Các chuyên gia cảnh báo sản giật là tai biến thai sản khoa rất nguy hiểm, gây hôn mê sâu ở bất cứ thời điểm nào trong thai kỳ, đe dọa tính mạng của cả mẹ và bé nếu không được can thiệp kịp thời.
Sản giật là gì?
Sản giật là một biến chứng nặng của tiền sản giật. Đây là một tình trạng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng, xảy ra khi huyết áp cao dẫn đến co giật khi mang thai.
Sản giật xảy ra sau tiền sản giật và ảnh hưởng đến khoảng 1 trong số 200 phụ nữ bị tiền sản giật. Thai phụ có thể bị sản giật ngay cả khi không có tiền sử động kinh.
Các triệu chứng của sản giật là gì?
Vì tiền sản giật có thể dẫn đến sản giật, mẹ bầu có thể có các triệu chứng của cả hai tình trạng này. Tuy nhiên, một số triệu chứng là do các tình trạng khác, chẳng hạn như bệnh thận hoặc tiểu đường. Điều quan trọng là cần nói với bác sĩ về bất kỳ tình trạng nào mẹ bầu mắc phải để có thể loại trừ các nguyên nhân có thể khác.
Sau đây là các triệu chứng phổ biến của tiền sản giật:
- Huyết áp cao
- Sưng ở mặt hoặc tay của bạn
- Đau đầu
- Tăng cân quá mức
- Buồn nôn và ói mửa
- Các vấn đề về thị lực, bao gồm các giai đoạn mất thị lực hoặc nhìn mờ
- Khó đi tiểu
- Đau bụng, đặc biệt là ở vùng bụng trên bên phải
Thai phụ bị sản giật có thể có các triệu chứng giống như những biểu hiện đã nêu ở trên, hoặc thậm chí có thể không xuất hiện triệu chứng trước khi bắt đầu sản giật. Sau đây là các triệu chứng phổ biến của sản giật:
- Co giật
- Mất ý thức
- Kích động
Nguyên nhân nào gây ra sản giật?
Sản giật thường đi sau tiền sản giật, được đặc trưng bởi huyết áp cao xảy ra trong thai kỳ và hiếm khi xảy ra sau khi sinh. Các phát hiện khác có thể có như protein trong nước tiểu. Nếu tình trạng tiền sản giật trở nên trầm trọng hơn và ảnh hưởng đến não, gây ra co giật thì mẹ bầu đã mắc chứng sản giật.
Các bác sĩ không biết chắc chắn điều gì gây ra chứng tiền sản giật, nhưng yếu tố nguy cơ được xác định là do sự hình thành và chức năng bất thường của nhau thai.
Huyết áp cao
Tiền sản giật là khi huyết áp hoặc lực của máu lên thành động mạch quá cao làm hỏng động mạch và các mạch máu khác gây hạn chế lưu lượng máu dẫn đến sưng tấy các mạch máu trong não và thai nhi đang lớn. Nếu lưu lượng máu bất thường này qua các mạch làm cản trở khả năng hoạt động của não thì co giật có thể xảy ra.
Protein niệu
Tiền sản giật thường ảnh hưởng đến chức năng thận. Protein trong nước tiểu, còn được gọi là protein niệu, là một dấu hiệu phổ biến của tình trạng này.
Thông thường, thận lọc chất thải từ máu và tạo ra nước tiểu từ những chất thải này. Tuy nhiên, thận cố gắng giữ lại các chất dinh dưỡng trong máu, chẳng hạn như protein, để phân phối lại cho cơ thể. Nếu bộ lọc của thận, được gọi là cầu thận, bị hỏng, protein có thể rò rỉ qua chúng và bài tiết vào nước tiểu.
Đối tượng nguy cơ bị sản giật
Nếu thai phụ đã hoặc đang bị tiền sản giật, bạn có thể có nguy cơ bị sản giật.
Các yếu tố nguy cơ khác sẽ dẫn đến sản giật trong thai kỳ bao gồm:
- Tăng huyết áp thai kỳ hoặc mãn tính (huyết áp cao)
- Trên 35 tuổi hoặc dưới 20 tuổi
- Mang thai đôi hoặc sinh ba
- Mang thai lần đầu
- Bệnh tiểu đường hoặc một tình trạng khác ảnh hưởng đến mạch máu
- Bệnh thận
Tiền sản giật và sản giật ảnh hưởng đến nhau thai – cơ quan cung cấp oxy và chất dinh dưỡng từ máu của mẹ đến thai nhi. Khi huyết áp cao làm giảm lưu lượng máu qua mạch, nhau thai có thể không thể hoạt động bình thường. Điều này có thể khiến thai nhi sinh ra bị nhẹ cân hoặc các vấn đề sức khỏe khác.
