Các loại thuốc ARV hỗ trợ điều trị HIV, ngăn chặn sự sinh sôi của virus, kéo dài sự sống cho người bệnh. Đây là loại thuốc kê theo đơn, người bệnh phải tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ. Vậy có thể mua thuốc ARV ở đâu? Cần lưu ý gì khi sử dụng loại thuốc này.
ARV là thuốc gì?
ARV (Antiretroviral drug) là những loại thuốc ngăn chặn sự sản sinh của virus HIV. Chúng có khả năng ức chế quá trình nhân lên, duy trì nồng độ virus ở mức thấp nhất. Đồng thời ARV (trong chương trình dự phòng phơi nhiễm PrEP) còn làm giảm đến hơn 90% nguy cơ lây nhiễm HIV qua đường tình dục.
Người nhiễm HIV từ giai đoạn 1 lâm sàng có thể bắt đầu sử dụng thuốc ARV. Ngoài ra, thuốc còn dùng cho cả một số nhóm đối tượng có nguy cơ bị phơi nhiễm.
Người bệnh nhiễm HIV dùng thuốc ARV từng giai đoạn đầu có khả năng duy trì sự lâu hơn. Phần đông người dùng thuốc đều sống khỏe mạnh, lao động và học tập như người bình thường.
5 Lưu ý khi sử dụng thuốc ARV
Trước giải đáp thắc mắc nên mua thuốc ARV ở đâu tốt, người bệnh cần nắm rõ một vài lưu ý khi sử dụng loại thuốc này.
Không tự ý chuyển từ phác đồ PrEP ngày sang PrEP tình huống
Thuốc ARV thuộc chương trình PrEP dùng hàng ngày cho một số nhóm đối tượng cụ thể. Ví dụ như:
- Nam giới thực hiện quan hệ tình dục đồng giới
- Đối tượng chuyển giới nữ
- Người hành nghề mua bán dâm
- Người nghiện tiêm chích ma túy
- Người quan hệ tình dục với người nhiễm HIV có tải lượng HIV chưa đạt đến ngưỡng phát hiện (dưới 200 bản sao / ml máu).
Từ thông tin trên dễ nhận thấy rằng thuốc ARV sẽ được chỉ định cho nhóm đối tượng đủ tiêu chuẩn theo chương trình PrEP. Những người này nằm trong đối tượng nhận thuốc dùng hàng ngày, tuân thủ đúng hướng dẫn, không dùng một cách bừa bãi.
Trường hợp hợp quên liều, người bệnh cần uống ngay nhưng tuyệt đối không quá 2 lần/ngày. Thuốc ARV thuộc chương trình PrEP có thể sử dụng trong tình huống ED PrEP chỉ định cho quan hệ đồng giới nam nhưng với tần suất không thường xuyên (không quá 2 lần / tuần). Người dùng nằm trong đối tượng sử dụng PrEP nếu có nhu cầu sử dụng theo tình huống phải được sự tư vấn của bác sĩ.
Sử dụng PrEP theo tình huống thường tuân theo nguyên tắc 2 + 1 + 1. Có nghĩa:
- Dùng 2 viên (liều đầu tiên) trước thời điểm quan hệ từ 2 đến 24 giờ
- Viên thứ 3 uống sau 24 giờ kể từ khi uống 2 viên đầu tiên
- Viên thứ 4 uống sau 24 giờ kể từ khi uống viên thứ 3
Nói chung mọi hành vi quan hệ tình dục đồng giới nam cần dùng thuốc thuộc chương trình PrEP phải có sự tư vấn của bác sĩ.
Không tự ý sử dụng thuốc
Các loại thuốc ARV nằm trong nhóm thuốc kê theo đơn, mọi người tuyệt đối không tự ý sử dụng nếu chưa được sự tư vấn của bác sĩ. Thuốc kháng virus được chỉ định dùng cho người có nguy cao.
Trong đó, để xác định người có nguy cơ phơi nhiễm, mọi người cần dựa vào những yếu tố sau:
- Người quan hệ tình dục với người đã nhiễm HIV nhưng chưa dùng thuốc ARV hoặc đã dùng nhưng tải lượng virus cao hơn 200 bản sao / ml.
- Người thực hành quan hệ tình dục với nhóm đối tượng có nguy cơ cao (người nghiện, đồng tính nam,..).
- Người hay sử dụng chung bơm kim tiêm.
Đối tượng không thuộc nhóm trên cần đi thăm kỹ lưỡng và nhận tư vấn kịp thời của bác sĩ. Nói chung trong bất kỳ trường hợp nào, mọi người tuyệt đối không sử dụng thuốc nếu chưa thăm khám, được bác sĩ nhận tư vấn.
Tác dụng của thuốc cần thời gian
ARV trong chương trình PrEP đóng vai trò như thuốc dự phòng chống phơi nhiễm HIV. Vì thế chúng cần phải được dùng trước khi người dùng bị phơi nhiễm (trước thời điểm quan hệ tình dục). Với đối tượng có nguy cơ lây nhiễm qua đường âm đạo hoặc đường máu, PrEP có tác dụng bảo vệ tốt nhất sau khi người dùng uống đủ 21 ngày thuốc kháng virus.
