Những câu chuyện truyền tai về việc bốc mộ phát hiện cá trê trong hòm có thể khiến không ít người kinh hồn bạt vía, song đối với những người dân sống ở các khu sình lầy, ngập nước như ở Nông Cống, Thanh Hóa thì đây lại không phải là chuyện hiếm.
Chính vì được tìm thấy nhiều ở những môi trường sống đặc biệt như huyệt mả, hang hốc…nên loài cá này thường bị gán với những câu chuyện rùng rợn, huyền bí. Do đó, cũng xuất hiện lời đồn thổi rằng loài cá này chuyên chui vào quan tài để ăn xác người. Và cái tên “cá ma” cũng được gán cho loài cá này.
Theo lời kể của ông Vũ Hữu B. (56 tuổi, ở xã Thăng Bình, huyện Nông Cống, Thanh Hóa), thời điểm bốc mộ sang cát cho cụ cố (ông nội của ông) diễn ra vào khoảng giữa tháng 3 Âm lịch năm 1992. Lúc ấy thời tiết vẫn còn lạnh căm căm, cả đoàn gồm 12 người đi đào mộ chân trần, quần xắn cao bì bõm lội tiến vào khu nghĩa địa của làng ở giữa cánh đồng, cách bờ sông khoảng 100m. Ông cho biết, đất vùng này là dạng sình lầy do ngập nước quanh năm.
Đội thợ tay cuốc tay xẻng hì hụi đào từ lớp đất trên rồi đến lớp đất dưới của ngôi mộ. Và sau khi các lớp bùn đất được lấy đi, sâu cách mặt nền khoảng hơn 1m, nắp quan tài hiện ra.
Cá trê ưa sống ở những hang tối dưới lòng đất ẩm ướt, sình lầy
“Thông thường, khi nhìn thấy áo quan, người ta sẽ tiến hành các thủ tục kéo quan, thu hài cốt và sang tiểu. Tuy nhiên, điều làm cả đám người ngạc nhiên là dưới lớp áo quan liên tục phát ra tiếng động khiến mọi người sợ hãi. Giữa đêm khuya, ngoài đồng không quạnh vắng, đám người không ai bảo ai, nín thở nép vào nhau” – Ông B. kể lại câu chuyện với giọng hồi hộp.
Ông B. cho hay, lúc ấy, ông cụ thân sinh ra ông (chủ dẫn đoàn đào mộ) cũng hơi “lạnh gáy” nhưng vì quay sang tứ phía thấy tất cả mọi người đều đứng bất động nên ông lấy hết sức bình sinh, nói giọng run run: “Mọi người đứng xa ra, chắc có ông hổ trâu chui vào hang đất sâu dưới này nên mới có tiếng động vậy”.
Và sau khi mọi người tản ra thành một vòng tròn lớn quanh mộ, ông cụ xắn tay áo vào từ từ mở nắp áo quan. Sau khi cỗ ván được lật, ông kêu lên thất kinh. Dưới ánh sáng của 3 ngọn đèn măng-sông, một đàn cá trê vàng rộm bò lúc nhúc trong quan tài, che hết cả phần hài cốt của người chết. Chúng ì oạp chui qua chui lại và trong quan tài là cả một khối đang chuyển động.
Theo ông B, chuyện đào mộ mà bắt được cá trê không phải là chuyện hiếm ở vùng sình lầy ngập nước như ở quê ông
Sau khi nghe tiếng kêu của ông cụ, đám người đào mộ chạy lại và cùng ngó xuống huyệt. Bầy cá trê khiến ai nấy đều sợ hãi vì họ không biết bầy cá làm cách nào mà có thể chui vào thành lập “lô-cốt” ngay trong quan tài. Tuy nhiên, sau khi lấy hết can đảm bứng hết số cá lên mặt đất, tiến hành các thủ tục dọn rửa hài cốt và sang tiểu cho cụ cố xong xuôi, đoàn người đào mộ mới phát hiện một phần đáy của chiếc quan tài bị đục ruỗng, thông với phía dưới là mấy cái hang nhỏ, mỗi hang to bằng 4-5 lỗ cua. Sau khi ván của quan được kéo lên khỏi hố, mọi người vẫn còn trông thấy cá trê thụt thò tại các miệng hang này.
“Vì nghĩa địa của làng là khu sình lầy, quanh năm ngập nước nên có thể sau khi chôn cất mấy năm, hòm gỗ bị mục ruỗng. Mà đặc tính của loài cá này là thích ụi đất, ưa chỗ ẩm ướt sình lầy và thường sống thành từng bầy trong hang hốc nên khi có quan tài có khe hở, thông với các hốc sâu dưới lòng đất bùn thì chúng chui vào đây. Có điều, chúng tôi không ngờ chúng lại có thể sống dưới mộ nhiều đến vậy” – ông B. giải thích.
Theo lời ông kể, sau khi cá trê được đưa lên khỏi hố, đám thợ đào mộ đem cá đổ ra khu ruộng sau ngay cạnh đó. Số cá đó ước chừng phải đến gần 2 chục kg, to nhỏ đủ loại. Con lớn nhất nặng khoảng 6-7 lạng.
“Chuyện cá trê ở dưới mộ người chết ở khu vực nghĩa địa của làng lâu nay không phải là chuyện hiếm. Có điều số lượng không nhiều, chỉ vài con và đôi khi chúng làm hang ngay phía ngoài của quan tài. Khi đào trúng chỗ hang này thì cá chui lên, cũng đôi khi người ta bắt được cả lươn nữa. Còn chuyện bốc mộ là “vớt” luôn cả mấy chục cân cá trê giống như trường hợp của gia đình tôi là chuyện ít thấy” – ông B. cho hay.
Bắt cá trê trong hang đất trên cạn
Không chỉ xuất hiện dưới huyệt, cá trê còn được tìm thấy ở các hang trên cạn. Mới đây, một người đàn ông ở thông Thượng Trung, xã Tuy Lộc (huyện Hậu Lộc, Thanh Hóa) đã đào một cái hang sâu khoảng 50cm kế bên bụi chuối và bắt được ổ cá trê 10 con khiến nhiều người ngỡ ngàng vì ở môi trường cạn, hang khô mà loài cá này vẫn có thể sống được.
Tuy nhiên, nếu tìm hiểu về đặc tính của cá trê thì sẽ thấy loài cá này không mang yếu tố rùng rợn như nhiều lời đồn thổi. Vì có thể thở được trên cạn nên khi hết mùa mưa, loài cá này thường đào hang, chui sâu vào phía trong bờ. Cá trê thuộc loài ăn tạp nên ở môi trường cạn, thức ăn của chúng là côn trùng, giun, dế. Và với đặc tính chui rúc, chúng thường đào các hang sâu dưới lòng đất ẩm để làm ổ. Chính vì thế, những khu huyệt mộ ẩm ướt là nơi lý tưởng để chúng thành lập lô-cốt. Điều đó lý giải vì sao có những khu vực nghĩa địa mà trong vòng bán kính 200m không có ao hồ nhưng loài cá này vẫn có thể sinh sống bình thường.
Theo Vũ Đậu/Người Đưa Tin