Các vấn đề với nhau thai sẽ khiến thai phụ phải sinh non vì sức khỏe và sự an toàn của em bé. Trong một số trường hợp hiếm, những tình trạng này gây ra thai chết lưu.
Làm thế nào để chẩn đoán sản giật?
Nếu thai phụ đã được chẩn đoán tiền sản giật hoặc có tiền sử về bệnh này, bác sĩ sẽ chỉ định các xét nghiệm để xác định xem tiền sản giật có tái phát hay trở nên tồi tệ hơn hay không.
Nếu thai phụ không bị tiền sản giật, bác sĩ sẽ yêu cầu xét nghiệm tiền sản giật cũng như những xét nghiệm khác để xác định lý do bị co giật. Những thử nghiệm này có thể bao gồm:
Xét nghiệm máu
Bác sĩ có thể yêu cầu một số loại xét nghiệm máu để đánh giá tình trạng của thai phụ. Những xét nghiệm này bao gồm công thức máu hoàn chỉnh, đo lượng tế bào hồng cầu có trong máu và số lượng tiểu cầu để xem máu đông như thế nào. Xét nghiệm máu cũng sẽ giúp kiểm tra chức năng thận và gan.
Xét nghiệm creatinine
Creatinine là một chất thải do cơ tạo ra. Thận phải lọc hầu hết creatinine từ máu, nhưng nếu các cầu thận bị hư hỏng, creatinine dư thừa sẽ vẫn còn trong máu. Có quá nhiều creatinin trong máu có thể là dấu hiệu của tiền sản giật, nhưng không phải lúc nào cũng vậy.
Xét nghiệm nước tiểu
Bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm nước tiểu để kiểm tra sự hiện diện của protein và tốc độ bài tiết của nó.
Các phương pháp điều trị sản giật
Nếu bác sĩ chẩn đoán thai phụ bị tiền sản giật nhẹ, có thể theo dõi tình trạng của thai phụ và điều trị bằng thuốc để ngăn bệnh chuyển thành sản giật. Thuốc và theo dõi sẽ giúp giữ huyết áp của mẹ bầu trong phạm vi an toàn hơn cho đến khi em bé đủ trưởng thành để chào đời.
Nếu thai phụ phát triển chứng tiền sản giật hoặc sản giật nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định sinh con sớm. Kế hoạch chăm sóc thai phụ sẽ phụ thuộc vào khoảng thời gian mang thai và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Mẹ bầu sẽ phải nhập viện để theo dõi cho đến khi sinh con.
Có thể cần dùng thuốc để ngăn ngừa co giật, được gọi là thuốc chống co giật. Phụ nữ mang thai có thể cần dùng thuốc để giảm huyết áp nếu bị huyết áp cao.
Phòng ngừa sản giật
Nhằm mục đích phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm của sản giật, khuyến cáo thai phụ khi được chẩn đoán tiền sản giật cần lưu ý những vấn đề sau:
- Tuân thủ thực hiện khám thai định kỳ đầy đủ và đúng lịch, đặc biệt là những cột mốc khám thai quan trọng.
- Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cho mẹ bầu và thai nhi phát triển tốt.
- Thai phụ chủ động theo dõi, ghi lại sự thay đổi về huyết áp, cân nặng, nước tiểu… mỗi ngày để sớm phát hiện bất thường.
Khi có những triệu chứng bất thường cần thông báo ngay cho bác sĩ để có hướng điều trị kịp thời. Nếu có nhu cầu nhận tư vấn và đăng kí dịch vụ khám thai, phát hiện và điều trị sản giật tại Bệnh viện Đa Khoa Hồng Ngọc, mẹ vui lòng liên hệ theo Hotline 024 7300 8866 ext 0 (Số 8 Châu Văn Liêm, phường Phú Đô, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) / 024 3927 5568 ext 0 (Số 55 Yên Ninh, phường Trúc Bạch, quận Ba Đình, Hà Nội) hoặc đăng ký trực tuyến TẠI ĐÂY:
**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.
Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: https://www.facebook.com/BenhvienHongNgoc
