Nếu từng ghé thăm website một công ty crypto thời gian qua, bạn sẽ để ý thấy rằng một số địa chỉ URL kết thúc bằng đuôi “.xyz” thay cho “.com” truyền thống. Từ công ty fintech Block (tên cũ là Square), cho đến công ty đầu tư mạo hiểm Paradigm, đến những startup blockchain như Mirror, tên miền “.xyz” đã trở thành sự lựa chọn hàng đầu đối với nhiều công ty web3. Nhưng nó thực sự có ý nghĩa gì, và tại sao nó lại nổi lên trong bối cảnh web3 đang bùng nổ hiện nay?
Tên miền “.xyz” được giới thiệu vào năm 2014 và lần đầu khiến mọi người chú ý là vào một năm sau đó, khi công ty mẹ Alphabet của Google sử dụng nó cho website mới của họ. Gã khổng lồ internet lúc bấy giờ đã gặp phải một vấn đề đau đầu mà ngày càng nhiều công ty đang đối mặt: các địa chỉ “.com” đi kèm với tên nhãn hiệu đã bị lấy mất, cụ thể là bộ phận quản lý phương tiện của BMW đang sử dụng alphabet.com và Tập đoàn American Broadcasting thì nắm giữ abc.com.
Do đó, Alphabet quyết định mở hầu bao sắm ngay tên miền abc.xyz, với ý nghĩa được nhà sáng lập kiêm CEO .xyz Daniel Negari diễn giải là “cơ hội vô tận” cho “công ty tương lai” này. Hiện nay, .xyz có lẽ là một trong năm tên miền cấp cao nhất (TLD) trên thế giới xét về lưu lượng – theo dữ liệu DNS của chính công ty.
CEO “.xyz” Daniel Negari
“.xyz” được tạo ra để “mang lại cho người dùng trên toàn thế giới khả năng cạnh tranh và sự chọn lựa khi muốn sở hữu tên miền”, và là “phần mở rộng tên miền đại trà thực sự đầu tiên không có ý nghĩa chung nào đằng sau” – theo Negari. Dù tên miền “.com” thường được dùng cho các thực thể thương mại, “.net” cho các mạng lưới, và “.org” cho các tổ chức, Negari nói rằng “.xyz” là tên miền cấp cao nhất dành cho những người không thuộc các danh mục trên, hoặc đơn giản là muốn sự khác biệt.
“Tôi khá tin rằng thị trường ủng hộ ý tưởng ‘dành cho mọi website ở mọi nơi’ mà chúng tôi đặt ra. Ý tưởng của chúng tôi về tính mở và sự chào đón dành cho tất cả mọi người, tất cả mọi nội dung, đã lan toả đến cộng đồng những người có tư duy sáng tạo lựa chọn .xyz làm tên miền của họ”
Cặp bài trùng “.xyz” và web3
Negari là một nhà đầu tư crypto dày dạn kinh nghiệm, với danh mục đầu tư khá đa dạng trong lĩnh vực này, bao gồm vào các công ty như Gemini, MoonPay, và BlockFi. Chính vì điều đó, anh đã liên hệ với nhà sáng lập ra Ethereum Name Service (ENS) là Nick Johnson để đề nghị cộng tác.
“Cái bắt tay lịch sử đó đã cho phép những người dùng đầu tiên lấy tên miền .xyz làm địa chỉ ví của họ” – Negari nói.
ENS cho phép người dùng tạo ra một nickname dùng chung cho tất cả các địa chỉ crypto của họ, mang lại một cơ sở dữ liệu có thể tìm kiếm được để giúp các ví cũng như các giao dịch crypto, vốn nằm trên nhiều nền tảng khác nhau, dễ dàng được tiếp cận hơn. Hiện nay, người dùng ENS có thể tạo các profile để chia sẻ tài khoản mạng xã hội hoặc các thông tin cá nhân khác của họ trên ENS bằng tên miền “.eth” hoặc “.xyz”.
