Khái niệm văn hiến, văn vật thường được sử dụng rất phổ biến trong cuộc sống với những ý nghĩa khác nhau. Vậy Văn hiến là gì?Văn vật là gì? nội dung bài viết dưới đây sẽ giải đáp chi tiết hơn.
Văn hóa là gì?
Văn hóa là toàn bộ những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra bằng lao động và hoạt động thực tiễn trong quá trình lịch sử của mình, biểu hiện trình độ phát triển xã hội trong từng thời kỳ lịch sử nhất định.
Văn hóa bao gồm văn hóa vật chất và văn hóa tinh thần.
– Văn hóa vật chất
Văn hóa vật chất sử dụng để chỉ khả năng sáng tạo của con người thể hiện qua các vật thể, đồ sử dụng, dụng cụ do con người làm ra. Từ các vật thể này, chúng ta có thể đánh giá, nhận xét năng lực của con người đã tạo ra.
– Văn hóa tinh thần
Văn hóa tinh thần hay còn gọi là văn hóa phi vật chất là những ý niệm, tín ngưỡng, phong tục, tập quán, giá trị, chuẩn mực,… tạo nên một hệ thống. Hệ thống đó bị chi phối bởi trình độ của các giá trị, đôi khi có thể phân biệt một giá trị bản chất. Chính giá trị này mang lại cho văn hóa sự thống nhất và khả năng tiến hóa nội tại của nó.
Vai trò của văn hóa
Vì văn hóa là một phạm trù lớn gồm có nhiều phương diện không giống nhau trong đời sống xã hội nên nó cũng mang trong mình nhiều nhiệm vụ to lớn như sau:
– Văn hóa đã góp phần làm sửa đổi và nâng cấp các mối tương quan trong xã hội, mang lại chất lượng sống tốt hơn cho người dân về cả mặt vật chất và tinh thần.
– Có vai trò trong việc góp phần làm ổn định tình trạng xã hội, do văn hóa là những thứ đã xuất hiện trong một thời gian khá dài, đi sâu vào trong nhận thức của từng người dân, do vậy mọi hành vi của người dân đều chịu sự điều chỉnh bởi một khuôn khổ tập quán, đạo đức của dân tộc.
– Là một trong những tư liệu để minh chứng cho lịch sử huy hoàng của dân tộc. Do quá trình hình thành dài, chứa đựng toàn bộ những thăng trầm của cả một quốc gia nên thông qua những nét văn hóa đấy mà thế hệ sau có thể cảm nhận được những truyền thống văn hóa của ông cha ta.
– Văn hóa được chia thành văn hóa vật thể và văn hóa phi vật thể. Điều này đã đem lại được những giá trị ích lợi về tinh thần và vật chất cho con người. Tạo dựng lên những nét đẹp truyền thống mang đậm dấu ấn của dân tộc nước ta.
Văn hiến là gì?
Văn hiến là bộ phận của văn hóa, là truyền thống văn hóa lâu đời thiên về những giá trị tinh thần thể hiện tính dân tộc, tính lịch sử rõ nét.
Ở phương Đông trong đó có Việt Nam từ xa xưa đã phổ biến khái niệm văn hiến. Có thể hiểu văn hiến là văn hoá theo cách dùng cách hiểu trong lịch sử.
Từ đời Lý (1010) người Việt đã tự hào nước mình là một “văn hiến chi bang”. Đến đời Lê (thế kỉ XV); Nguyễn Trãi viết “Duy ngã Đại Việt chi quốc thực vi văn hiến chi bang”- (Duy nước Đại Việt ta thực sự là một nước văn hiến). Từ văn hiến mà Nguyễn Trãi dùng ở đây là một khái niệm rộng chỉ một nền văn hoá cao; trong đó nếp sống tinh thần; đạo đức được chú trọng.
Văn hiến (hiến = hiền tài) truyền thống văn hoá lâu đời và tốt đẹp. GS. Đào Duy Anh khi giải thích từ văn hiến khẳng định: “là sách vở” và nhân vật tốt trong một đời. Hay nói cách khác văn là văn hoá, hiến là hiền tài, như vậy văn hiến thiên về những giá trị tinh thần do những người có tài đức chuyển tải thể hiện tính dân tộc, tính lịch sử rõ rệt.
Văn hiến là tinh thần cải tiến và phát triển cố định của mỗi dân tộc. Nó thể hiện xu hướng luôn luôn khắc chế tình trạng nguyên sơ xưa cũ nhằm vươn tới cuộc sống ngày một cách tân và phát triển hơn.
Văn vật là gì?
Văn vật là bộ phận của văn hóa chỉ những công trình vật chất có giá trị nghệ thuật văn hóa, lịch sử, những nhân tài lịch sử trở thành di sản văn hóa của dân tộc.
Văn vật còn là khái niệm hẹp để chỉ những công trình hiện vật có giá trị nghệ thuật và lịch sử; khái niệm văn vật cũng thể hiện sâu sắc tính dân tộc và tính lịch sử.
VD: Phở Hà Nội, Cốm Làng Vòng, Gốm Bát Tràng,…
Phân biệt văn hiến và văn vật
Nội dung trên đã giải thích được khái niệm Văn hiến là gì?Văn vật là gì? vậy văn hiến và văn vật khác nhau như thế nào, quý độc giả hãy theo dõi nội dung dưới đây.
Văn hiến
Văn vật
Đối tượngThiên về tinh thầnThiên về vật chấtTính chất- Tính lịch sử
– Tính dân tộc
– Tính lịch sử
– Tính dân tộc
Kiểu xã hộiPhương ĐôngPhương Đông
Từ đó có thể thấy được rằng cả văn hiến và văn vật đều giống nhau về tính chất là mang tính lịch sử và tính dân tộc, kiểu xã hội phương Đông.
Tuy nhiên lại khác nhau về đối tượng: Đối tượng văn hiến thiên về tinh thần còn đối tượng của văn vật là thiên về vật chất.
