong bài nghe/đọc/nói trong giáo trình đang dạy.
- Slide Powerpoint hoặc Flashcards từ vựng.
- Kiểm tra và luyện phát âm thật chắc. Đứng trước gương mô tả các từ sẽ học bằng body language xem đã dứt khóat chưa.
- 2-3 activities để ôn luyện.
- Năng lượng cao, nụ cười thật tươi.
Trình tự dạy TPR:
- Giới thiệu: giáo viên giới thiệu các từ sẽ dạy bằng cách chiếu slide hoặc dán Flashcard lên bảng. GV có thể hỏi các bạn đoán xem chủ đề hôm nay sẽ học là gì để khởi động.
- Luyện phát âm: GV đi từng từ một, phát âm to rõ và cho cả lớp đọc theo để tạo hiệu ứng đám đông, sau đó cho từng bạn đọc để sửa phát âm.
- Ghép từ vào hành động: GV đọc to cụm từ có chứa từ vừa học, kết hợp hành động để mô tả từ đó và cho cả lớp cùng nói to + làm hành động, rồi chỉ từng bạn
- Lưu ý: các bạn GV nhớ tập trung nghe thật kỹ lưỡng xem bạn nào phát âm chưa tốt, đến trước mặt hướng dẫn cho bạn phát âm lại và lưu ý lỗi sai cho cả lớp.
- Ôn lại: khi đã hoàn tất các từ cần học, GV cho cả lớp lặp lại tất cả các cụm từ + hành động
- Activity củng cố kiến thức: GV áp dụng các activity như Boardslap (đập bảng), Guess the action (nhìn hành động đoán chữ), Action imitation (nghe câu làm hành động)… để các bạn ôn lại 1 lần nữa cho thật vui, thật hào hứng.
Tiêu chuẩn cần đạt
- TPR không kéo dài quá 20 phút.
- Mỗi từ được lặp ít nhất 10 lần.
- TPR nhanh, mạnh, dứt khoát, vui, năng lượng cao.
- Ngôn từ và khẩu lệnh siêu đơn giản, ngắn gọn (3-5 từ cho một câu). Ví dụ: Let’s speak out loud, Repeat, Action, Follow me, Copy me, Whole sentence, Faster,…
Để các bạn hình dung rõ hơn cách dạy TPR, Simple English đính kèm video của Mr. Bách thực hiện bài dạy từ vựng bằng phương pháp này để các bạn xem:
Với phương pháp TPR, các bạn giáo viên sẽ sẵn sàng tiếp cận bất kỳ bài dạy từ vựng nào mà nhà trường đưa xuống, các bạn sẽ dễ dàng tạo ra các bài học chất lượng, hiệu quả, thu hút học trò ở mọi trình độ, mọi lứa tuổi mỗi lần các bạn lên lớp.
Chúc tất cả chúng ta có những tiết học dạy từ vựng hiệu quả với TPR nhé!
Tài liệu tham khảo thêm về TPR
- TPR overview
- TPR Experiments
- TPR demonstration
- TPR demonstration for kids
- TPR highlights by Hooray Let’s Play
- TPR activities
- TPR tips & tricks and how to use body language
- TPR like a pro: gestures, body language and verbal language for elementary level students