“.xyz” vẫn đang tìm kiếm nhiều phương thức mới để cộng tác với ENS và tiếp cận cộng đồng crypto. Tuần qua, họ đã công bố sẽ tung ra dịch vụ “eth.xyz”, cho phép người dùng tìm kiếm các profile ENS của từng cá nhân bằng cách thêm “.xyz” vào cuối tên miền “.eth” thay vì phải vào cơ sở dữ liệu của ENS.
Bằng cách tạo cơ hội cho các nhà đầu tư crypto mua tên miền ưng ý bằng Ethereum, có thể nói ENS đã cực kỳ sáng tạo khi biến ước mơ sử dụng internet thành một công cụ để thể hiện bản thân của mọi người thành cỗ máy kiếm tiền cho chính mình. Ví dụ, CEO Shopify, Tobi Lutke, đã mua tên miền ENS tobi.eth hồi đầu tháng này với giá 30 ether, tương đương với hơn 120.000 USD ở thời điểm giao dịch.
Dù tên miền “.xyz” hiện vẫn hoạt động trong khuôn khổ hệ thống DNS, vốn được quản lý bởi cơ quan điều hành internet ICANN, nhiều cá nhân và tổ chức đang nghiên cứu để phát triển một giải pháp phi tập trung nhằm thay thế cho hệ thống này, đáp ứng những tiêu chí của web3. Chiến lược của “.xyz” là tích cực đồng hành cùng các công ty web3, và điều đó có thể mang lại cho họ rất nhiều cơ hội mới để thu lợi nhuận từ nhu cầu thể hiện và sở hữu trong thế giới web phi tập trung, khi mà thế hệ người dùng internet hiện nay và trong tương lai luôn muốn sở hữu một tên miền độc đáo cho riêng mình.
“.xyz” hiện có một blog trong đó nêu ra tên nhiều công ty, phần lớn là các công ty web3, đã chọn sở hữu tên miền của họ, cùng với lý do tại sao họ lại lựa chọn điều đó.
Một vài công ty chọn “.xyz” vì những lý do rất đơn giản. Nền tảng DeFi Matcha nói rằng sử dụng tên miền “.xyz” mang lại cho họ nhiều lựa chọn đặt tên hơn, và công cụ dữ liệu Ethereum Dune thì chọn “.xyz” bởi nó cho phép họ có được một địa chỉ web ngắn gọn, súc tích.
Các tên miền “.xyz” cũng thường có giá tốt hơn so với tên miền truyền thống. Công ty hiện đang bán một loại tên miền gọi là 1.111B, vốn là những tên miền sử dụng từ 6 đến 9 con số, với giá chỉ 99 cents/năm.
Ngoài sự tiện lợi và dễ tiếp cận, một số công ty web3 xem “.xyz” như một biểu tượng đại diện cho tham vọng xây dựng internet thế hệ mới của họ.
“Chúng tôi chọn .xyz bởi nó tượng trưng cho làn sóng ứng dụng Web3 mới mẻ và phi tập trung” – theo Reka, nhà sáng lập tổ chức tự trị phi tập trung Agora DAO.
Negari đồng ý rằng giá trị về mặt văn hoá của “.xyz” có lẽ là một trong những đặc tính quan trọng nhất của nó, khi mà nó đại diện cho thế giới trực tuyến sáng tạo thế hệ tiếp theo sau thời đại .com.
“Cộng đồng web3 bao gồm hàng trăm ngàn cho đến hàng triệu cá nhân và doanh nghiệp nhỏ, những người tích cực vượt khỏi những khuôn khổ hiện có để tìm chỗ đứng trong tương lai. Bạn không nhất thiết phải là một tổ chức phi lợi nhuận hay một thực thế thương mại. Bạn có thể là bất kỳ thứ gì và là bất kỳ ai mà bạn muốn” – Negari nói.
Tham khảo: TechCrunch