Trường hợp với người dùng thực hành quan hệ đồng tính nam, thuốc sẽ phát huy tác dụng tối đa sau 7 ngày dùng thuốc liên tục.
Với đối tượng thực hành tình dục qua âm đạo, có nguy cơ lây nhiễm qua cả đường máu, thuốc phải được dùng liên tục 28 ngày kể từ lần phơi nhiễm cuối cùng. Còn người thực hành quan hệ đồng tính nam qua đường hậu môn, thuốc cần tiếp tục sử dụng sau 2 ngày kể từ lần phơi nhiễm cuối.
Thuốc ARV nào cũng có tác dụng phụ
Thuốc kháng virus ARV thường khiến người dùng gặp phải ít nhiều tác dụng phụ. Phần lớn tác dụng phụ chiều thu quá nghiêm trọng. Tuy vậy, nhiều người dùng bị nôn ói, tiêu chảy, đau đầu, không còn cảm giác ngon miệng,… Sau khi sử dụng thuốc ARV, có thể kéo dài từ một đến hai tuần. Trường hợp tác dụng phụ kéo dài, người bệnh cần liên hệ với bác sĩ để được hỗ trợ giải quyết kịp thời.
Một số ít trường hợp dùng thuốc ARV trong thời gian dài thường gặp phải biến chứng loãng xương, bệnh lý về thận. Vậy nên trước khi dùng thuốc, người bệnh nên thăm khám kỹ sức khỏe.
Dùng thuốc ARV vẫn cần sử dụng bao cao su
Mặc dù đã dùng thuốc kháng virus ARV nhưng người bệnh hoặc người có nguy cơ bị phơi nhiễm vẫn nên sử dụng bao cao su. Bởi thuốc nằm trong chương trình PrEP chỉ hỗ trợ phòng chống lây nhiễm nhưng lại chưa thể phòng ngừa tất cả các bệnh lây qua đường tình dục (giang mai, viêm gan B,..).
Mặt khác, PrEP cũng chưa thể đảm bảo 100% nguy cơ lây nhiễm. Thực tế, có một tỷ lệ nhỏ ở người dùng thuốc nhưng vẫn bị nhiễm HIV. Để an toàn hơn, người dùng thuốc nên dùng thêm cả bao cao su.
Nên mua thuốc ARV ở đâu?
Mua thuốc ARV ở đâu tốt, chắc chắn là mối quan tâm hàng đầu của không ít người bệnh và người có nguy cơ phơi nhiễm. Hiện nay, để sử dụng loại thuốc kháng virus này, mọi người có thể tiếp cận theo 2 con đường chính.
Nhận thuốc theo chương trình BHYT
Người nhiễm HIV nằm trong nhóm chi trả của BHYT có thể nhận thuộc ARV tại các cơ sở y tế tuyến tỉnh, tuyến trung ương. Hoặc một số cơ sở y tế đăng ký BHYT y tế khám chữa bệnh ban đầu. Mỗi tháng, người bệnh sẽ được phát thuốc một lần.
Lưu ý kể từ ngày 1/1/2020, BHYT chỉ hỗ trợ chi trả tiền thuốc ARV nếu người bệnh đã thực hiện chuyển tuyến. Vì thế nếu đang điều trái tuyến, người bệnh cần tiến hành làm thủ tục chuyển tuyến theo đúng quy định.
Mua thuốc tại hệ thống hiệu thuốc, phòng khám đa khoa
Trường hợp không có thời gian làm thủ tục nhận thuốc ARV theo chương trình thanh toán của BHYT, người bệnh có thể tiếp cận theo nguồn khác. Cụ thể ở đây là hệ thống hiệu thuốc, phòng khám hoạt động dưới sự cấp phép của Bộ Y Tế.
Bác sĩ tại GALANT giới thiệu về chương trình PrEP
Chẳng hạn như phòng khám đa khoa GALANT. Đây là nơi chuyên cung cấp dịch vụ xét nghiệm HIV, tư vấn điều trị HIV, cung cấp thuốc kháng virus trong chương trình PrEP. Các chủng loại thuốc hỗ trợ điều trị HIV tại GALANT luôn đảm bảo chính hãng, đúng giá.
Kết luận
Mua thuốc ARV ở đâu tốt là thắc mắc của phần đông người nhà bệnh nhân và người đã nhiễm HIV. Ngoài nhận thuốc tại cơ sở y tế tuyến tỉnh, tuyến trung ương, người có nhu cầu dùng thuốc ARV còn có thể tìm đến hệ thống hiệu thuốc, phòng khám đa khoa hoạt động theo sự quản lý của Bộ Y Tế. GALANT – phòng khám đa khoa hàng đầu chuyên nhận xét nghiệm, tư vấn điều trị HIV, cung cấp thuốc ARV đúng giá và chính hãng.
Chương trình được sự tài trợ bởi trung tâm LIFE do công ty cổ phần Greenbiz thực hiện: #LIFEcentre #GreenBiz #Galant
